Koronavirüsün Yarattığı ANKSİYETE-KAYGI İle Nasıl Baş Edebiliriz?

Tüm dünya hayatın akışını değiştiren, birçok insanın daha önce tecrübe etmediği olağan dışı bir COVID-19 Pandemi süreci yaşıyor. Hızlı yayılan yeni bir virüs salgını ve bunun tüm dünyayı etkilemiş olması elbette zihnimizi ve duygularımızı da etkiliyor. İnsanoğlu rutinin dışında bir süreçle karşı karşıya kaldığında, zihninde peki şimdi ne olacak, yaşamım şimdi ve şimdiden sonra bu değişimden nasıl etkilenecek soruları otomatik olarak oluşmaktadır. Zihin bu soruların yanıtını ararken her bireyde farklı düzeylerde olan anksiyete (endişe veya kaygı) duygusu başlar.

Kaygı içinde bulunduğumuz dönemin doğal bir parçasıdır. Kaygı duygusunun yaşamımızı devam ettirmede büyük önemi olduğu bilmemiz gerekenlerin başında geliyor. Çünkü bu duygu sayesinde korunma amaçlı önlem alma mekanizmamız devreye giriyor ve hayatta kalabiliyoruz. Ancak bu duyguyu mümkün olduğunca makul bir düzeyde tutmamız gerektiği de kaygıyı kabullenmek kadar önemlidir.

Bu yazımızda sizlerle “Zihinsel Olarak Güçlü İnsanların Yapmadığı 13 Sey” adlı kitabın yazarı psikoterapist Amy Morin’ in yazdığı ve Massachusetts Hastanesinden psikiyatri uzmanı Dr. Steven Gans’ ın tıbbi açıdan gözden geçirdiği önerileri paylaşacağız (kitabın Türkçe çevirisi ülkemizde mevcut).

Dünya genelinde etki gösteren bir salgın sürecinde korku, kaygı, belirsizlik ve üzüntü gibi duyguların yaşanması normaldir. Bu duygulara yönelik belli tedbirler almak akıl ve beden sağlığımızı iyi durumda olmasını sağlayacaktır. İşte koronavirüs ilişkili stresle başa çıkmanıza ve kaygınızı dengelemenize yardımcı olacak yollar:

Güvenilir Kaynakların Haberlerini Takip Edin

Bu yazının belki de en önemli mesajı bu!

Aldatıcı, yanıltıcı nitelikteki bilgi değeri olmayan ve resmi kaynak göstermeyen medya içeriklerinden kaçının. Kendinizi ve yaşadığınız toplumu bu salgından nasıl koruyabileceğinizi hakkında bilgi veren resmi kaynakların güvenilir bilgilerini dikkate alın.

Eylem Planı Oluşturun

Hastalıktan korunmak ve yakalanma riskini azaltmak için her zaman yapılacak şeyler vardır. Etkili el yıkama ve mümkün olduğunca evde kalmak en basit ve kolay önlemlerdir. Salgına karşı belirlediğiniz eylem planı sayesinde esas yapmanız gereken şeylere odaklanmış olursunuz. Ancak, güvenilir kaynakların önerilerini uygulamanız gerektiğini unutmayın!

COVID-19 İlişkili Medyaya Ayırdığınız Zamanı Sınırlandırın

Hastalığın ne kadar hızlı yayıldığını veya kaç kişinin hastalandığını aktaran içerikleri belli sıklıkta takip edin. Bu tür içerikleri yoğun takip etmeniz kaygı düzeyinizi artırabilir. Örneğin günde 1 kez veya 2 günde 1 kez bu tür yayınları inceleyin. Daha sık takip etmeniz size bir şey katmaz. Uygun sıklıkta takip edip, yaşantınızda daha keyifli ve gerekli eylemlere daha fazla zaman ayırmanız sayesinde daha kazançlı olacaksınız.

