Mediastinal lenfadenopati, göğüs boşluğundaki lenf nodlarının şişmesidir. Çeşitli hastalıkların belirtisi olarak iyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign= kanser) olabilir.

Lenf nodu, vücudun bağışıklık sisteminin bir parçasıdır ve enfeksiyon ve hastalıkların vücutta yayılmasını önlemeden önemli bir rol oynar. Lenf sıvısının akış yollarında bulunan bu küçük bezeler, savunma sisteminin karakolları gibi görev yaparlar. Hücrelerin atık ürünleri, virüsler, bakteriler veya kanser hücreleri bu minik karakollarda filtrelenirler. İnsan vücudunda 600-700 kadar lenf nodu vardır.

Aşağıda, lenfatik sistem basit hali ile resmedilmiştir.

lenfatik sistem nedir lenf nodlarının dağılımı ve anatomisi istasyonları

Mediastinal Lenf Nodu Ne Anlama Gelir?

Mediastinal lenf nodu, akciğerler arasındaki göğüs boşluğunun orta kısmı olan mediastendeki lenf nodunu ifade etmektedir. Buradaki bir veya daha fazla lenf nodunun anormal büyümesi ise mediastinal lenfadenopati olarak tanımlanır.

Aşağıda, akciğer-göğüs boşluğu bölgesinde lenf nodlarının anatomisi görülebilir.

mediastinal lenf nodu haritasında mediastinal ve hiler lenf nodu istasyonlarını nelerdir

Not: Özellikle akciğer kanserinde, bilgisayarlı tomografi (BT) veya PET-BT taramalarda saptanabilen kanserli görünümdeki lenf nodlarının hiler mi yoksa mediastinal mi olduğunun tespit edilmesi çok önemlidir. Yazının devamında, mediastinoskopi başlığında bu konuya değinilmektedir.

Mediasten, trakea (soluk borusu), yemek borusu, kalp ve büyük kan damarları dahil olmak üzere çeşitli yapılardan oluşur. Mediastinal lenf nodları bu bölgede bulunur ve aşağıdakiler dahil çeşitli nedenlerle büyüyebilirler;

  • Alt solunum yolu enfeksiyonu
  • İnflamatuar veya otoimmün bir durum
  • Kanser

Mediastinal Lenf Nodlarının Büyüme Belirtileri Nelerdir?

Mediastinal lenfadenopatisi olan kişilerde genel olarak aşağıdaki belirtiler gözlemlenir;

  • Ateş
  • Kilo kaybı
  • Gece terlemeleri
  • Göğüs bölgesinde rahatsızlık

Mediastinal Lenfadenopati Nedenleri Nelerdir – Kansere Neden Olur mu?

Birkaç nedene bağlı olarak mediastinal lenfadenopati gerçekleşebilir.

Sık sorulan bir soru olmasına rağmen, mediastinal lenfadenopatinin kendisi kansere neden olmaz, çeşitli hastalıkların bir bulgusu olarak karşımıza çıkar; yani sebep değil, sonuçtur.

Malign (Kötü Huylu) Durumlar

Lenfoma, akciğer kanseri, özofagus (yemek borusu) kanseri gibi malign nedenler, çoğu mediastinal lenfadenopati vakalarının sorumlusudur. Lenfoma, bir tür beyaz kan hücresi olan lenfositlerde başlayan kanser türüdür. Akciğerlerin etrafındaki veya göğüs boşluğundaki lenf nodlarında şişlik, genellikle kişinin akciğer kanseri olduğunu veya kanserin vücudun başka bir yerinden bu bölgeye yayıldığını gösterir.

Benign (İyi Huylu) Durumlar

Bening veya iyi huylu durumlar, kanser olmayan durumlardır. Göğüs/akciğer bölgesinde iltihaba neden olan çoğu durum, bu bölgedeki lenf nodlarının büyümesine neden olabilir. Şişmiş lenf nodları, bağışıklık sistemi ile ilgili bir sorunun işaretçisi olabilir.

Lenf nodları, lenfatik sistemin bir parçasıdır ve küçük, fasulye şeklindedirler. Bu nodlar, kan dolaşımındaki bakteri ve virüsleri filtreleyerek ve bunları vücutta taşıyarak enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olurlar.

Lenf nodları, "kötü" hücreleri filtrelemek için çalışırken şişebilir veya büyüyebilir. Şişmiş lenf nodları olarak tanımlanan lenfadenopati, bağışıklık sisteminin enfeksiyonla savaşması durumda meydana gelebilir.

Kanser dışında mediastinal lenfadenopatinin nedenleri şunlardır;

  • Sarkoidoz
  • Amiloidoz
  • Tüberküloz (verem)
  • Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)
  • Kistik fibroz (KF)
  • Koksidioidomikoz
  • Lupus gibi bazı otoimmün hastalıklar

Mediastinal Lenfadenopati Nedenleri Nelerdir

Mediastinal Lenfadenopati Nasıl Tedavi Edilir?

Mediastinal lenfadenopatinin doğrudan bir tedavisi yoktur. Uzmanlar tedavi için, mediastinal lenfadenopatiye neden olan ve altta yatan durumun tedavisine odaklanırlar;

  • Kanser: Kanser tedavisi, kanserin türüne, nerede başladığına ve vücutta ne kadar yayıldığına bağlı olarak değişir. En yaygın tedaviler cerrahi, radyasyon tedavisi, kemoterapi, immünoterapi veya bunların kombinasyonunu içermektedir.
  • Enfeksiyon: Enfeksiyonun türüne bağlı olarak, uzmanlar sorunu çözmek için antibiyotik, antifungal veya destekleyici tedavi kullanabilir.
  • İlaçlar: Bazı ilaçlar lenf bezlerinin şişmesine neden olabilir. Kişi aldığı bir ilaca bağlı olarak lenf bezlerinde şişme yaşıyorsa, doktoru ile görüşmeli ve ilacı değiştirmeyi düşünmelidir. 

