Kanser ve soğuk hava: Hastaların bilmeleri gereken 5 şey
Kış ayları hepimiz için zor, ancak soğuk hava kanser hastaları için daha zorlayıcı olabilir. Özellikle birçok kanser hastası ve yakını grip ve soğuk algınlığından ciddi şekilde çekinmektedir.
Kemoterapi döneminde soğuk hava
Oksaliplatin gibi bazı kemoterapi ilaçları soğuğa hassasiyeti artırabilir. Oksaliplatin alan hastaların tedavi günleri ve takip eden 2 gün içinde soğuk içeceklerden ve soğuk havadan korunmasını öneriyoruz. Bunun dışında özellikle uzak mesafeden gelen hastaların tedavileri bazen olumsuz hava koşulları nedeni ile birkaç gün aksayabilir. Bu durumda endişelenmeyin, birkaç günlük aksama tedavinizi olumsuz etkilemeyecektir.
Kanser hastaları da gribe yakalanabilir
Hem soğuk havaların etkisi hem de tedavilerle zayıflayan bağışıklık sistemi nedeniyle kanser hastaları gribe yakalanabilir. Kanser hastasının bir enfeksiyona yakalanması mutlaka olmaması gereken veya hasta ve yakınının kendisini suçlaması gereken bir durum değildir. Birçok kanser hastası grip aşısı ile gripten korunabilir. Aşı yaptırmamış veya aşı yaptırdığınız halde gribe yakalanmışsanız, şikayetlerinizi ciddiye alın ve onkoloji ekibinizi bilgilendirin. Grip ve soğuk algınlığı gibi kış aylarında sık görülen hastalıklardan korunmanın en önemli iki yolu elleri daha sık yıkamak ve gripli kişilerle aynı ortamda bulunmamaya çalışmaktır. Kan ve kemik iliği kanserli (lösemi ve lenfomalı) hastalar dışında rutin maske takılmasını önermediğimizi belirtmek isterim.
- Kanserli hastalar grip veya zatürre aşısı yaptırabilir mi?
Düşmelere dikkat
Soğuk hava ülkemizin birçok yerinde kendini kar ve buzlanma ile göstermekte. Donmuş yollar, 7’den 70’e herkesin kayarak düşme riskini artırıyor. Kanserin kendisine veya tedavisine bağlı yorgunluk ve kullanılan ilaçlar gibi nedenlerle kanser hastaları, düşme riskine karşı daha hassastır. Örneğin anastrozol, hormon pozitif meme kanseri hastalarının aldığı, kemik yoğunluğunu azaltabilen bir ilaçtır. Bu tür kemik üzerine etkili ilaçları alan veya kemik metastazı bulunan hastalar için düşmeler daha tehlikeli olabilir. Gerek yardımcı bir alet gerekse yakınınızın yardımını alarak yürüyerek veya bu dönemde ev içi egzersizler ile aktif yaşamınızı sürdürerek bu riske karşı önlem alabilirsiniz.
El ve ayak uçlarında hissizlik ve ağrılar
Bazı kanser tedavileri, periferik nöropati denilen el ve ayak uçlarından his azalması veya anormal duyuların olduğu bir yan etkiye neden olabilir. Zamanla kaybolabilen bu periferik nöropati yan etkisine sahip hastalar his azalması nedeniyle donmaya daha eğilimlidir. Özellikle ülkemizin soğuk bölgelerinde yaşayan hastalar bu duruma dikkat etmelidir.
Ayaklarında uyuşma hissi olan hastaların da düşme riski artar. Uyuşukluğa ek olarak, periferik nöropati hastaları soğukla şiddetlenebilen ağrı yaşayabilir.
- Kanserli hastanın ağrısı ile gerçekten baş edilemez mi?
Kendinize güvenin
Kışın alınacak basit önlemler, kanser hastasının bu dönemi rahat geçirmesini sağlayacaktır. Önemli olan biraz daha dikkat. Grip ve soğuk algınlığından uzak durmanın en etkili yolu ellerin yıkanması olduğunu tekrar hatırlatalım.
