
Çin, Covid-19'u Sıfırladı mı? Yoksa Tam Tersi Kötüye Gidişi Gizlemeye mi Çalışıyor?
Çin’in Sıfır-Covid Politikası Kötüye Gidiyor
Çin’inin Beijing Daily gazetesinde 29.10.2021 tarihinde, Covid-19 hastası iki kişi ve bulaştırdıkları herkesi tanımlayan, ülkede en son yayılmakta olan Delta varyantının da detayları dahil karmaşık bir grafik yayımlandı.
İlk koronavirüs vakalarının yaklaşık iki yıl önce bildirilmesinden bu yana Çin, sıfır toleranslı Covid politikası yürütmektedir. Çin’in virüsün geniş çapta ülkeye yayılmasını önlemedeki başarısı, çoğu batı ülkesindeki durumla tam bir tezatlık oluşturmaktadır. Geçen yıldan bu yana yaklaşık olarak 1,4 milyarlık nüfustan resmi olarak 100.000’den az vaka bildirildi ve en az 4,634 kişi hayatını kaybetti.
ABD ve İngiltere ile bir karşılaştırılma yapıldığında; ABD’de yaklaşık 46 milyon vaka ve 740,000’den fazla yaşam kaybı bildirilirken, İngiltere’de yaklaşık olarak 9 milyon vaka ve 140.000’den fazla yaşam kaybı bildirilmiştir.
Çin’in Sıfı-Covid Politikası Nedir ve Aldığı Önlemler Nelerdir?
Ancak, Çin’de politika yoğun bir şekilde devam etmekte.
Az sayıda vaka için bile Çin'in aldığı radikal önlemler;
- sınırların kapatılması,
- yerel bölgelerde karantinalar,
- seyahat kısıtlamaları ve
- birkaç gün içinde on milyonlarca insanın toplu test edilmesini içermektedir.
Yurtdışında yaşayan ve Çin’e dönmek isteyen Çin vatandaşı kişilerin, uçuşları sık sık son dakikalarda iptal edilebiliyor. Örneğin perşembe günü, bir görevlinin Covid-19 testi pozitif bir hasta ile yakın temasta olduğu tespit edildikten hemen sonra, Şanghay’dan gelen bir yüksek hızlı trene, henüz Pekin’e varmadan önce yarı yolda durması emredildi. Trendeki diğer 211 yolcunun da tamamı belirlenen yerlerde hemen karantinaya alındı.
Ancak dünya aşılarla hafifletilmiş virüs ile yaşamaya karar verip yavaş yavaş açılmaya başlarken, Çin hala virüsün tamamen yok edilmesi stratejisine bağlı kalan birkaç ülkeden biridir. Analistler ve sağlık uzmanları bu salgının ne kadar sürebileceğini konuşmaya başlıyor ve geçtiğimiz ekim ayının başlarında başlayan son salgın ise yine sınırları test ediyor.
29 Ekim Cuma günü itibari ile en son Delta salgını bir haftadan fazla bir süre içinde başkent Pekin de dahil olmak üzere 12 ilde, 300’den fazla kişiye bulaştı. Salgın, İç Moğolistan merkezli ve seyahat eden kişilerle ilişkiliydi. Buna karşılık yetkililer, toplu testler başlattı, ulaşımı durdurdu ve yerel karantinaları yürürlüğe koydu.
New York’taki Dış İlişkiler Konseyi’nde, Çin halk sağlığı politikası uzmanı Yanzhong Huang, “Bu tür sahneler son aylarda normal hale geldi” dedi.
Halk Sıfır-Covid Politikası Hakkında Ne Düşünüyor?
Sosyal medyada çoğu kişi hükümetin bu yaklaşımını desteklerken, Pekin’de yaşayan bir kişi korkularının günlük yaşamları haline geldiğini söylüyor, bir diğeri ise durumun daha gergin hale gelmesi ile insanların “paniklediğini” anlatıyor.
“Her yerde yemek yeme yasağı ve sokağa çıkma yasağı var. Normal bir şekilde yemek yemek bile çok zor.”
Ayrıca İç Moğolistan Ejina Banner’da mahsur kalan turistler, sosyal medyada yaşadıkları hüsranı paylaşıyor. Geçtiğimiz cumartesi bir tur lideri, konuklarının altı gündür mahsur kaldığını ve bazı yaşlı katılımcıların ilaçlarının bittiğini söyledi. Bir başkası da bazı konukların belirtiler gösterdiğini ancak yakınlarda herhangi bir tıbbi kurumun bulunmadığını iddia etti.
