Küçük Hücreli Akciğer Kanserinde Yeni Bir Dönüm Noktası: Lurbinectedin artı Atezolizumab

Küçük hücreli akciğer kanseri (KHAK), genellikle sigara ile ilişkili, son derece agresif seyreden ve erken metastaz yapabilen bir tümördür. Özellikle yaygın evre (ileri-evre; YE-KHAK) tanısı alan hastalarda, ilk tedaviye yanıt alınsa da çoğunlukla kısa sürede kanserde tekrarlama veya ilerleme görülür. Bu durum, uzun vadeli yaşam süresini artırabilecek idame (maintenance) tedavilere olan ihtiyacı artırmaktadır.

#ASCO25 Kongresi'nde sunulan faz 3 IMforte çalışması, bu alanda devrim yaratabilecek bir gelişmeye işaret ediyor: Lurbinectedin adlı yeni nesil bir kemoterapi ilacı, immünoterapi ilacı atezolizumab ile kombine edildiğinde hem progresyonsuz sağkalım (PFS) hem de genel sağkalımda (OS) anlamlı iyileşme sağladı.

---

IMforte Çalışması: Detaylar ve Bulgular

Çalışma Tasarımı:

• Toplam Hasta Sayısı: 660 (Tedavi öncesi beyin metastazı olmayan YE-KHAK hastaları)

• İndüksiyon Tedavisi: 4 kür karboplatin + etoposid + atezolizumab

• İdame Tedavi Aşaması: 483 hasta

  • Kontrol Grubu: Atezolizumab (1200 mg IV, 3 haftada bir)

  • Deney Grubu: Atezolizumab + Lurbinectedin (3.2 mg/m² IV, 3 haftada bir)

Başlıca Bulgular:

Progressyonsuz Sağkalım (PFS):

• Deney Grubu: 5.4 ay

• Kontrol Grubu: 2.1 ay

• HR: 0.54; P < 0.0001. Kanserin ilerleme riskinde %46 azalma

• 6 Aylık PFS: %41.2 (deney) vs %18.7 (kontrol)

• 12 Aylık PFS: %20.5 vs %12

Genel Sağkalım (OS):

• Deney Grubu: 13.2 ay

• Kontrol Grubu: 10.6 ay

• HR: 0.73; P = 0.0174. Yaşam kaybı riskinde %27 azalma.

• 12 Aylık OS: %56.3 vs %44.1

Güvenlik Profili:

• Grade 3/4 Yan Etkiler: %25.6 (deney) vs %5.8 (kontrol)

• Grade 5 (yaşam kaybına neden olan) advers olaylar: %0.8 vs %0.4

• Tedaviyi bırakma oranı: %6.2 vs %3.3

---

Lurbinectedin (Zepzelca®) Nedir?

Kökeni:

Lurbinectedin, deniz canlılarından türetilmiş bir bileşiktir. Ecteinascidia turbinata adlı deniz organizmasından elde edilen ET-743 bileşiğinin geliştirilmiş, daha güçlü ve selektif bir versiyonudur. 2020 yılında FDA tarafından metastatik küçük hücreli akciğer kanseri tedavisinde hızlandırılmış onay almıştır.

Temel Özellikleri:

• Etken Madde: Lurbinectedin

• Ticari Adı: Zepzelca®

• İlaç Sınıfı: Transkripsiyon inhibitörü, alkaloid türevi antineoplastik ajan

• Uygulama Şekli: 21 günde bir IV infüzyon (yaklaşık 1 saat)

• FDA Onayı: 15 Haziran 2020 (2. basamak tedavi)

• Türkiye Ruhsat Durumu: Ruhsatlı değil; yurtdışı ilaç listesinde, TİTCK özel izin gerektirir

Etki Mekanizması:

• DNA’ya bağlanarak RNA Polimeraz II'yi inhibe eder

• Onkogenik transkripsiyonu durdurur

• Apoptoz (programlanmış hücre ölümü) tetikler

• Tümör mikroçevresinde bağışıklık sisteminin aktivasyonunu kolaylaştırır

En Sık Görülen Yan Etkiler:

• Anemi (%96), Lökopeni (%72), Yorgunluk (%58), Trombositopeni (%44)

• Bulantı, iştahsızlık, kusma, ishal, nötropenik ateş

• Zatürre, karaciğer enzim yüksekliği, cilt ülseri

---

Klinik ve Stratejik Yorum

Bu çalışma ile birlikte lurbinectedin, yalnızca ikinci basamakta değil, artık birinci basamak idame tedavinin de güçlü bir adayı olarak karşımıza çıkıyor. Bu strateji:

• Tümör kontrol süresini uzatıyor

• İmmünoterapinin etkisini derinleştiriyor

• Uzun dönem T hücre hafızası oluşturarak bağışıklık yanıtını kalıcı hale getirebiliyor

---

Sonuç: Yeni Bir Standart Doğuyor mu?

Lurbinectedin ve atezolizumab kombinasyonu, ASCO25 verilerine göre YE_KHAK tedavisinde yeni bir standarda dönüşme potansiyeline sahiptir. FDA onaylı bu ajan, Türkiye'de henüz ruhsatlı olmasa da özel izinle temin edilebilir. Klinik pratikte daha fazla hasta için daha uzun yaşam anlamına gelebilecek bu gelişme, umut vericidir.