Diyet-Beslenme Tarzı, Meme Kanseri Riskini Nasıl Etkiler?
Diyet ve Meme Kanseri Riskine Dair En Güncel Çalışmanın Sonuçları
Sebze ve meyve tüketiminin meme kanseri riskine katkısına ilişkin veriler çelişkilidir. Şubat 2020'de Journal of Clinical Oncology adlı dergide yayımlan çalışmada, daha önce meme kanseri tanısı olmayan yaklaşık 50 bin postmenopozal (menopoza girmiş) kadın üzerinde sebze, meyve ve tahıllar açısından zengin, az yağlı bir diyetin 8.5 yıllık etkisi ölçüldü.
Normal bir diyete kıyasla "düşük yağlı ve sebze, meyve ve tahıldan zengin bir diyeti" takip edenlerin meme kanserine bağlı yaşam kaybı riskinin daha az olduğu bulundu. Bununla birlikte iki grup arasındaki meme kanseri gelişme riski benzerdi.
Bu kişilerin ortanca 19.6 yıllık takibi sonunda, meme kanserine bağlı yaşam kaybı sayıları, sebze-meyve zengin diyet uygulayanlarda 359 kişi iken, normal diyet uygulayanlarda 652 kişi idi. Böyle bir diyet uygulama, meme kanserine bağlı yaşam kaybı riskinde %15 azalma ile sonuçlandı.
Bu çalışmanın sonucu olarak, açıkça görülebildiği üzere, artan sebze, meyve ve tahıl alımıyla ilişkili düşük yağlı bir diyetinn benimsenmesi, postmenopozal kadınlarda meme kanseri sonucu yaşam kaybı riskini azaltabilir.
Beslenme ve Meme Kanseri Riskine Dair Diğer Çalışmalar
Her 3 kanserden 2’sinin yaşam tarzına bağlı nedenlerden ortaya çıktığını biliyoruz. Kanserle ilişkili yaşam tarzı denilince ilk akla gelen beslenme şeklidir ve beslenme kanserden korunmada büyük öneme sahiptir. Sağlıklı bir diyet sebze, meyve ve tam tahıllardan oluşmalıdır. Son yıllarda giderek artan sayıda çalışma, sebze, deniz ürünleri ve zeytinyağı ağırlıklı bir diyet olan Akdeniz Mutfağı’nı dünya genelinde en sağlıklı diyet olarak göstermektedir.
Kırmızı et, işlenmiş et ve şeker kullanımı azaltılmalıdır. Bilindiği üzere Dünya Sağlık Örgütü 2015 Ekim ayında yayınladığı raporunda, işlenmiş kırmızı et tüketiminin başta kalın bağırsak kanseri olmak üzere bazı kanserlere yakalanma riskini artırdığını açıklamıştır. Daha sonra 2018'de, işlenmiş etin, meme kanseri riskini de arttırdığı bulundu.
Aynı zamanda sağlıklı bir diyet kalp-damar hastalıkları, diyabet, felç/inme gibi hastalıklara yakalanma riskinizi düşürmektedir. Sağlıklı bir diyet kilonuzu korumada yardımcı olur.
Son yıllarda yapılan araştırmalar aşırı kiloluluk ve obezitenin meme kanseri riskini artırdığını tespit etmiştir. Ancak belli besin türleri ve meme kanseri riski ile ilgili çalışmalar halen sürmektedir. Bazı temel besin türleri ve kanser riski üzerinde yapılan son çalışmalar şunlardır;
Vitamin
Şu ana kadar yapılan çalışmalarda vitamin kullanımının meme kanseri riskini düşürdüğüne dair bir kanıt bulunmamıştır. Hatta vitaminleri bilinçsiz ve gerekli olmadıkça kullanılmasının kanser riskini artırdığına dair çalışmalar vardır. Bu sebeple doktorunuz önermedikçe vitamin kullanmaktan kaçının.
İlgili Konu:
Yağlar
Yapılan araştırmalarda diyetlerinde yağı az tüketme alışkanlığı olan ülkelerde meme kanseri vakalarının az görüldüğü rapor edilmiştir. Aynı zamanda araştırmacılar Amerika Birleşik Devletleri’ndeki kadınların et tüketimlerini incelemişler, meme kanseri riski ile bir ilişki bulmamışlardır. Önemle vurgulamak gerekir ki, bu farklılıklar kişinin fiziksel açıdan ne kadar aktif olduğuna, ne yediğine ve genetik faktörlere bağlıdır.
İlgili Konu:
Soya
Soya üzerinde yapılan çalışmalarda insanda ve farelerde farklı sonuçlar alınmaktadır. Bazı çalışmalar yüksek miktarda soya tüketen farelerde meme kanseri riskinin arttığını göstermiştir. Bunun sebebi soyadaki izoflavonların vücuttaki östrojen gibi davranmasıdır. Artan östrojen hormonu kanser riskini artırmaktadır. Ancak vücudumuz soyayı farelerden farklı bir şekilde sindirmektedir. İnsanlarda yapılan çalışmalarda soya kullanımının meme kanseri riskini ya düşürdüğü ya da herhangi bir etki göstermediği tespit edilmiştir. Bunun sebebi izoflavonların vücuttaki doğal östrojeni baskılamasından kaynaklanabilir.
Şu ana kadar soya tüketimi ve potansiyel sağlık riski ile ilgili herhangi bir gerçekçi araştırma bulunmamaktadır. Ancak, izoflavon miktarı çok yüksek olan soya destek ürünlerinden kaçınmalısınız.
Süt
Geçtiğimiz yıllarda yapılan araştırmalar hormon verilmiş ineklerden alınan sütlerin tüketilmesinin meme kanseri riskini artırdığı yöndeydi. Daha sonra süt tüketimi ile meme kanseri riski arasında net bir ilişki bulamayan çalışmalar bildirildi. Bu konuda en güncel çalışma, Şubat 2020'de NEJM'de yayımlandı; bu kapsamlı gözden geçirme araştırmasına göre, yetişkin döneminde düzenli süt tüketimi, meme kanseri riskini ılımlı bir şekilde arttırıyor olabilir.
İlgili Konu:
Şeker
Kanserde doğru bilinen yanlışlardan biri de “şekerin kanseri beslediğidir”. Bu yanlıştır, şeker kanser hücresinin daha hızlı büyümesine yardım etmez! Kanser hücreleri, normal hücrelerimiz gibi büyümek ve çoğalmak için kan şekerine (glikoz) ihtiyaç tutar. Bu sebeple fazla şeker tüketmek kansere neden olmaz, şekeri sıfırlamak da kanseri tedavi etmez. Burada önemli olan fazla miktarda şeker kullanımının kilo alımına ve buna bağlı olarak meme kanseri riskinin artmasına neden olmasıdır.
İlgili Konu:
Kanserden korunmak için tüm beslenme önerileri Akdeniz diyeti ile karşılanabilir. Bununla birlikte sağlık bir yaşam için ne yediğiniz kadar ne yemediğiniz de önemlidir! Yani, işlenmiş et ve fast-food gibi belli gıdaları yoğun tüketmekten kaçınmalı, hatta oruç benzeri periyodik açlığı da bir sağlıklı yaşam reçetesi olarak düşünmeliyiz.
1. Chlebowski RT, Aragaki AK, Anderson GL ve ark.
Dietary Modification and Breast Cancer Mortality: Long-Term Follow-Up of the Women's Health Initiative Randomized Trial.
J Clin Oncol. 2020 Feb 7
2. How Your Diet May Affect Your Risk of Breast Cancer?
https://www.cancer.org/