İleri evre seröz yumurtalık kanseri, en yaygın görülen yumurtalık kanseri türüdür. Hastaların çoğu, over kanserinin erken evrede belirti vermemesi nedeni ile ileri evrede tanı alır; bu aşamada kanser kemoterapiye zamanla direnç gösterir ve nükseder (tedavilere rağmen tekrarlar). Temmuz 2019’da Molecular Cancer Research adlı dergide yayımlanan çalışmada ileri evre seröz yumurtalık kanseri hücrelerinin büyümesinden sorumlu IDH1 (isocitrate dehydrogenase 1) adlı enzim keşfedildi. Enzimin bloke edilmesi, kanser hücrelerini uyku haline sokuyor.
Her 78 kadından biri yumurtalık kanserine yakalanmaktadır. Yumurtalık kanseri erken teşhis edildiği takdirde 5 yıllık yaşam süresi % 90'ların üzerindedir. Ancak, yumurtalık kanseri belirtileri oldukça belirsizdir ve erken teşhis için kanser tarama testi bulunmamaktadır. Hastaların sadece % 20'si erken evrede teşhis edilebilmektedir.Hastaların çoğunluğu yumurtalık kanseri teşhisi aldığında kanser çoktan metastaz yapmış durumdadır. İleri evre seröz yumurtalık kanser hastalarının % 70'inde hastalık nüksetmektedir ve kemoterapiye direnç gelişmektedir. Bu sebeple, yeni nesil tedavi yaklaşımlarına ihtiyaç vardır.
Son zamanlarda, over kanserinin ortaya çıkış noktasının fallop tüpü olduğuna dair çalışmalar artımıştı.
Bu çalışmada sağlıklı fallop tüpü hücreleri ve kanserli fallop tüpü hücrelerinin şekeri nasıl kullandığı karşılaştırılmıştır. Hücre metabolizmasında oluşan yan ürünler kütle spektrometrisi ile analiz edilmiştir.
Spektrometri sonuçlarına göre;
• Sağlıklı hücrelerin oksijenli solunum kullanarak şekeri laktata çevirdiği görülmüştür. Kanser hücrelerinin ise şekeri sitrik asit döngüsünde kullandığı tespit edilmiştir. Kanser hücreleri fazla miktarda enerji üretmek için glikoliz kullanır. Bu yüzden, pek çok kanser tedavisi glikolizi hedef almaktadır. Ancak, glikolizi hedef almak sağlıklı hücrelere de zarar vermektedir. Bu sebeple sitrik asit döngüsüne yoğunlaşılmıştır.
• IDH1 enzimi bloke edildiğinde hem tümörün ortaya çıktığı dokudaki hücrelerin hem de diğer organlara göç etmiş kanser hücrelerinin büyümesini durduğu gözlemlenmiştir. IDH1 enzimi sitrik asit döngüsünde rol alan önemli bir enzimdir.
• Bu çalışma sonuçları ve diğer çalışmalardan gelen verilerle, bu enzim seviyesinin düşük olmasının progresyonsuz (ilerlemesiz) sağ kalım süresini uzattığı görülmüştür,
• IDH1 geninin ileri evre seröz yumurtalık kanserinde normal halde (non-mutant) oldugu keşfedilmiştir.
Peki bu çalışma bize ne ifade ediyor?
• Tedavi seçenekleri kısıtlı olan ileri evre seröz yumurtalık kanseri için önemli bir ilaç hedefi keşfedildi. IDH1 enzimi, yumurtalık kanseri hücrelerinin büyümesini destekliyor.
• IDH1 enzimini bloke etmek , kanser hücrelerini "uyku" haline geçmesine neden oluyor.
• IDH1 enzimini hedef alan FDA onaylı bir ilaç bulunmaktadır. IDH!'i bloke eden yeni bir ajanın yumurtalık kanseri tedavisinde kullanılıp kullanılmayacağına dair ileri çalışmalar planlanmaktadır.
