21. yüzyılın en önemli keşiflerinden biri olan CRISPR/CAS9 genetik teknolojisi, kansere karşı etkili tedaviler sunmasının yanında, kanserde biyobelirteç ve ilaç hedefi araştırmalarına da yardımcı olmaktadır. Bu amaçla yapılan araştırmada, TPN2 adlı proteininin bağışıklık sistemi kontrol noktası inhibitörlerinin yani yeni nesil immünoterapilerin etkinliğini belirlediği keşfedildi.
Bağışıklık sistemi kontrol noktası baskılayıcısı immünoterapiler, kanser hücrelerini direk öldürmek yerine, bağışıklık sistemini kansere saldırması için aktive eden 2011 yılı sonrası kullanıma giren kanser tedavileridir.
Temmuz 2017 de Nature’da yayımlanan dikkat çekici araştırmada, binlerce tümör geni cripsr ile eklenip çıkartılarak görevleri laboratuvar ortamında incelenmiştir. Farelerde yapılan çalışmada; deri kanseri melanom hücrelerindeki 2.368 gen sistemli bir şekilde crispr ile susturulmuş, hangi genin immunoterapi ilaçlarının etkinliğini azalttığı anlaşılmaya çalışılmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre;
- PTPN2 (protein tyrosine fosfataz) geninin aktivitesi engellendiğinde, immunoterapi ilaçlarının etkisinin arttığı gözlemlenmiştir.
- PTPN2, kanser hücrelerinin immunoterapilere direnç göstermesini sağlamaktadır.
PTPN2, hücre büyüme yolaklarında aktif rol oynayan bir proteindir. Hücre büyümesi, farklılaşması ve hücrenin kanserleşmesine neden olan yolaklarda görev almaktadır.
Peki bu çalışma klinik açıdan neyi ifade ediyor?
- CRISPR ile genler hızlı bir şekilde taranarak, görevleri belirlenebilir ve böylelikle yeni ilaç hedefleri keşfedilebilir.
- Hastaların bir kısmında immunoterapinin fayda sağlamamasının nedenlerinden biri daha belirlenmiş oldu. PTPN2 hedef alınarak, immunoterapinin etkinliği artırılabilir.
- Yeni nesil PTPN2 inhibitörleri geliştirilerek, daha etkili bir kanser tedavisi sunulabilir.
- Geliştirilen bu teknikle, diğer kanser türlerindeki tüm genom hızlıca taranarak, tedaviye gösterilen farklılıkların nedenleri tespit edilebilir.
