Rahim duvar kalınlaşması - endometrial hiperplazi nedir?

Rahim duvarı kalınlaşması - Endometrial hiperplazi

Rahmin iç astarına endometrium denir. Rahimle ilgili en sık raporlanan ve merak edilen konuların başında ise endometrial hiperplazi (rahim kalınlaşması) gelmektedir. Bir ultrason veya eMaR çekildiğinde, "endometrium hiperplazisi" şeklinde bir rapor okuyabilirsiniz. Yazının devamında, bu kavramın ne anlama geldiği, çeşitleri, nedenleri, endometrial kalınlığın normal sınırları, nasıl teşhis edildiği ve tedavisi başlıkları bulunmaktadır.

- Aşağıdaki şekilde, jinekolojik (kadınlara özgü) organlar görülebilir.

- Aşağıdaki şekilde, yazının bundan sonraki kısmında çok karşılaşılacak bazı terimler, bir transvajinal ultrason (USG) görüntüsünde belirtilmiştir.

Not: Endometrial hücreler vücudunuzun diğer bölümlerinde bulunduğunda buna endometriozis denir.

Endometrial hiperplazi (rahim iç duvar kalınlaşması) nedir?

Endometrial hiperplazi, endometriumun kalınlaşmasına karşılık gelir. Bu rahim içini kaplayan hücre tabakasının, çoğu zaman hormonal olmakla birlikte, çeşitli sebeplerle kalınlaşmasıdır. Endometriumunuz aşırı kalınlaştığında, sıra dışı kanamaya neden olabilir.

Rahim kalınlaşmasının altında yatan sebep çoğu zaman kanser olmasa da, bu kalınlaşma bazen rahim kanserinin öncüsü olabilir, bu nedenle herhangi bir değişikliğin belirtisi olduğunda doktorunuzun önerilerini takip etmek en iyisidir.

- İlgili konu: Patoloji raporlarında adını sık duyduğumuz displazi, metaplazi, atrofi, hiperplazi ve hipertrofi kavramları ne anlama gelmektedir?

Endometrial hiperplazi türleri nelerdir?

Atipi (anormal görünümlü hücre) olarak bilinen olağandışı hücrelere sahip olup olmadıklarına bağlı olarak iki ana endometrial hiperplazi türü vardır: 

1. Atipi olmayan endometrial hiperplazi: Bu tür kalınlaşma, sıradışı hücreler içermez.
2. Atipik endometrial hiperplazi: Bu tip, olağandışı hücrelerin büyümesi ile tanımlanır ve kanser öncüsü olarak kabul edilir. Buna prekanseröz değişiklik denir, tedavi edilmezse rahim kanserine dönüşme şansı olduğu anlamına gelir. Çeşitli araştırmalar, atipik hiperplaziden kansere ilerleme riskinin yüzde 52'ye kadar çıkabileceğini öngörüyor.

Sahip olduğunuz endometrial hiperplazi tipini bilmek, kanser riskinizi daha iyi anlamanıza ve en etkili tedaviyi seçmenize yardımcı olabilir.

Rahim kalınlaşması taşıyıp taşımadığımı nasıl bilebilrim?

Endometrial hiperplazinin ana belirtisi olağandışı rahim kanamasıdır.

• Aşağıdakiler endometrial hiperplazinin diğer belirtileri olabilir:
• Adetleriniz her zamankinden daha uzun ve daha ağır ise.
• Bir adet döneminin ilk gününden bir sonraki adetin ilk gününe kadar 21 günden daha az zaman var ise.
• Menopoza girmiş olsanız bile vajinal kanama yaşıyorsanız.

Bununla birlikte tabii ki, olağandışı kanama mutlaka endometrial hiperplazi olduğu anlamına gelmez. Ancak, bir dizi başka koşulun da sonucu olabilir, bu nedenle bir doktora başvurmak en iyisidir.

Endometrial hiperplazinin nedeni nedir?

Adet döneminiz öncelikle östrojen ve progesteron hormonlarına dayanır. Östrojen, rahim iç zarı endometriumdaki hücrelerin büyümesine yardımcı olur. Hamilelik olmadığında, 21. günden sonra progesteron seviyenizdeki bir düşüş endometriumun dökülmesini söyler. Bu sizin adetinizi başlatır ve döngü tekrar başlar.

Bu iki hormon dengede olduğunda her şey sorunsuz çalışır. Ancak hormonal dengesizlik varsa, işler senkronize edilmeyebilir.

Endometrial hiperplazinin en sık sebebi çok fazla östrojen olması ve yeterli progesteron olmamasıdır. Bu, endometrium hücrelerinin büyümesine yol açar. Hormonal bir dengesizliğin olmasının birkaç nedeni vardır:

• Menopoza girdi iseniz. Bu, artık yumurtlamadığınız ve vücudunuzun progesteron üretmediği anlamına gelir.
• Perimenopozda (menopoza girme döneminde) iseniz. Yumurtlama artık düzenli olarak gerçekleşmez.
• Menopoza çoktan girmiş fakat östrojen (hormon replasman tedavisi) alıyor iseniz. • Adet düzensizliği, infertilite (kısırlık) veya polikistik over sendromunuz varsa.
• Östrojen taklit eden ilaçlar alıyorsunuz.
• Obez iseniz.
• Tamoksifen kullanan hastalara, rahim kalınlaşması ve çok düşük de olsa endometrium kanseri riski vardır. Bu nedenle yılda bir kadın-doğum (jinekolojik) muayenesi önerilir.

