Pap smear ile milyonlarca kadının yaşamını kurtaran George Papanicolaou

Serviks (rahim ağzı) kanseri taramasında kullanılan Pap smear veya smir testi olarak bilinen prosedürün keşfini sağlamış, kanserin yenilebileceğini kanıtlayan kendini bilime adamış bir bilim insanı olan George Nicholas Papanicolaou’nun mütevazı hayatında bir yolculuğa çıkalım.

13 Mayıs 1883’te Yunanistan’ın Euboea adasındaki Kimi kasabasında dünyaya gelen George Nicholas Papanicolaou, ilk olarak müzik ve beşeri bilimler alanında uzmanlaşmış olmasına rağmen doktor olan babasından etkilenerek tıp fakültesine girmiş ve üstün bir başarı ile 1904 yılında mezun olmuştur. Mezun olduktan sonra, orduda kısa bir süreliğine asistan cerrah olarak çalışmış ve ardından memleketi Kimi’ye dönüp iki yıl boyunca cüzzamlı hastaları tedavi etmiştir. 1910 yılında Almanya’daki Münih Üniversitesi’nde zooloji alanında doktoraya başlamıştır. Doktoraya başladıktan kısa bir süre sonra ünlü bir askeri aileden gelen Andromache Mavroyeni ile evlenmiştir. Genç çift, Papanicolaou’nun annesinin ölümünden sonra Yunanistan’a geri dönmüştür. 1912’de ilk balkan savaşı patlak verdiğinde Yunanistan’ın tıbbi birliklerinde asker olarak orduya katılmıştır. Ancak bir yandan ABD’de kariyer fırsatlarıyla ilgilenmeye devam etmiştir. Bu sebeple, eşiyle beraber yeni bir düzen kurmak için 19 Ekim 1913’te New York’a göç etmeye karar vermiştir. 1914’te New York Üniversitesi Patoloji Bölümü ve Cornell Üniversitesi Tıp Koleji Anatomi Bölümüne girerek insan fizyolojisi ile ilgili çalışmalarına başlamıştır.

Cinsiyet araştırmalarından kanser erken tanı aracı keşfine uzanan yol

1916 yılında kobay kemirgenler üzerinde cinsiyet kromozomları ile ilgili çalışırken, deney hayvanlarının üreme döngülerinin vajinal sekresyon smearlarını incelenerek düzenlenebileceğini keşfetmiştir. Bu keşfin ardından 1920’den itibaren insan üreme sisteminin sitopatolojisine (hücresel patoloji) odaklanmaya başlamıştır. Çalışmaları sırasında normal ve malign (kanserli) serviks (rahim ağzı) hücrelerinin smear örneklerindeki mikroskobik farkları keşfetmiştir. 1928’de ilk yayınını bilim dünyasına sunmuştur. Ardından aynı yıl içerisinde ABD vatandaşı olarak Cornell Üniversitesinde yardımcı doçentliğini almıştır. New York Hastanesi’ndeki araştırmasının bir parçası olarak, 1943’te jinekolojik bir patolog olan Dr. Herbert Traut ile beraber menstüral (adet) döngünün fizyolojik değişimlerini, hormonların ve malign tümörlerin vajinal sitoloji üzerindeki etkilerini açıklayan Vajinal Smear ile Rahim Ağzı Kanseri Teşhisi adlı kitabı yayınlamıştır.

Papanicolaou’nun bulduğu ve kendi adının baş harfleri ile anılan Pap smear (smir) testi, günümüzde de halen en yaygın kullanılan kanser tarama yöntemlerinden biridir. Rahim ağzı kanserini çok erken hatta henüz kanserin oluşmadığı – kanser öncesi lezyonları – tanıyabilen bu maliyeti oldukça düşük, uygulanmasının kolay yöntem, vajina ya da serviksten alınan normal ve anormal smearların mikroskop altında görülebilmesi ve doğru bir şekilde sınıflandırılabilmesini sağlamaktadır. Pap smear testi kullanıma girdiği 1940’lı yıllardan bu yana, erken tanı veya daha kanser oluşmadan müdahale imkanı tanıyarak milyonlarca kadını rahim ağzı kanserinin olumsuz sonuçlarından korumuştur.

- İlgili konu: Rahim ağzı kanseri belirtileri ve tedavisi (detaylı)

Çalışmalarına devam eden Papanicolaou, 1951’de şu an ismini taşıyan iki laboratuvarı bünyesinde barındıran Cornell Üniversitesi Tıp Koleji’nde Emeritus Profesörü olmuştur. Bundan kısa bir süre sonra 1954’te sadece kadın üreme sisteminde değil aynı zamanda diğer organ sistemlerinde de hem sağlıklı hem de hastalıklı dokunun sitolojisi hakkında kapsamlı bilgiler içeren Eksfoliatif Sitoloji Atlası’nı yayınlamıştır. Papanicolaou, akademik yaşamı boyunca toplamda dört kitap ve yüzün üzerinde makale yazmıştır. Ayrıca, ABD, İtalya ve Yunanistan’daki üniversitelerin onursal dereceleri de dahil olmak üzere sayısız ödülün sahibidir. Bilim dünyası Papanicolaou’yu Amerikan Tıp Kolejleri Derneği’nin Borden Ödülü (1940), Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi’nden Amory Ödülü (1947), Amerikan Halk Sağlığı Derneği’nin Klinik Tıp Araştırmaları için prestijli Albert Lasker Ödülü (1950) ve Amerikan Kanser Topluluğu’nun Onur Madalyası (1952) ile tanımaktadır. Papanicolaou yaptığı çalışmalarla Atina Kadın Doğum ve Jinekoloji Derneği ve New York Bilimler Akademisi’nde onursal üyeliğe layık görülmüştür.

Papanicolaou, yaklaşık elli yıllık kariyer hayatından sonra 1961 yılında Miami Kanser Enstitüsünü geliştirmek ve yönetmek için New York’tan Miami’ye göç etmiştir. Miami’ye gelişinden üç ay sonra 19 Şubat 1962’de kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti. Ölümünde sonra, Papanicolaou’nun onuruna Miami Kanser Enstitüsü, Papanicolaou Kanser Araştırma Enstitüsü olarak yeniden adlandırıldı.

Günümüzde normal riske sahip kadınların serviks kanseri erken tanısı amacıyla Pap smear testi taramasına 21 yaşında başlamasını ve 3 yılda bir bu testi yaptırmasını önermekteyiz (detaylar için şu yazımıza bakabilirsiniz: Güncel Kanser Tarama Programları).

İlgili Konular:

- Pap smear test sonucunun anormal olması ne demektir?

- Serviks (rahim ağzı) kanseri önleme ve erken tanı kılavuzu yenilendi!

Aşağıda yer alan infografik poster ile rahim ağzı kanseri, Pap smear testi ve HPV aşısı hakkında pratik ve detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz.