2020'de GBM için 2 yeni tedavi: Lomustin ve Regorafenib

Her yıl Amerikan Klinik Onkoloji Derneği (ASCO) yılın en önemli kanser tedavi yöntemlerindeki gelişmeleri içeren Clinical Cancer Advances adında bir rapor yayımlamaktadır. Böylece, öncelikli alanların belirlenmesinde ve araştırmaların yoğunlaştırılması gereken noktaların belirlenmesinde yol göstermektedir. Bu yılın raporunda Glioblastom (GBM) ile ilgili bir gelişmeye de yer verilmiş, gelin yakından inceleyelim.

Glioblastom için kısa bir hatırlatma

Glioblastom (GBM) hızlı büyüme gösteren bir beyin tümörüdür. Tedavi sürecinde pek çok engele takılması kesin bir çözüm yolundan bizleri uzaklaştırmaktadır. Bu engellerden bazıları; ilaçların kan-beyin-bariyerini geçememesi sonucu etki göstereceği bölgeye ulaşamaması, sağlıklı beyin dokularına zarar vermesi, standart tedavi yöntemlerine direnç geliştirmesi, cerrahi müdahalenin tümörün yerleşim yerine bağlı olarak istenilen ölçekte gerçekleştirilememesi ve radyoterapinin sağlıklı beyin dokularına hasar vermesidir. Tüm bu başarısızlıklar, bizleri yeni tedavi yöntemi aramaya teşvik etmektedir. ASCO’nun raporunda yer verdiği, geçtiğimiz yıllın önemli gelişmelerinden biri lomustin adlı kemoterapi ilacının GBM'de etkili bulunmasıdır.

Lomustin nedir? GBM tedavisinde nereye gelindi?

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanmış alkilleyici ajan lomustin, tümör hücrelerinin DNA’sını değiştirerek çoğalmalarını engeller ve hücre ölümü hızlandırır. Kan-beyin-bariyerini geçme özelliğinin olması, lomustinin temozolomid (TMZ) ile birlikte GBM tedavisinde kullanılabileceği fikrini ortaya çıkarmıştır.

MGMT geninde metil grupları ekli bulunan hastalar ile yapılan çalışmalarda bir grup hastaya TMZ ve radyasyon tedavisi uygulanırken, diğer gruba TMZ ile birlikte lomustin verilmiş ve radyasyon tedavisi uygulanmıştır.

Not: MGMT genine metil gruplarının etkilenmiş bulunan GBM'li hastaların – ki buna MGMT pozitif GBM denir – temozolomid kemoterapisine çok daha iyi yanıt verdiği bilinmektedir. Tedavi planı belirlenmeden önce MGMT geni için yapılacak test, kişiye uygun bir tedavi süreci belirlemede son derece önemli olacaktır.

Bu çalışmada lomustin ile birlikte tedavi gören hastaların ortanca sağkalım / yaşam sürelerinin uzadığı belirlenmiştir.

Sadece TMZ ve radyasyon tedavisi alan hastalarda ortanca sağ kalım 31.4 ay iken, lomustin ile birlikte TMZ tedavisi gören hastaların ortanca sağ kalım süresi 48.1 aya kadar uzamıştır.

Ancak lomustin ve TMZ ile birlikte tedavi gören hastalarda yan etkiler daha fazla gözlenmiştir. Bunun nedeni olarak miyelosüpresyon yani kemik iliğinin çalışmasının engellenmesi olabileceği düşünülmektedir. Elde edilen bu sonuçlar oldukça heyecan vermekle birlikte, daha büyük katılımların sağlandığı gruplarla büyük ölçekli araştırmaların yapılması gerekmektedir.

2019'da GBM'de dikkat çeken bir başka ilaç: regorafenib

2019 yılının ilk günlerinde sitemizde de yayımladığımız üzere, GBM tedavisinde yeni bir yaklaşım olan regorafenibden (Stivarga) bahsetmiştik. Oral olarak (ağızdan) alınan, tirozin kinaz inhibitörü sınıfından bir kanser ilacı olan regorafenib, damarlanmaya karşı etki göstererek tümör büyümesini engellemektedir.

Regorafenibe karşı lomustin

Randomize, karşılaştırmalı, çok merkezli REGOMA faz 2 klinik çalışmasında regorafenib ve lomustinin GBM tedavisi üzerine etkisi karşılaştırmalı olarak araştırılmıştır.

Glioblastom ameliyatı ve adjuvan kemoradyoterapi sonrası kanseri tekrarlayan hastalar 1:1 oranında rastgele, eşit sayıda iki gruba ayrıldı; bir gruba günlük 160 mg regorafenib her 4 haftalık döngüde 3 hafta, diğer gruba lomustin 110 mg/m2 dozunda her 6 haftada bir uygulandı. Tedaviler hastalıkta progresyon (ilerleme), yaşam kaybı, kabul edilemez yan etki olana kadar devam etti.

REGOMA çalışmasının sonucunda regorafenib grubunun ortanca genel sağ kalım süresi 7.4 ay iken, lomustin ile tedavi edilen grubun 5.6 ay olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca regorafenib grubunda daha az yan etkinin gözlenmesi ve yaşam kaybı riskinin azalması diğer olumlu sonuçlar arasındadır.

ASCO 2020 raporunda yer almasa da regorafenib ile ilgili sonuçlar da oldukça heyecan verici ve umut vadedicidir.