Salam, sucuk, sosis ve jambon gibi işlenmiş et ürünleri kalın bağırsak kanseri riskini artırıyor

Yapılan birçok araştırma, fazla tüketilen kırmızı et ve işlenmiş et ürünlerinin kolon ve rektum (kalın bağırsak) kanserlerine yakalanma riskini artırabileceğini göstermiştir. Bu nedenle bu tür gıdaların tüketimi ile ilgili yoğun bilgilendirme çalışmaları yapılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’ne bağlı birimlerden biri olan Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı’nın (IARC) 22 uzmanı tarafından 10 ülkede yapılan araştırmanın sonucu Lancet Oncology Dergisi’nde yayımlanmıştır.

Kanser riskini azaltmak için günlük kırmızı et ve işlenmiş et tüketimini 90gr.’dan 70 gr.’a indirilmesi tavsiye edilmiştir. Günlük 50 gr. işlenmiş et ürünü tüketiminin (yaklaşık 2 dilim salam veya jambona eşit) kolon ve rektum kanser riskini ortalama %18 oranında artırabileceğinin tespit edilmesinden sonra, son hazırlanan rapor bu tür gıdaların tüketiminin azaltılmasını desteklemektedir.

Kırmızı et denildiğinde kastedilen, tüm kırmızı et ürünleridir (dana, koyun, kuzu, keçi eti vs). Bunun yanında, uzun süre muhafaza edilmesi veya tad verilmesi adına uygulanan tuzlama, tütsüleme, fermente etme ve bu gibi uygulanan işlemlerle etin değişikliğe uğramış hali ise, işlenmiş et ürünleri (salam, sucuk, sosis, jambon vs.) olarak adlandırılır. İşlenmiş et ürünü hem dana-koyun eti gibi kırmızı et, hem de sakatat ve etin artık kısımlarından oluşturulur.

Son yıllarda elde edilen veriler doğrultusunda uzmanlar fazla tüketilen işlenmiş et ürünlerinin dünya çapında yılda 34.000 kişinin yaşamını kaybetmesine neden olabileceğine dikkat çekmektedir

IARC, 800’ün üzerinde yapılan çalışmayı değerlendirmeye almış ve kırmızı et ve işlenmiş et ürünleri ile birçok kanser türü arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Yapılan çalışma sonucunda fazla miktarda işlenmiş et ürünlerinin insanlarda kansere yol açabileceğine dair yeterli kanıta ulaşılmıştır. Başka bir deyişle, fazla miktarda tüketilen işlenmiş etin kolon ve rektum kanserlerine neden olduğunu gösteren güçlü kanıtlar vardır.

Bunun yanında, klasik yöntemlerle pişirilen kırmızı et ile kanser ilişkisi arasında yeterli kanıt bulunmuş olmasa da, uzmanlar fazla miktarda kırmızı et tüketiminin her yıl dünya çapında yaklaşık 50.000 kişinin yaşamını kaybetmesine yol açabileceğini belirtmektedir. Ayrıca, daha nadir olarak fazla kırmızı et tüketiminin, pankreas ve prostat kanser riskini de artırabileceği belirtilmiştir.

İşlenmiş et ürünlerinin tüketim miktarındaki artışın, kolon ve rektum kanserleri gelişme riskinde önemli bir rol oynadığı gözlenmiştir. Uzmanlar, çok sayıda insanın bu tür gıdaları tüketmesinin, kanser oranlarında global bir etki yarattığını ve bu durumun halk sağlığı adına oldukça önemli olduğunu belirtmektedir.

Yine uzmanlar, kırmızı et ve işlenmiş et ürünlerinin tüketiminin azaltılması yönünde tavsiyeler verse de, bu tür ürünlerin bazı besinsel değerleri olduğunu da gözardı etmemektedir. Bu nedenle, yapılan ve incelenen bu çalışmalarla, kırmızı et ve işlenmiş et ürünlerinin riskleri ve faydalarının değerlendirilerek tüketimin dengelenmesinin ve bu doğrultuda beslenmenin daha doğru olacağı vurgulanmaktadır.