“Görünüşe göre Ejina Banner, insanların yaşamasını ya da ölmesini umursamıyor.”
Oregon Eyalet Üniversitesi Küresel Sağlık Merkezi müdürü Prof Chunhuei Chi, "İnsanlar azalmaya başlıyor. Dünyanın her yerinde olduğu gibi, yaklaşık iki yıldır bu pandemiye sürüklendiğimizi görebiliyor ve pandemik yorgunluğu her yerde gözlemleyebiliyoruz. Bu kesinlikle Çin halkını da etkilemektedir.” dedi.
Son kriz ise bu yıl son derece bulaşıcı olan Delta varyantına bağlı ikinci büyük salgındır; iki salgında birden fazla şehre yayıldı. Bu yaz Yangzhou'daki deltaya bağlı ilk salgında, hükümetin üç hafta boyunca kapatılan bölgedeki sakinlere yiyecek tedarik etmemesi nedeniyle nadir görülen bir toplumsal huzursuzluk meydana geldiği bildirildi.
Öte yandan, bazı Çinli halk sağlığı uzmanları da Çin'in virüsle birlikte yaşama politikasına doğru ilerlemeyi düşünmesi gerektiğini önermeye başladı. Bu kişilerin yorumları, bazı vatandaşlardan ve mevkidaşlarından biraz destek görse de hükümetin sert bir şekilde eleştirildi ve bastırıldı.
Pandemiden Sorumlu Tutulan Çin
Chi, Çin hükümetinin stratejilerine bağlı kaldığını çünkü siyasi olarak başka seçeneklerinin olmadığını söyledi. Enerji eksikliğine ve konut sektörü krizine atıfta bulunarak, büyük bir Covid salgını olmamasını sağlamanın, yurt içinde "muhtemelen son güvenilirlik ve meşruiyet kalesi" olduğunu söyledi. Ancak Chi, pandeminin kendisi için Çin'e yönelik uluslararası suçlamadan kaynaklanan başka bir hareketin de olduğunu söyledi.
“Çin başından beri ısrarla dünyaya bu salgını kontrol etme konusundaki kapasitesini ve güvenilirliğini göstermek istedi. Çin'in salgını kontrol altına almada ne kadar başarılı olduğunu ve mevcut tüm kaynakları harekete geçirme yeteneğini göstermek istiyorlar. Sebep olarak değil, kurtarıcı olarak görülmek istiyorlar.”
Hükümetin çabalarına hala destek var. Bir sosyal medya kullanıcısı, herkesi büyük resme bakmaya çağırarak, "Kişisel özgürlük, kişisel iş, gizlilik, haysiyet ve akıl sağlığı feda edilebilir" dedi.
Pekin, pandeminin, şubat ayında yapılacak olan Kış Olimpiyatları ve mart ayında yapılacak olan Kış Paralimpik Oyunları için en büyük zorluk olduğunu kabul etti. Yakın zamanda yayınlanan kılavuzlarda, katılımcıların çapraz bulaşmayı önlemek için Çin'in geri kalanından tamamen ayrılmış yarış dünyasının "kapalı döngüsüne" girmeden önce karantinaya alacakları söylendi.
Chi, Çin'in birikmiş servetinin ülkeyi bir yıl daha idare edebilmek adına kullanabileceğini söyledi. “İnsanlar, özellikle de düşük ve orta gelir grubundaki büyük bir kesim zaten acı çekiyor. Bunu sürdüremezler. Hareketliliklerinin ve ekonomik faaliyetlerinin sınırlandırmak, geçimlerini daha da kötüleştirecektir.”
Huang, bir dereceye kadar Pekin'in de bir ikilem içinde olduğunu söyledi. “Singapur gibi 'Covid ile bir arada yaşama' yaklaşımını benimseyen ülkelerde alevlenmeler gördük. Bu Çin'e de olursa, insanlar hükümete dönüp 'Bizi neden korumayı başaramadınız?' diye soracaklar. Bu, özellikle gelecek yılın başlarında Kış Olimpiyatları yaklaşırken Çin'in görmek istediği son şeydir."
Davidson H. and Ni V. (30.10.2021). ‘People are starting to wane’: China’s zero-Covid policy takes toll. The Guardian: https://www.theguardian.com/world/2021/oct/30/people-are-starting-to-wane-china-zero-covid-policy-takes-toll