Mediastinal Lenfadenopati Nasıl Teşhis Edilir?

Çoğu durumda, mediastendeki (göğüs boşluğu) lenf düğümleri vücudun derinliklerinde bulunduğundan insanlar mediastinal lenfadenopatiyi hissedemez veya göremez. Mediastinal lenfadenopatinin teşhis edilmesi için bazı testler uygulanır.

Görüntüleme Yöntemleri Nelerdir?

  • Günümüzde mediastinal lenf nodlarını tespit etmek için en sık bilgisayarlı tomografi (BT) kullanılır. Bu yöntem direkt grafi denilen akciğer röntgenlerinden daha hassastır ve röntgende görülmeyen anormallikleri tespit edebilir. Bazı durumlarda kontrast maddeli (ilaçlı) tomografi gerekebilir.
  • Bir diğer yöntem manyetik rezonans görüntülemedir (MRG), ancak daha uzun sürer ve daha maliyetlidir.

Mediastinoskopi Nedir ve Nasıl Yapılır?

Mediastinoskopi, göğüs bölgesinde akciğerler arasındaki boşluk olan mediastenin incelediği cerrahi bir işlemdir. Mediasten, kalbin bir kısmı ve ana kan damarlarının yanı sıra lenf nodları ve diğer dokular dahil olmak üzere birçok hayati yapıyı inceleme fırsatı sunar.

Özellikle küçük hücreli dışı akciğer kanserinde (KHDAK), evre 3A ve 3B ayrımı yapmak için mediastinoskopiye sık başvururuz. Mediastinoskopi sonucu akciğer kanseri evre 3A çıkarsa, bu kanserin ameliyat edilebilir durumda olduğu anlamına gelir.

Bu yöntem, lenf nodları veya diğer tümör doku örneklerinin çıkarılmasına ve biyopsi yapılmasına olanak tanır, böylece kanserin evresi ve yayılımını daha iyi belirlemek için gerekli olan bilgileri sağlar.

Mediastinoskopide cerrah, göğüs boşluğundaki lenf nodlarını kontrol etmek için cerrah sternum (iman tahtası) kemiği yakınında küçük bir kesi açar ve bir skop ile inceleme yapar. Cerrah herhangi bir anormallik fark ederse, bunları çıkarır ve biyopsi ister.

mediastinoskopi mediastinal lenf nodu orneklemesi nedir nasıl yapılır

Mediastende Milimetrik Boyutlu Lenf Nodlarının İzlenmesi Ne Anlama Gelir?

Mediastendeki milimetrik boyutlu lenf nodlarının görülmesi, o bölgedeki lenf nodlarının anormal büyüme veya değişiklik gösterdiğini gösterir. Bu, lenf nodlarının içerisinde kanser hücrelerinin bulunabileceği anlamına gelir ve daha fazla inceleme için biyopsi gerekebilir. Mediastinoskopi ise, boynun ortasındaki lenf nodlarının daha yakından incelenmesini ve ekrandaki görüntülerin daha ayrıntılı olarak incelenmesini sağlar.

Mediastinal Lenfadenopatinin Kendisi Soruna/Komplikasyona Yol Açar mı?

Mediastinal lenfadenopati, birçok farklı nedenle ortaya çıkabilir ve birçok farklı komplikasyona neden olabilir.

Bunlar arasında:

  • Solunum problemleri: Mediastinal lenf bezlerinin büyümesi, solunum yollarını tıkayabilir ve nefes almada zorluk yaratabilir.
  • Kardiyovasküler problemler: Mediastinal lenf bezlerinin büyümesi, kalbin veya vasküler yapıların etkilenmesine neden olabilir.
  • Sıvı birikimi: Mediastinal lenf bezlerinin büyümesi, pleural boşlukta (akciğer zarları arasında) sıvı birikmesine neden olabilir, bu da nefes almada zorluk yaratabilir.

Özet

Mediastinal lenfadenopati, göğüs boşluğundaki lenf nodlarının büyümesidir. Kanser olmayan birçok hastalıkta görülebildiği gibi, akciğer kanseri, Hodgkin hastalığı veya diğer kanser türlerine sahip olan kişilerde bu durum gözlemlenir. Ancak mediastinal lenfadenopatinin kendisi kansere neden olmaz, çeşitli hastalıkların bir bulgusu olarak karşımıza çıkar. Bu durumun oluşmasına bağlı altta yatan başka nedenler vardır ve bu nedenlerden biri de kanserdir. Üst solunum yolu enfeksiyonları gibi enfeksiyonlar da bu tip lenf nodu şişmesine neden olabilir.

Bu durumun tespit edilmesi için hastanın tıbbi geçmişine bakılır, fizik muayene yapılır ve en sık BT taramaları gibi tanısal görüntüleme yöntemleri kullanılır.

Altta yatan durumun doğru bir şekilde teşhis edilmesi, hastalar için olumlu sonuçlar getirir. Bu da oldukça önemlidir. Genel olarak kişilerin genel sağlık durumları, mediastinal lenfadenopatinin altta yatan nedenine bağlı olarak değişiklik gösterir. Örneğin, non-Hodgkin lenfomalı (NHL) kişiler için 5 yıllık göreceli genel sağkalım oranı %73'tür.