Enfeksiyonlar ve Kanser Arasında Yeni Bir İlişki Keşfedildi
Yeni tahminlere göre, tüm kanserlerin yaklaşık yüzde 20'sinin virüslerin veya bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlardan kaynaklanmaktadır. Şu ana kadar virüslerin kanser yapıcı enfeksiyonlarda daha fazla rol oynadığı düşünülmekteydi. Aralık 2018'de PNAS dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, mikoplasma bakteri enkfesiyonlarının hücrelerdeki DNA tamir sistemlerini bozarak kanserleşmeye sebep olduğu keşfedildi. Aynı zamanda, aynı enfeksiyon tipinin bazı kanser ilaçlarının etkinliğini azalttığı gözlemlendi.
Not: Kanser oluşumu ile mikroorganizmalar arasındaki ilişkilerin incelenmesinde metagenomik çalışmalardan faydalanılmaktadır. Metagenomik çalışmalar, biyopsi ile alınan doku parçası gibi örneklerde bulunabilen mikroorganizmaların genetik materyalinin analizidir.
Araştırma, ABD'de Marylan Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde gerçekleştirildi. Araştırmada, mycoplasma (mikoplazma) adı verilen bir bakterinin neden olduğu enfeksiyonlar analiz edildi. Mikoplazma, bilinen en küçük bakterilerden biridir. Hücre duvarının olmaması sebebiyle, uzun süre boyunca virüs olduğu varsayılmıştır. Mikoplazma bakterisini kanserle ilişkilendiren pek çok çalışma bulunmaktadır. Araştırmada, bu tip bakterinin kanserleşmeyi nasıl tetiklediği incelenmiştir. Mikoplazma bakterisinin içerdiği DnaK proteinine yoğunlaşılmıştır. DnaK, bir caperon (şaperon) proteinidir. Diğer proteinleri hasardan korur ve proteinlerin düzgün bir şekilde çalışmasını sağlar.
Araştırma Sonuçlarına Göre;
- Mikoplazma bakterilerindeki DnaK proteininin, insandaki DNA tamir sistemi aktivitesini azalttığı keşfedildi.
- Aynı zamanda, bu proteinin p53 proteini aktivitesini artıran anti-kanser ilaçların da etkinliğini düşürdüğü gözlemlendi. DnaK, p53 aktivitesini düzenleyen USP10 adlı enzime bağlanarak bu durumu gerçekleştiriyor.
Araştırmada, immün sistemi bozuk olan fare modellerinde de mycoplasma bakterisinin rolü incelenmiştir. Fareler öncelikle HIV taşıyıcı bir hastadan alınan mikoplazma bakterisi ile enfekte edilmiştir. Mikoplazma ile enfekte edilen farelerin daha hızlı lenfomaya yakalandığı görülmüştür.
Peki bu Çalışma Bize ne İfade Ediyor?
- Bu çalışma bakteri enfeksiyonlarının kanseri nasıl tetiklediğine dair bir açıklama sunmaktadır.
- Mikoplazma bakterisi, enfeksiyon sonrası DNA tamir sistemlerini bozarak kanserleşmeye nenden olmaktadır. Özellikle bağışıklık sistemi hastalıkları olan kişilerde bu risk artmaktadır.
- Bakteri ve virüs enfeksiyonları kanserde bilinenden daha fazla rol oynuyor olabilir. Son zamanlarda, virüs enfeksiyonlarını hedef alan etkili gen tedavileri geliştirilmeye başlamıştır.
- Aziz Sancar’a Nobel Ödülü’nü getiren çalışmaları: DNA’nın mekanistik tamiri
Davide Zella ve ark.
Mycoplasma promotes malignant transformation in vivo, and its DnaK, a bacterial chaperon protein, has broad oncogenic properties.
PNAS, 3 December 2018