Testislerdeki çoğu kitle zararsızdır, ancak bazıları daha ciddi bir tıbbi durumun belirtisi olabilir. Düzenli bireysel incelemeler testis kanserinin erken belirtilerini tespit etmeye yardımcı olabilir.
Testiste bulunan kitlelerin çoğu kanserden dolayı değildir. Testis kitleleri veya testiste şişlik daha çok ödem, enfeksiyon veya damarların genişlemesi sonucunda oluşur.
Testis kitleleri, çoğunlukla kişinin kendisinin bunu fark etmesi ve hekime başvurusu sonrası aydınlatılır. Hekimin elle muayenesi ile de kitleyi tam teşhis etmek mümkün olmayabilir; bu nedenle ultrason (USG) gibi ileri görüntüleme sık tercih edilir.
Bu yazıda, testis kitlelerine sebep olan durumlar, testis değişikliklerini fark etme, doktora ne zaman başvurmak gerektiği, olası nedenleri, tanı ve tedavi nasıl olur gibi soruları yanıtlayacağız.
- İlginizi çekebilir: Kas geliştirici destek ürünleri testis kanseri riskini artırıyor mu?
Testiste kitle sebepleri nelerdir?
Testislerin içindeki ya da etrafındaki derideki topaklar ve şişlikler, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerden dolayı olabilir:
Testis kisti
Bir kist, his olarak küçük sert bir yumru gibi hissedebilen sıvı dolu bir kesedir. Kistler vücutta hemen hemen her yerde gelişebilir ve genellikle zararsızdır.
Varikosel
Bir varikosel, testislerdeki şişmiş/genişlemiş damarların neden olduğu topaklı bir alandır. Bu, bir kişinin bacağında oluşan varisli damarlara benzer. Varikosele neden olan sebepler tam olarak belli değildir.
Hidrosel
Bir testis etrafında toplanan sıvı hidrosel olarak bilinen bir şişmeye neden olabilir.
Bu genellikle vücudun bu bölgesinde bir enfeksiyon veya yaralanma sonrasında olur. Hidroseller genellikle ağrısızdır. Şişlik bir veya iki testisi etkileyebilir.
Testis torsiyonu
Testis torsiyonu, acil tedavi gerektiren ciddi bir tıbbi durumdur. Bu, testislere bağlanan kordonun dolanması sonucunda kan kaynağını kesilmesinden dolay meydan gelmektedir.
Testis torsiyonu olan kişiler genellikle şiddetli ağrıya maruz kalırlar, bu da bunu kusma ve testis şişmesine sebep olmaktadır.
Epididimit
Epididimit, epididimisin ağrımasına ve şişmesine neden olabilen bir durumdur. Epididim testislerin arkasında yoğun bir şekilde dolanmış durumdaki ince mikroskobik tüplerden oluşmuş bir eklenti organıdır. Sperm epididim boyunca ilerlerken olgunlaşır ve kendi kendine hareket edebilme yetisi kazanır.
Şişlik bir kitle gibi hissedilebilir. Epididimiti olan kişilerde, testis çevresindeki ciltte ağrı, hassasiyet ve sıcaklık da görülebilir.
Epididimitis klamidya olarak adlandırılan, cinsel yolla bulaşan bir hastalık ile bağdaştırılmaktadır.
Testis kanseri
Bir yumru ya da şişme, testis kanserinin ilk belirti-bulgularından biri olabilir. Çoğu testis tümörü ağrıya neden olmaz.
Kitle genellikle bir testisin ön veya yan tarafında oluşmaktadır. Genellikle sert ve normalden daha sıkı hissedebilir. Testis içinde veya hemen altında bir kitle gelişebilir. Testislerden biri daha büyük veya şişmiş olabilmektedir.
Testis kanseri yaygın görülmez; ABD istatistiklerine göre, her 263 kişiden sadece 1’i yaşamlar boyunca testis kanseri olur ve bu nedenle yaşam kaybı riski yaklaşık 5000'de 1'dir.
