Ölüme Yakın Deneyimler 1975 – Ölümün Eşiğindeki Neler Oluyor?

Bengalli şair Rabindranath Tagore bir keresinde şöyle yazmıştı: 

“Ölüm ışığı kapatmaz; şafak geldi diye sadece lambayı söndürür.”

Bilim insanları ve yaşamın mistik yönleri ile ilgilenenler, ölümün eşiğinde meydana gelen fiziksel ve zihinsel geçişler üzerinde uzun süredir kafa yormaktadır.

1975 yılında Doktor Raymond Moody, hayati belirtileri olmayan – doktorları tarafından öldüğü bildirilen bazıları da dahil – ve daha sonra yeniden hayata dönen insanlarla ilgili vaka çalışmaları içeren Life After Life kitabını yayınladı ve yayınlandıktan sonra kitap, çok satanlar arasında yer aldı. 

Bazı insanların ÖYD’leri veya Ölüme Yakın Deneyimleri (Moody'nin icat ettiği bir ifade) vardı; bu deneyimlerde bedenlerinden ayrılıp tavana doğru uçtuklarını hissettiler. ÖYD sırasında birçok kişi tünelin sonundaki ışığı gördü ve huzur ya da korku hissetti, bazen bunu ölüm korkusunun kaybı takip etti. Bazıları doktorların tıbbi canlandırma çalışmaları yaptığını gördüklerini bildirdi.

• Bazı araştırmacılar ÖYD'lerin ölümden sonraki hayata veya belki de bilincin vücuttan uzaklaşma hareketine dair kanıt sağladığını öne sürmektedir. 
• Bazıları ise bu tür fenomenleri tamamen biyolojik terimlerle açıklayarak, deneyimlerin beynin oksijenden yoksun kalması (hipoksi) veya kandaki aşırı karbondioksitten (hiperkarbi)kaynaklanan halüsinasyonlar olduğunu öne sürüyor.
• Bazıları da endorfinlerin (beyin kimyasalları) ÖYD'lerin coşkulu hislerini yaratabileceğini teorisini kurmuştur.

Araştırmacılar ayrıca ÖYD'ye benzer şekilde değişen bir bilinç durumu yaratabilen halüsinojen ketamin ile de deneyler yapıyor. Ancak ÖYD'ler halüsinasyon olsa bile da uzmanlar ÖYD'lerin mekanizmasını daha iyi anlamak için bunları inceliyorlar. Ayrıca bu mekanizmanın, çoğunlukla bu deneyimi yaşayan kişiler üzerinde kalıcı psikolojik etkiler gibi derin etkileri vardır. 

ÖYD fikri elbette yeni değildir. Platon, Cumhuriyet'te öldürülen ve "bir sütun gibi düz bir ışığa, neredeyse gökkuşağına benzeyen ama daha parlak ve daha saf bir ışığa" doğru yolculuk eden bir asker olan Er'in öyküsünü anlatır. Er daha sonra başka bir dünyanın haberini yaymak için hayata döner. Hieronymus Bosch ise ruhların bir tünelden ışığa doğru geçişini gösteren, Empyrean'a Yükseliş adlı şaşırtıcı tabloyu resmetmiştir.

Yazı Görselinin Açıklaması: Kutsanmışların Yükselişi (c. 1500), Hollandalı sanatçı Hieronymus Bosch (c. 1450–1516) tarafından yapılmıştır.

Yazıda Geçen Tarihi Kişiler: Platon (MÖ 428 – MÖ 348), Hieronymus Bosch (1450–1516), Raymond Moody (d. 1944)

• Önceki konu: Statinler 1973 – Kolesterol İlaçlarının Keşfi
• Sonraki konu: Onkogenler 1976 – Kanserleşmeyi Anlamak