
Rocky Dağı Benekli Ateşi – Kene Kaynaklı Bulaşıcı Bir Hastalık
7 Eylül 1942 tarihinde LIFE şöyle yazdı:
"Bilim insanları gelmeden yıllar önce, insanlar vadi içinde gizemli bir şekilde hastalanmış, aniden ateşlenmiş, kırmızı-mor döküntüler göstermiş ve yaşamlarını yitirmişlerdi. Çiftçiler bu durumun erimiş kar suyu içmekten kaynaklandığını söylüyorlardı."
Ancak tıbbi dedektifler Rocky Dağı Benekli Ateşinin (Rocky Mountain Stopped Fever - RMSF) sert derili, kanla beslenen bir kene aracılığıyla bulaştığını bulmuşlardır.
1906'da Amerikalı Patolog Howard Ricketts, her ilkbahar ortaya çıkan ve yaşamı tehdit eden bu hastalığın kaynağını belirlemek için Batı Montana’nın sınır bölgelerine tehlikeli bir seyahat gerçekleştirdi. Araştırmalarının büyük bir kısmını, Bitterroot Vadisi'ndeki bir hastanenin bahçesine kurulan çadırlarda yaptı. Denek olarak tavşanları kullandı ve hastalığın sebebini şu anda onun ismi ile bildiğimiz Rickettsia rickettsii olarak adlandırılan bir bakteri olduğunu kanıtladı. Howard Ricketts ayrıca, RMSF bakterisinin kene ısırıklarıyla bulaştığını da gösterdi.
1938'e gelindiğinde, Bitterroot Vadisi'ndeki bir laboratuvar, RMSF için aşı üretiyordu ancak bu aşı çok etkili ve pratik değildi. Bugün ise RMSF, doksisiklin, tetrasiklin ve kloramfenikol gibi antibiyotikler ile tedavi edilmektedir.
RMSF şu anda Amerika Birleşik Devletleri'nde en ölümcül riketsiyal hastalıktır. İlk belirtiler ateş, baş ağrısı ve kas ağrılarını içerebilir; bunu el ve ayak bileklerinden başlayarak gövdeye doğru ilerleyen döküntü izler. Bakteri, vücut boyunca yayılan kan damarlarını kaplayan hücrelere enfekte olur ve bu nedenle birçok organı etkileyebilir; felce ve doku ölümüne (gangren) neden olarak dokulara zarar verebilir.
İlk araştırmalar Amerika Birleşik Devletleri'nin Rocky Dağları bölgesine odaklansalar da, aslında Kanada ile Orta ve Güney Amerika’da dahil olmak üzere hastalık, kıtasal olarak Amerika Birleşik Devletleri’nin genelinde yayılmış durumdaydı.
RMSF'nin en önemli iki vektörü (taşıyıcısı), Amerikan köpek kenesi (Dermacentor variabilis) ve Rocky Dağları kenesi (Dermacentor andersoni) olarak bilinmektedir.
Unutmamak gerekir ki bugün, Kuzey Yarımküre’de kene kaynaklı en yaygın hastalık, Lyme hastalığıdır. Borrelia cinsi bakterilerden kaynaklanan hastalığı bulaştıran, Ixodes cinsi kenelerdir.
Yazıda Geçen Tarihi Kişi: Howard Taylor Ricketts (1871–1910)
- Önceki konu: Patent İlaçları 1906 – Saf Gıda ve İlaç Kanunu'nun Doğuşu
- Sonraki konu: Tifolu Mary’nin Hapsedilmesi 1907 – Tifo Salgını
Cause of Rocky Mountain Spotted Fever 1906. Page 313. The Medical Book: From Witch Doctors to Robot Surgeons, 250 Milestones in the History of Medicine. 2012