BioNTech aşısı yan etkileri ve Covid-19 enfeksiyonu komplikasyonlarının karşılaştırması
2019 yılından bugüne, tüm dünyanın ortak problemi haline gelen şiddetli akut solunum sendromu koronavirüs–2’ye (SARS-CoV-2) karşı geliştirilen ve geçtiğimiz günlerde FDA (ABD İlaç ve Gıda İdaresi) tarafından onaylanan tek Covid-19 aşı türü olan mRNA aşısının ne derecede güvenli olduğu ve yan etkileri merak konusuydu. Bu konuya ilişkin bazı soru işaretlerini karşılamak adına yapılan ve 25 Ağustos'ta NEJM'de yayımlanan çalışmada, BioNTech tarafından üretilen BNT162b2 aşısının yan etkileri ile SARS-CoV-2 virüsü ile enfekte olma durumunda meydana gelebilecek komplikasyonlar karşılaştırıldı. Yani aşının yan etkileri mi daha riskli yoksa Covid-19'a bağlı komplikasyonlar mı?
İsrail'den 1.7 milyondan fazla katılımcının yer aldığı bu araştırmada; BNT162b2 aşısının güvenlik verileri detaylı bir şekilde analiz edildi.
SARS-CoV-2 ile enfekte olmak mı, mRNA aşısı (BioNTech) ile korunmak mı?
Çalışmada belirtilen her bir yan etki için, daha önce bu yan etkilere ilişkin herhangi bir teşhis konmamış kişiler seçildi. Ayrıca aşı olan kişiler ve aşı olmayan kişiler ile klinik değişkenlere göre eşleştirildi. Aynı yan etkiler hem aşı olma hem de SARS-CoV-2 ile enfekte olma durumunda ayrı ayrı analiz edildi.
Enfeksiyona bağlı miyokardit (kalp kası iltihabı) riski, aşıya kıyasla 6 kat fazla
Aşı olan her 100 bin kişide gözlemlenen yan etkiler ve risk oranları şu şekildedir;
- Miyokardit = Her 100 bin kişide 3.24 kişi
- Lenfadenopati = 2.43
- Apandisit = 1.40
- Herpes Zoster enfeksiyonu = 1.43
SARS-CoV-2 enfeksiyonu sonucu önemli ölçüde artan yan etkilerden bazıları ise şunlardır;
- Miyokardit = Her 100 bin kişide 18.28 kişi
- Perikardit (kalp zarı iltihabı) = 5.39
- Aritmi (kalp ritim bozukluğu) = 3.83
- Derin ven trombozu (toplardamar tıkanıklığı) = 3.78
- Pulmoner emboli = 12.14
- Kalp krizi = 4.47
- İntrakraniyal (beyin içi) kanama = 6.89
Aşağıda, aşılama veya SARS-CoV-2 enfeksiyonu sonrası çeşitli yan etkilerin riski görülebilir
Grafiğin açıklaması: Seçilmiş yan etkiler için risk farklılıklarının nokta tahminleri gösterilmektedir. Tahminler, Kaplan-Meier tahmincisi kullanılarak aşılama veya SARS-CoV-2 enfeksiyonundan 42 gün sonra elde edildi. Risk farklılıkları 100.000 kişi için gösterilir ve en yakın tam sayıya yuvarlanır. Negatif farklar (azalan risk) y ekseninde negatif değerler olarak, pozitif farklar (artan risk) y ekseninde pozitif değerler olarak gösterilir.
BioNTech Covid-19 mRNA aşısının incelenen yan etkilerinin çoğunun yüksek bir sıklığa sahip olmadığı görülmektedir. Aşının ilişkili olduğu yan etkilerden en yüksek riske sahip miyokardit 100.000 kişide 1 ila 5 kişi arasında gözükmektedir. Ancak miyokardit ve diğer yan etkilere sahip risk oranları SARS-CoV-2 ile enfekte olma durumundan sonra önemli ölçüde artış göstermiştir.
Sonuç olarak Covid-19 geçirmek, aşıya kıyasla çok daha fazla sayı ve çeşitte soruna neden olmaktadır; hatta karşılaştırılamayacak kadar çok.
Brada N. ve ark. (25.08.2021). Safety of the BNT162b2 mRNA Covid-19 Vaccine in a Nationwide Setting. The New England Journal od Medicine