4. evre lenfoma hakkında bilinmesi gerekenler

Evre 4 lenfoma, kanser, omurilik, akciğerler veya karaciğer gibi lenfatik sistemin dışında vücudun uzak bir bölgesine metastaz yaptığında (yayıldığında) meydana gelir.

Lenfoma, lenfosit adı verilen bir tür beyaz kan hücresinde ortaya çıkan kanserdir. Bu hücreler vücudun bağışıklık sisteminin bir parçası olan lenfatik sistemden geçer. Birçok kanserde olduğu gibi, lenfomanın dört aşaması vardır.

Evre 4 (IV) lenfoma sıklıkla tedavi edilebilir. Lenfoma tanılı bir hastanın prognozu (hastalık gidişatı), lenfoma türü ve bireyin yaşını içeren birçok faktöre bağlıdır.

Bu yazıda lenfoma belirtileri, tedavileri ve yaşam süreleri de dahil olmak üzere farklı lenfoma tipleri tartışılmaktadır.

Lenfoma çeşitleri

Lenfoma, insanların lenfatik sistemde gelişen kanseri tanımlamak için kullandıkları bir terimdir. İki ana lenfoma türü vardır:

1. Hodgkin lenfoma ve
2. Hodgkin olmayan lenfoma (Non-Hodgkin Lenfoma).

Hodgkin lenfoma

Hodgkin lenfomanın özelliği, Reed-Sternberg hücrelerinin varlığıdır. Bu hücreler kanserli hale gelen olgun / matür B tipi bağışıklık hücreleridir.

Hodgkin lenfomalarının yüzde 95'i, şu 4 alt tipten oluşur; bunlara klasik Hodgkin lenfoma denir.

• nodüler skleroz
• karma hücreli 
• lenfositten zengin (lymphocyte-rich)
• lenfositten fakir (lymphocyte-depleted)

Hodgkin lenfomalı kişilerin yaklaşık yüzde 5'inde ise nodüler lenfosit ağırlıklı Hodgkin lenfoma vardır.

Her farklı Hodgkin lenfoma alt tipi tedavi seçeneklerini belirleyecek farklı özelliklere sahiptir.

Hodgkin olmayan lenfoma

Hodgkin dışı lenfoma, Hodgkin lenfomanın aksine, B tipi veya T tipi immün hücrelerden gelebilir. Ayrıca lenf düğümleri dışında mide, bağırsaklar ve cilt gibi diğer organlarda da oluşabilir.

90'dan fazla Hodgkin dışı lenfoma türü vardır ve bunları farklı şekillerde sınıflandırmak mümkündür.

Hodgkin olmayan lenfoma, etkilediği lenfosit türüne göre, T hücreli veya B hücreli Hodgkin olmayan lenfoma olarak sınıflandırabilir. Alternatif olarak, lenfomayı ne kadar hızlı büyüdüğünü ve yayıldığını yansıtmak için indolen (ılımlı / yumuşak) veya agresif olarak tanımlayabilirler.

Hodgkin lenfomada olduğu gibi, Hodgkin olmayan lenfoma tipi tedaviyi belirleyecektir.

Lenfoma belirtileri nelerdir?

Hodgkin lenfoma ve Hodgkin olmayan lenfoma benzer belirtilerin çoğunu paylaşır. Bazı belirtiler, hastalık mide veya akciğerler gibi lenfatik sistemin dışındaki organları etkilediğinde ortaya çıkar.

Evre 4 lenfoma belirtileri şunları içerebilir:

• cilt altında genişlemiş lenf bezleri (lenfadenopati)
• yorgunluk
• titreme 
• iştah kaybı
• kaşıntı
• kalıcı / inatçı bir öksürük
• nefes darlığı (dispne)
• göğüs ağrısı 
• karın şişkinliği
• erken doyma 
• kolay morarma veya kanama 
• sık enfeksiyonlar 
• mide bulantısı ya da kusma

B semptomları adı verilen bir grup belirti hem Hodgkin hem de Hodgkin olmayan lenfoma evrelemesi hakkında fikir verir. Bu belirtiler genelde daha ileri evre lenfomada ortaya çıkar ve şunları içerir: 

• 6 ayda vücut ağırlığının yüzde 10'undan fazla kasıtsız kayıp 
• enfeksiyonla ilişkili olmayan ateş 
• sırılsıklam eden gece terlemeleri

- İlgili konu: Lenfoma (lenf kanseri) nedir? (detaylı)

Lenfoma tedavisi

Evre 4 lenfoma tedavisi, bir kişinin sahip olduğu lenfoma tipine, tıbbi geçmişine ve hangi organları etkileyeceğine bağlı olacaktır.