Endometrial hiperplazi riskinizi artırabilecek diğer şeyler şunlardır:

• 35 yaşından büyük olmak
• Genç yaşta adet görmeye başlama
• Menopoza geç girme
• Diyabet, tiroid hastalığı veya safra kesesi hastalığı gibi diğer sağlık koşullarına sahip olmak
• Ailesinde rahim, over veya kolon kanseri öyküsü olması

Rahim kalınlaşması nasıl teşhis edilir?

Olağandışı kanama olduğunu bildirmişseniz, doktorunuz muhtemelen tıbbi geçmişiniz hakkında sorular sorarak başlayacaktır.

Randevunuz sırasında aşağıdakileri görüşünüz:

• Kanda pıhtılaşma varsa ve akış ağırsa
• Adet kanaması ağrılıysa
• İlgisiz olduklarını düşünüyor olsanız bile, diğer tüm belirtilerinizi
• Sahip olduğunuz diğer hastalıkları
• Hamile olup olamayacağınız
• Menopoza girip girmediğiniz
• Aldığınız veya aldığınız hormonal ilaçlar
• Ailenizde kanser öyküsü varsa

Tıbbi geçmişinize bağlı olarak, muhtemelen bazı tanı testlerine devam edilir. Bunlar aşağıdakilerden birini veya birkaçını içerebilir:

• Transvajinal ultrason: Bu uygulama, vajinaya ses dalgalarını ekrandaki resimlere dönüştüren küçük bir cihaz yerleştirmeyi içerir. Doktorunuzun endometriyumunuzun kalınlığını ölçmesine ve uterus ve yumurtalıklarınızı görmesine yardımcı olur.
  
• Histeroskopi: Bu, rahim içinde olağandışı bir şey olup olmadığını kontrol etmek için rahim ağzınıza bir ışık ve kamera içeren küçük bir cihaz yerleştirmeyi içerir.
  
• Biyopsi: Bu, herhangi bir kanserli hücreyi kontrol etmek için rahim içinden küçük bir doku örneği almayı içerir. Doku örneği, histeroskopi sırasında veya basit bir muayenehane uygulaması olarak alınabilir (dilatasyon ve küretaj ile). Doku örneği daha sonra analiz için bir patoloğa gönderilir.

Endometriumun normal kalınlığı nedir?

Normal endometrial kalınlık limitlerinin belirlenmesi, endometrium kanseri riskinin hangi kalınlıkta anlamlı olarak arttığının belirlenmesine dayanır.

Yaygın olarak kabul edilen vaginal ultrason değerleri aşağıdaki gibidir:

Premenopozal (menopoz öncesi)

Menopoz öncesi hastalarda adet döngüsünün farklı evrelerinde önemli farklılıklar vardır.

• adet sırasında: 2-4 mm (en ince)
• erken proliferatif faz (6-14. günler): 5-7 mm
• geç proliferatif / preovülatör faz: 11 mm ye kadar
• salgı fazı: 7-16 mm

Lütfen, endometriyal kalınlığın kişiden kişiye değişebileceği için bu ölçümlerin yalnızca bir rehber olduğuna dikkat edin.

Postmenopozal (menopoz sonrası)

Menopoz sonrası bir kadında endometrial kalınlık tipik olarak 5 mm'den azdır, ancak daha fazla değerlendirme için farklı kalınlık kesimleri önerilmiştir.

• Eğer bir kadın vajinal kanama yaşıyor ve tamoksifen kullanmıyorsa; endometrial kalınlığı normal üst sınır olan 5 mm'den büyükse rahim kanseri riski %7; 5 mm'den küçükse % 0.07'dir.
• Vajinal kanama yoksa; kabul edilebilir üst kalınlık sınırı 8-11 mm'dir. 11 mm'nin üstünde rahim kanseri riski %7, 11 mm'nin altında %0.002'dir.
• Eğer kişi meme kanseri tedavisi için tamoksifen alıyorsa, 8 mm'ye kadar rahim kalınlığı normal kabul edilebilir.

Rahim kalınlaşması nasıl tedavi edilir?

Tedavi genellikle hormon tedavisi veya ameliyattan oluşur. Seçenekleriniz aşağıdaki gibi birkaç faktöre bağlı olacaktır:

• Atipik hücreler bulunursa
• Menopoza girmişseniz
• Gelecekteki gebelik planları
• Kişisel ve aile kanseri öyküsü

Eğer atipi olmayan basit bir hiperplazi varsa, doktorunuz sadece takip önerebilir. Bazen, daha kötüye gitmezler ve durum kendiliğinden kaybolabilir.

Aksi takdirde, aşağıdakilerle tedavi edilebilir:

• Hormonal tedavi: Progesteronun sentetik bir şekli olan progestin uygulaması; hap şeklinde ve ayrıca enjeksiyon veya intrauterin cihazda mevcuttur. Eğer bir kişinin kanser öyküsü varsa veya kanser tedavisi için tamoksifen gibi hormonal ilaçlar kullanıyorsa, hormonal tedavi uygun değildir.
• Histerektomi: Atipik hiperplazi varsa, rahmin alınması kanser riskinizi düşürür. Bu ameliyatı olmak, hamile kalamayacağınız anlamına gelir. Menopoza girmişseniz, hamile kalmayı planlamıyorsanız veya kanser riski yüksekse, bu iyi bir seçenek olabilir.

Sonuç

Tıbbi adı endometrial hiperplazi olan rahim kalınlaşması, bazen kendi kendine düzelir. Rahim kanseri çoğu zaman kanserli değildir ve basit müdahalelerle tedavi edilir. Hiperplazinin atipik hücrelere ilerlememesi için takip çok önemlidir. Eğer rahim kalınlaşmanız varsa, düzenli kontrollere devam edin ve doktorunuzu herhangi bir değişiklik veya yeni belirtiler konusunda bilgilendirin.

İLGİLİ KONU

Rahimdeki polip kansere dönüşür mü?