Prof. Dr. Mustafa ÖZDOĞAN
Prof. Dr. Mustafa Ozdogan Kimdir ?

Kanser ve Beslenme

Kanser söz konusu olduğunda, en çok merak edilen konuların başında beslenme gelmektedir. Yapılan sayısız bilimsel araştırma, kanserin beslenme ile ilişkisini doğrulamakta ve detaylandırmaktadır. Fakat kanserin beslenme ile ilişkisi tek bir boyutta ele alınamaz.

"Kanserli bir hasta için beslenme" ile "kanserden korunmak için beslenme" farklı şekillerde ele alınmalıdır. Kanser hastası ve yakını, hastalık sürecini en olumlu şekilde etkileyecek beslenme şeklini, kendileri için yasak veya izin verilen gıdaları merak eder. Kanserden korunma veya kanser riski azaltımı açısından bakıldığında ise, en sağlıklı diyet modeli hangisidir sorusu karşımıza çıkar. Web sitemizin "kanser ve beslenme" bölümünde, bu konunun her iki ana alt başlığına da detaylıca yer verdik.

Kanser dünya çapında önde gelen ölüm nedenlerinden biridir. Ancak mevcut araştırmalar kanserlerin %30-50’sinin sağlıklı bir diyet uygulamak gibi basit yaşam tarzı değişiklikleri ile önlenebileceğini gösteriyor. Sağlıklı bir diyet kanser riskini azaltmanın yanında ideal kilonuza ulaşmanızı sağlar ve ruh halinizi iyileştirir. Beslenmenin rolü, kanseri önlemede ve tedavide oldukça önemlidir. Tedavinin tamamlayıcı bir parçasıdır diyebiliriz.

Kanser riskini azaltmak için beslenme önerileri

  • Sağlıklı bir kiloda olmanızı sağlayacak Akdeniz diyeti gibi bitkisel besin ağırlıklı bir diyet seçin. Fazla kilolu ve obez olmak artan kanser riski ile ilişkilidir.
  • Patates kızartması, cips veya şerbetli tatlılar gibi yoğun kalorili gıdalardan kaçının.
  • İşlenmiş ve kırmızı et tüketimini sınırlandırın. Kırmızı et tüketimini haftalık 400-500 gr ile sınırlandırabilirsiniz. Pastırma, salam, sosis gibi işlenmiş et tüketimini en aza indirin.
  • Her gün 5 porsiyon sebze ve meyve tüketin.
  • Rafine tahıl ürünleri yerine tam tahılları seçin.
  • Alkollü içecek içiyorsanız tüketimini sınırlandırın.
  • Hareketli bir yaşam tarzı benimseyin.

Kanser tedavisi sırasında beslenme

Kemoterapi, radyoterapi, cerrahi, immunoterapi, hormon tedavisi ve klinik araştırmalar gibi pek çok kanser tedavisi seçeneği mevcuttur. Ek tedavi seçenekleriyle birlikte ek yan etkiler ortaya çıkabilir. Bu yan etkiler beslenme düzeninizi bozabilir. Ancak uygun diyet tedavisi ile kontrol altına alınabilir. Kanser tedavisi sırasında odaklanılması gereken ana besin öğeleri protein, karbonhidrat, yağ, su, vitamin ve minerallerdir. Sağlıklı bir diyet, kas dokusunun azalmasını önleyebilir ve diğer birçok doku türü üzerine olumlu etkileri vardır. Araştırmalar iyi beslenen insanların tedavinin yan etkileriyle daha iyi başa çıktığını göstermiştir.

Tedaviler sırasında kimi zaman besin alımını güçleştiren durumlarla veya istenmeyen kilo kayıplarıyla karşılaşabilirsiniz. Böyle zamanlarda kalori alımını artırmak için özel bir beslenme programı uygulanması ve tıbbi beslenme ürünleri kullanılması gerekebilir. Bu konuda sağlık ekibinizden destek alabilirsiniz.

Buna karşın bazı kanser tedavilerinin hastaya kilo aldırmaya meyilli olduğu unutulmamalıdır. Hasta önceden bilgilendirilir ve durum iyi yönetilirse kilo kontrolü kolaylıkla sağlanabilir.

Kanser tedavisinden sonra beslenme

Kanser tedavilerinin yemeyle ilgili yan etkilerinin çoğu tedavi bittikten sonra kaybolur. Kendinizi daha iyi hissetmeye başladığınızda daha sağlıklı beslenme önerilerini uygulayabilirsiniz. İyi beslenmek gücünüzü ve enerjinizi geri kazanmanıza, dokuları yeniden oluşturmanıza ve genel olarak daha iyi hissetmenize yardımcı olacaktır.

Öncelikle diyet kısıtlamanız olup olmadığını öğrenmek için onkoloji diyetisyeninize veya doktorunuza danışmalısınız. Fazla kiloluysanız kalori alımını azaltarak ve aktivitenizi artırarak kilo vermeyi hedeflemelisiniz. Dengeli ve besleyici bir beslenme planı benimsemelisiniz. Bizim önerilerimiz kanserden korunmada etkili olduğu pek çok çalışma ile gösterilmiş Akdeniz diyetidir. Akdeniz diyeti çeşitli renklerde sebze ve meyve tüketimini, tam tahıllı gıdaları, kurubaklagilleri, düşük miktarda süt ve süt ürünlerini ve balık tüketimini içerir.

