Kanadalılar, yılda 40.000'e kadar kanser vakasını engelleyebilecek halk sağlığı stratejilerine sahip olmalarına rağmen, kanser risklerini belirgin bir şekilde arttıran sağlıksız yaşam alışkanlıklarına (sigara, fazla yeme, alkol gibi) devam ediyor ve bunun sonucu olarak günümüzde Kanada'da her 3 ölümden biri kanser haline geldi.
Bu eğilim devam ederse, Kanada’daki yıllık önlenebilir kanser vakalarının 2046’da yaklaşık 102.000’e çıkacağı tahmin edilmektedir.
Preventive Medicine adlı dergide Mayıs 2019'da yayımlanan çalışma için konuk editör Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Salaheddin M. Mahmud, "Bilim dünyası büyük oranda kansere karşı daha iyi tedaviler bulmak için daha fazla araştırmaya odaklansa da, ComPARe (Canadian Population Attributable Risk of Cancer) konsorsiyumu tarafından yapılan bu gibi çalışmalar, kanserin önlenmesi için yapılabilecek çok şey olduğunu açıkça göstermektedir." dedi.
Çalışma, 2015 yılında 30 yaş ve üzeri Kanadalılar arasında tanı konulan 187.070 kanser vakasından % 33'ünün bir veya daha fazla değiştirilebilir/önlenebilir risk faktörüne bağlanabileceğini göstermektedir (erkekler ve kadınlar arasında anlamlı fark yoktu).
Önlenebilir en yaygın kanserler, serviks (rahim ağzı), akciğer ve baş ve boyun kanserleri idi.
Sigara, 2015 yılında teşhis edilen tüm kanserlerin % 18'inden fazlasından sorumlu olarak kanser riski faktörlerinin kralı olmaya devam etmektedir. Bununla birlikte, sonuçlar ayrıca fiziksel hareketsizlik, sedanter yaşam tarzı ve obezite kombinasyonunun tüm kanserlerin % 12’sini oluşturduğunu göstermektedir.
Değiştirilebilir diğer kanser risk faktörleri arasında ayrıca, alkol tüketimi ve insan papilloma virüsü (HPV) enfeksiyonu bulunur.
Araştırmacılar, eğer insanlar sigarayı bırakırsa, sadece Kanada'da her yıl 11.000'den fazla kanserin önlenebileceğini tahmin ediyorlar. Benzer şekilde, sağlıklı bir kiloyu koruyarak 6000'den fazla kanserden de kaçınılabilir.
Tüm bulgular arasında en şaşırtıcı olanı, aşırı vücut ağırlığının, özellikle abdominal adipozititenin (karın bölgesinde yağlanma), 2042'de kanserin ikinci önde gelen önlenebilir nedeni olacağı öngörülüyor.
Birçok uzman, obezitenin bu kadar hızlı bir şekilde kanserin önde gelen bir nedeni haline geleceğini beklemediğini itiraf ediyor.
Sigaranın Zararlarını Hafifletme Adına Henüz Çok Az Adım Atabilmişken, Hatta Bir Yandan E-Sigara Karmaşası İle Uğraşırken, Şimdi Obezite Sorunu Çığ Gibi Büyüyor.
Aşağıdaki videoda, son 40 yıl içinde dünya genelinde salgın bir hastalık gibi obezite oranlarının nasıl arttığı görülebilir.
Çalışmada, 2015 yılında teşhis edilen kanserlerin % 7,2'sinin aşırı vücut ağırlığına, % 8,9'u büyük bel çevresine, % 10'u ise yüksek bel-kalça oranına bağlı olduğu bulundu.
Derginin baş editörü Kanada-Montreal McGill Üniversitesi'nden Dr. Eduardo L. Franco, "Sorunların çok daha karmaşık olduğunu" belirterek, "obezitenin, sigaraya karşı verdiğimizden daha sert bir savaş olacağını düşünüyorum" dedi.
Bildiklerimizle yaptıklarımız arasındaki uçurum artıyor mu?
Araştırmacılar, tütün ve alkol içmek, şehir/yerleşik/sedanter yaşam tarzı veya obez olmak gibi iyi bilinen çevresel kanser risklerini araştırdılar. Ayrıca radon ve partikül madde gibi mesleki ve diğer çevresel risklere atfedilebilen kanser yükünü belirlediler.
Ayrıca, kırmızı ve işlenmiş et yeme, meyve ve sebzelerin az tüketimi, ultraviyole radyasyona (UV) maruz kalma ve insan papillomavirüsü (HPV) gibi enfeksiyonlar gibi kanser riskleri üzerindeki etkisine de baktılar.
- Analiz Kanadalıların çoğunluğunun yeterince meyve ve sebze yemediğini gösterdi. Kanadalıların % 80,5'i her gün 4 porsiyondan az meyve-sebze tüketiyor. Haftada sadece bir porsiyon bile daha fazla meyve ve sebze yemenin, 2015-2020 yılları arasında 20 bin kolorektal kanser vakasını önleyebileceği hesaplandı.
- Analiz ayrıca kırmızı ve işlenmiş et yemeyle ilgili küçük ama anlamlı bir kanser yükü göstermiştir. CancerControl Alberta Kanser Epidemiyoloji ve Önleme Araştırmaları Bölümü'nden Darren Brenner'e ve meslektaşlarına göre, kırmızı ve işlenmiş et yoğun tüketimi ile ilişkili bu yaşam tarzı seçimi, önlenebilir kanserlerin % 4,5'ini ve tüm kanserlerin % 0,7'sini oluşturuyordu. Araştırmacılar, kırmızı veya işlenmiş eti haftada ortalama yarım porsiyon azaltmanın, 2015-2020 arasında sırasıyla yaklaşık 8700 veya 16,600 kanser vakasını önleyebileceğini belirledi.
- Kanada'da artan melanom yükünü azaltmak için, güneşlenme ve iç mekan bronzlaşma davranışlarının % 50 oranında azaltılması gerekiyor. 2015 yılında, melanomların % 62,3'ünün ultraviyole radyasyona (UVR) maruz kalmaya bağlı olduğunu tahmin ediliyor. Ayrıca, % 29,7'si şu 3 faktörün kombinasyonuna bağlanabilir: güneş yanığı (%7.4), güneşlenme (% 17,8) ve iç mekan bronzlaşma / solaryum (% 7). Bu değiştirilebilir UVR davranışlarının sayısını yarıya indirmek, 2042 yılına kadar tahmini 11.980 melanom vakasını önleyebilir.
- Ayrıca HPV, hepatit-B, hepatit-C ve helikobakter pilori gibi enfeksiyonlar Kanadalı yetişkinler arasındaki kanserlerin % 3.7'sinden sorumlu olduğu bulundu. Kanser yapıcı diğer mikroorganizmalar diğer enfeksiyon ajanları arasında Epstein-Barr Virüsü, insan herpes virüsü tip 8 ve insan T hücresi lenfotropik virüs tip 1 vardı.
- Mesleki karsinojenlere maruz kalma çoğu zaman göz ardı edilir. 2011 yılında, tüm kanserlerin % 3,9 ila % 4,2'sinin 21800 vakaya karşılık gelen mesleki maruziyetten kaynaklandığı hesaplandı. Mezotelyoma, melanom dışı cilt kanseri, akciğer ve idrar kesesi gibi dört kanser, güneş radyasyonu, asbest, dizel motor egzozu, kristal silika ile ilişkili bulundu.
- Alkol tüketimi, 2015 yılında Kanada'da teşhis edilen tüm kanserlerin% 1.8'ine (alkolle ilişkili kanserlerin% 5.2'si dahil) bağlandı.