Sürü Psikolojisinden Kaçının

Başkalarının maske takması, eldiven giymesi, sosyal ortamlarda bulunması veya anlamsız temizlik ritüelleri gibi davranışlarından kaçının. Birçok insanın işe yaramayan eylemlerde bulunabildiğini bilin. Sizin eylem planınızı belirleyen güvenilir ulusal kurumun önerileri olmalı. Sürü psikolojisi ile yapılan ve yararı olmayan uygulamaların zararlı sonuçları olabildiğini unutmayın.

Kendinize İyi Bakın

Dengeli beslenin, bol bol uyuyun, boş zaman etkinlikleri yapın. Bunlar stresli zamanlarda fiziksel ve psikolojik olarak sağlıklı kalmanıza yardımcı olmanın anahtarıdır. Kendinize iyi bakmanız bağışıklık sisteminizi de sağlam tutar.

Gereğinde Profesyonel Yardım Arayışına Girin

Koronavirüsün getirdiği stres psikolojik durumunuzu bozduysa profesyonel yardım almak isteyebilirsiniz. Ruh sağlığı ile ilgilenen bir uzman korku ve endişelerinizle başa çıkmanıza yardım edebilir. Ayrıca aldığınız yardım sayesinde kendiniz ve aileniz için en doğru kararları alabilirsiniz.

Evden çıkamasanız da online terapi programları bu konuda yardım almanızı sağlar. Bu amaçla ülkemizde Sağlık Bakanlığı ve Ruh Sağlığı Eğitim ve Araştırma Derneği'nin (RUHSAD) ortak geliştirdiği, "sağlık çalışanları, eşleri ve çocukları için" ücretsiz psikolog / psikiyatri desteği sunulan bir online Ruh Sağlığı Destek Sistemi bu hafta uygulamaya geçecek.

Olası Ruh Sağlığı Sorunları

Bir salgın nedeniyle ortaya çıkan ortaya çıkan ruhsal sorunlar kadar, mevcut ruh halinin takibi de önem taşır. Takip daha kötü olup olmadığını bilmek yönünden önemlidir.

Depresyon ve Kaygı Bozukluğu

Bazı araştırmalar bireylerin salgınlar sırasından ilk kez ruh sağlığı sorunu yaşadığını göstermiştir. Uyum sorunları, depresyon ve kaygı bozukluğu ortaya çıkabildiği görülmüştür.

Araştırmacılar, bazı bireylerin bir salgın sırasında ilk kez zihinsel sağlık sorunları yaşayabileceğini bulmuşlardır. Uyum sorunları, depresyon ve kaygı ortaya çıkabilir.

Ebola salgınında yapılan bir çalışmada psikososyal sorunlarda artış olduğu görüldü. 2009 yılındaki H1N1 influenza salgınında yapılan bir araştırmada ise somatoform bozukluklar (fiziksel bir nedenle tam olarak açıklanamayan ağrı ve yorgunluk gibi semptomlar) dahil olmak üzere çeşitli duygusal belirtilerin ortaya çıktığı gösterildi.

Mevcut psikolojik sorunlarda kötüleşme olabilir. Araştırmalar strese karşı daha hassas olan kişilerin yüksek riskli grupta olabileceğini öne sürmektedir.

Beraber yaşadığı bireylerin bakımdan sorumlu kişilerde başta kaygı olmak üzere duygusal sorunların ortaya çıkması olasılığı artmıştır.

Bütün bunlar göz önünde bulundurulduğunda hassas bireyler ve ailede sorumluluğu fazla olan bireylerin bahsettiğimiz tedbirlere daha fazla dikkate alması gerekmektedir. Ayrıca salgın nedeniyle ilk kez ruhsal problemlerin tecrübe edilebileceğini bu yüzden de salgın sürecinde birey kendisine karşı daha özenli olmalıdır. Her pandeminin başlangıcı varsa elbette bir sonu da vardır. Salgın tecrübe edilirken, kaygılarımızla baş etmenin ve kendimizi korumanın zorlukları olabilir. Neyse ki doğru bilgiye erişme fırsatımız olduğu gibi, kaygı ile baş etme imkânına da sahibiz. Huzur, sağlık ve esenlikle…

• TÜM KORONAVİRÜS YAZILARIMIZ