- İlgili konu: Testis kanserinde ameliyat sonrası koruyucu kemoterapi için 1 kür BEP yeterli bulundu
Vücudu anlamak ve herhangi bir değişikliğin farkında olmak sağlık yönetiminin önemli bir parçası olabilir. Herhangi bir yumru veya şişme için testisleri kontrol etmek ve gerekirse tıbbi yardım almak, herhangi bir sorunun olabildiğince hızlı bir şekilde çözülmesine yardımcı olabilir. Vücudun sıcak olduğu ve kişinin rahatladığı bir kişisel muayene yapmak en iyisidir. Bu alışılmadık bir şey hissetmenizi kolaylaştırır.
Ne zaman doktora görünmelisiniz?
Testislerinde bir kitle fark eden herkes kısa zamanda bir doktora görünmelidir. Bir kişinin, bir doktor tarafından muayene edilmeksizin kitlenin kanserli veya zararsız olup olmadığını anlaması zordur.
Kişinin hastalık öyküsünü veya diğer şikayetlerini belirtmesi tanıya yardımcı olabilir. Klamidya gibi bir enfeksiyon veya testiste bir yaralanma olmuş olabilir. Bu bilgileri doktorla paylaşmak, teşhis koymalarına yardımcı olabilir.
Testiste kitlenin teşhis
Hastanın şikayetine dair öyküsü dinlendikten sonra testis elle muayene edilir. Ayrıca olası herhangi bir sıvı birikimini kontrol etmek için cilt üzerine bir ışık kullanılabilir. Testis kitlelerinin tanısı için en sık tercih edilen görüntüleme yöntemi ultrasondur. Ultrason, vücut dokularını görüntülemek için ses dalgalarını kullanan, uygulaması kolay, girişimsel olmayan bir yöntemdir.
Testiste kitle tedavisi
Bir kişi herhangi bir ağrı veya rahatsızlık hissetmiyorsa tedavi görmeyebilir. Eğer müdahalesiz takip ediliyorsa, testiste kitlesi olan kişiler büyüdüğünden veya şekil değiştirmediğinden emin olmak için düzenli olarak kontrol etmelidir.
Kistler genellikle kendi başlarına geçerler. Kist ağrılı ise, ılık suyla ıslatılmış bir bez uygulamak şişmeyi azaltmaya yardımcı olabilir. Bir kist enfekte olursa, ilaç tedavisi gerekebilir.
Doktorlar lokal anestezi kullanarak bir kisti alabilirler. Ancak, doktorlar genellikle kistlerin sağlık sorunlarına yol açma olası olmadığı için bunu önermemektedir. Bir kist aynı yerde tekrar ortaya çıkabilir.
Herhangi bir şikayete neden olmayan varikoseli veya hidroseli olan kişilerin tedaviye ihtiyacı olmayabilir. Bir hidroselin oluştuğu sıvı kesesi onarılabilir veya bazen çıkartılabilir.
Varikoseli olan birisi için ameliyat düşünebilir. Prosedür, damarların şişkinliğini azaltmak için şişmiş damarlara kan akışını durdurmaktan ibarettir.
Doktorlar genellikle epididimiti antibiyotikler ile tedavi etmektedirler. Ağrı ve şişmeye yardımcı olmak için ağrı kesici alabilir veya testislere soğuk kompres uygulayabilir. Testis içindeki bir kitle kanserli ise tedavi gerekecektir. Tedavi, testis kanserinin evresine bağlı olarak farklılık gösterir. Testis tümörleri için sıklıkla birden fazla tedavi gereklidir (ameliyat, kemoterapi ve radyoterapi). Testis tümörleri kemoterapiye en duyarlı tümörlerdendir ve sisiplatin adlı ilacın keşfinden sonra giderek artan 5 yıllık sağkalım oranları, günümüzde %95'i geçmiş durumdadır.
Ameliyatla çıkarılan testis bir implant ile değiştirilebilir. Testis tümörü tedavisi fertiliteyi etkileyebilir, bu nedenle bir kişiye ameliyattan önce sperm saklama imkanı sağlanabilir.
Sonuç
Testiste, çoğu zararsız olmak üzere, kitle oluşması için birkaç olası sebep vardır. Herhangi bir ağrı veya rahatsızlık yaşamayan kişiler herhangi bir tedavi gerektirmeyebilir. Nadiren, kitle testis kanseri belirtisi olabilir ve testis kanserine özgü tedavi yöntemleri kullanılır. Testislerinde kitle fark eden herkes daima bir doktora görünmelidir.
*
