Kanser hastaları denize girebilir mi - kemoterapi ve sonraki dönemde?

Yaz aylarında "kanser hastası denize girebilir mi” sorusu ile sık karşılaşmaktayız. Aktif kemoterapi almayan ve genel durumu iyi olan bir hastanın, yanında yakını olmak koşulu ile temiz olduğunu bildiği bir denize girmesinde sakınca olmadığını söyleyebiliriz. Hatta denize girmek ve yüzmek genel vücut sağlığı için faydalıdır ve çok iyi bir egzersizdir. Kemoterapi alan hastaların hangi koşullarda denize girebileceğini ise yazımızın devamında bulabilirsiniz.

Bununla birlikte açık ve kapalı havuzlar, termaller ve göllerde yüzmek, özellikle kemoterapi alan hastalarda enfeksiyon riskini artırabilir. Kemoterapi tedavisi bağışıklık sisteminizi zayıflatabilir ve bu da sizi sudan mikrop bulaşmasına daha duyarlı hale getirir.

Kemoterapi

Bir çeşit kanser tedavisi olan kemoterapi, çoğunlukla toplar damarlarınızdan verilen çeşitli ilaçlardan oluşur. Kemoterapi ilaçlarının etki mekanizmaları farklı olsa da genel olarak kanser hücrelerini öldürür, tümörleri küçültür ve ayrıca kanser hücrelerinin vücudunuza yayılmasını veya metastazını engeller. Bununla birlikte, kemoterapi ilaçları sadece kanser hücrelerini öldürmekle kalmayıp aynı zamanda sağlıklı hücrelere de zarar verebilmektedir; bu da günümüzde kolay yönetilebilen kemoterapi yan etkilerine neden olmaktadır.

Enfeksiyon

Enfeksiyon, bir mikrop (patojen virüs, bakteri veya mantar) vücudunuza girip çoğaldığında olur. Kan ve kemik iliği kanserleri olan lösemi ve lenfoma gibi hastalıkların tedavisinde bağışıklık sistemi çok daha güçlü baskılandığı için bir tedavi yan etkisi olarak enfeksiyonlar, daha yaygın gözükmektedir. Bu nedenle hematolojik kanserlere sahip hastalarda tedavi sırasında enfeksiyonlardan korunmak için özel önlemler alınır. Organ kanserlerinin tedavisinde ise bağışıklık sistemini çoğunlukla yoğun bir şekilde baskılanmaz.

Vücudumuz, enfeksiyon yapacak mikropların girmesine karşı çeşitli savunma sistemlerine sahiptir: örneğin cildimiz ve mukoza zarlarımız bir bariyer görevi görerek mikropların vücudunuza girmesini engeller. Lenf bezlerimiz enfeksiyona karşı savaşan beyaz kan hücrelerinin toplandığı küçük bekçi organlarımızdır.

Kanser tedavilerine bağlı beyaz kan hücre sayımı çok düştüğünde, enfeksiyona yakalanma olasılığınız daha yüksektir. Bu duruma lökopeni ve nötropeni denilmektedir. Ayrıca kemoterapi ve radyoterapi cildimizin mikroplara karşı savunma gücünü azaltabilir.

Küratif (uzun dönem, yaklaşık 1 aylık) radyoterapi alan hastalar, bu dönemde ve 1 ay sonrasına kadar denize, hamama, saunaya ve havuza girmemeli.

Kanser hastaları için güvenli yüzme önerileri

• Yüzmek için temiz olduğunu bildiğiniz bir deniz ilk tercih olmalı.
• Mutlaka bir yakınınız size eşlik etmeli.
• Beyaz kan hücrelerinin sayısının çok azaldığı nötropeni, lökopeni ve pıhtılaşmadan sorumlu hücrelerinin kan düzeyinin azaldığı trombositopeni durumlarında, kan değerleri normale dönene kadar denize girmemelisiniz.
• Güneşten korunma önlemlerinizi almalısın. Sabah erken ve akşam saatlerini tercih etmeli ve güneş kremini düzenli kullanmalısınız.
• Denizde çok açılmamalı (kramp ve bayılma ihtimaline karşı) ve kıyıya paralel yüzmelisiniz.
• Hem ağızdan alınan hem damar yoluyla uygulanan bazı kemoterapi ilaçları cildinizi güneşe karşı çok daha hassas hale getirir. Bu ilaçların vücuttan atılma sürelerini onkoloğunuzla konuşup deniz planı yapmalısınız.
• İster kum ister taşlık bir deniz kenarı olsun, ayakları kesik ve yanmaya karşı korumak için terlik veya sahil ayakkabıları tercih etmelisiniz (nöropatisi olan hastalar kumun sıcaklığını veya kesikleri fark etmeyebilir).