Hodgkin lenfoma tedavisi

Evre 4 Hodgkin lenfoma tedavisi tipik olarak çoklu kemoterapi ilaçların döngülerini içerir.

Kemoterapi kombinasyon ilaçları şunları içerebilir: 

• ABVD: Hodgkin lenfomada en sık tercih edilen rejimdir; doksorubisin, bleomisin, vinblastin ve dakarbazin içerir. 
• BEACOPP: Bleomisin, etoposid, doksorubisin, siklofosfamid, vinkristin, prokarbazin ve prednizon içerir. Doktorlar bu rejimi spesifik / belli özelliklere sahip kişiler için düşünür. Etkilidir, ancak sekonder kanser (örneğin lösemi) ve kısırlık riskleri nedeniyle daha az yaygın bir seçenektir. 
• Stanford V: Miklorethamin, doksorubisin, vinblastin, vinkristin, bleomisin, etoposid ve prednizon içerir. Doktorlar bu rejimi sıklıkla kullanmazlar.

Takibinde büyük kitlelere veya rezidüel (kalıntı) hastalık kanıtına sahip kişiler için radyasyon tedavisi önerebilir.

Ayrıca bir kök hücre nakli veya deneysel ilaçlar veya ilaç kombinasyonları dahil başka tedavi yöntemleri önerilebilir.

Hodgkin olmayan lenfoma tedavisi

non-Hodgkin lenfomayı tedavi etmek için sıklıkla standart bir kemoterapi kombinasyonu CHOP kullanırız. Bu rejim, siklofosfamid, doksorubisin, vinkristin ve prednizon ilaçlarını içerir.

Agresif non-Hodgkin lenfoma tipleri için CHOP rejimine rituximab adı verilen bir immünoterapi ilacı eklenebilir. Bu kombinasyon tedavinin etkinliğini arttırır ve Hodgkin olmayan lenfomayı potansiyel olarak tedavi edebilir.

Ayrıca Hodgkin olmayan lenfoma tedavisinde de kök hücre nakli, radyoterapi veya başka ilaçlar da önerilebilir.

Lenfoma tedavisi özet

Mevcut tedavi seçeneklerinin sürekli iyileştirilmesi, bazen türe ve bir kişinin risk faktörlerine bağlı olarak lenfoma 4. evre olsa bile bazen tamamen tedavi edilebileceği anlamına gelir. Eğer bir tedavi mümkün değilse, tedavi bir kişinin belirtilerini yönetmeyi ve yaşam kalitelerini korumayı amaçlar.

Evre 4 lenfoma yaşam süreleri

Sağkalım (hayatta kalma) oranları, kanser türü ve evresi için tedavinin başarılı olmasının ne kadar muhtemel olduğunu daha iyi anlamayı sağlar.

Hayatta kalma oranları kanser evresine bağlı olarak değişen tahminlerdir. Herkesin farklı olduğunu ve birçok insanın bu tahminlerden çok daha uzun yaşayabileceğini bilmek önemlidir.

Genel olarak, evre 4 Hodgkin lenfoma için 5 yıllık sağkalım oranı yüzde 65'tir. Aşağıdaki risk faktörleri bir kişinin prognozunu etkiler ve lenfomayı daha şiddetli hale getirebilir:

• B semptomlarının varlığı
• 45 yaş üstü olmak 
• Erkek olmak 
• Bazı özel kan değerlerine sahip olmak

Hodgkin dışı lenfomanın tüm evreleri için toplam 5 yıllık göreceli sağkalım oranı yüzde 71'dir.

Göreceli hayatta kalma oranları bu hastalığa sahip olanları, hasta olmayanlarla karşılaştırır ve farklı türler ve aşamalar için geniş ölçüde değişir. Birçok faktör hayatta kalma oranını etkileyebilir. Bir kişi kendine has risk faktörlerini doktoru ile tartışmalıdır.

Özet

Lenfoma, lenfatik sistemin bir kanseridir. Evre 4 lenfoma, kanserin lenfatik sistem dışında bir organa yayıldığı anlamına gelir.

Hayatta kalma oranları, bireyin risk faktörlerine ve kanser türüne bağlı olarak geniş ölçüde değişir. Evre 4 lenfoma sağkalım oranı diğer evrelerden düşüktür, ancak bazı durumlarda doktorlar kür (tam şifa) sağlayabilir.

Evre 4 lenfoma tanısı alan kişiler tedavi seçeneklerini ve sonuçları doktorlarıyla tartışmalıdır. Bu hastalığın tedavisi, doktorlardan, hemşirelerden, sosyal hizmet uzmanlarından, akıl sağlığı danışmanlarından ve sosyal destekten ortak bir yaklaşım gerektirir. 

*

- Lösemi ve lenfoma arasındaki fark nedir?