Kanser ve beslenme, günlük yaşamda riski azaltabilecek beslenme önerilini, tedavi sırası ve sonrası beslenme süreçlerini kapsayan geniş bir alandır. Bilimsel verilerden yararlanarak hazırladığımız tüm beslenme ile ilgili yazılarımıza bu sayfadan ulaşabilirsiniz. Bu bölümde, kanser türlerine özgü beslenme önerileri de bulabilirsiniz.

Kemoterapi ve beslenme – işinize yarayacak 14 öneri ve bir atıştırmalık tarifi

Kemoterapi ve beslenme – işinize yarayacak 14 öneri ve bir atıştırmalık tarifi

Kemoterapi tedavisi süresince hastalar, sağlıklarının iyi bir beslenme ile desteklenmesini ister. Bu süreçte ne yendiğine dikkat etmek fark yaratabilir. Kemoterapi ve radyoterapi t...

23.07.2018
Bireysel Sağlık ve Gezegenimizin Sağlığı – Bitki Bazlı Beslenmenin Rolü

Bireysel Sağlık ve Gezegenimizin Sağlığı – Bitki Bazlı Beslenmenin Rolü

Bireysel sağlımız ve gezegen sağlığı arasında bir bağlantı olduğunu söylesek şaşırır mıydınız? Hayvansal ürünlerin tüketiminin artması ve bunun çevreye olan olumsuz etkileri, iklim...

09.05.2023
Menülere Kalori Bilgisi Eklenmesi Obezite İlişkili Kanser Riskini Azaltmada Etkili

Menülere Kalori Bilgisi Eklenmesi Obezite İlişkili Kanser Riskini Azaltmada Etkili

Menülere kalori bilgisi eklenmesinin, obezite ile ilişkili kanserlerin ve sağlık hizmeti maliyetlerinin azalmasına katkıda bulunduğu, BMJ Open'da 18 Nisan 2023'te yayımlanan bir ça...

01.05.2023
Obezite Hakkında Bildiklerimizin Çoğu Önümüzdeki Yıllarda Değişecek

Obezite Hakkında Bildiklerimizin Çoğu Önümüzdeki Yıllarda Değişecek

İnsanlar kilolarının kendi kontrolleri altında olduğunu, daha az yiyebileceklerini, kilo verebileceklerini ve sonra bu kilo kaybını sürdürebileceklerini düşünürler. Güncel bilimsel...

11.01.2023
Bitki Temelli Beslenme Erkeklerde Kalın Bağırsak Kanseri Riskini Yüzde 22 Azaltıyor

Bitki Temelli Beslenme Erkeklerde Kalın Bağırsak Kanseri Riskini Yüzde 22 Azaltıyor

Artık net bir şekilde biliniyor ki mide-bağırsak sistemi için bitki temelli beslenme çok daha sağlıklı. Hele söz konusu kalın bağırsak olduğunda diyet şekli daha önem kazanıyor. K...

10.12.2022
Hem Öğün Atlamak Hem de Sık Yemek Yaşam Kaybı Riskinin Artmasıyla İlişkilendirildi

Hem Öğün Atlamak Hem de Sık Yemek Yaşam Kaybı Riskinin Artmasıyla İlişkilendirildi

40 yaş ve üzeri yetişkinlerde hem öğün sıklığını hem de öğünler arasındaki aralıkları inceleyen büyük çapta yeni bir prospektif (ileriye dönük) çalışmaya göre öğünler arasında 4,5 ...

09.12.2022
4. evre kanserli hastaların yaşam süresine beslenme tarzının etkisi

4. evre kanserli hastaların yaşam süresine beslenme tarzının etkisi

Diyet, vücut ağırlığı ve fiziksel aktivite gibi yaşam tarzı faktörlerinin, kanser riskindeki ve hastalığın seyrindeki rolü giderek popülerleşiyor. Daha önce yapılan çalışmalarda er...

25.11.2020
Diyet-beslenme şekli, tümör metabolizmasını nasıl etkiler?

Diyet-beslenme şekli, tümör metabolizmasını nasıl etkiler?

Bazı kanser türlerinin çeşitli diyetlere nasıl tepki gösterdiği ve diyetin kanser hücresi metabolizmasını nasıl etkilediği artan merak konusu oldu. Hastalarda kanseri yönetmek için...

19.11.2019
Akdeniz Diyeti, İmmünoterapi Tedavisine Yanıt Oranlarını Artırabilir

Akdeniz Diyeti, İmmünoterapi Tedavisine Yanıt Oranlarını Artırabilir

Beslenmenin sağlık üzerine etkileri her geçen gün daha iyi anlaşılıyor. Birçok hasta, hasta yakını veya sağlık çalışanı hem hastalıklardan korunma hem de hastalıkların tedavisi içi...

07.11.2022