Kilo fazlalığı ve tip 2 diyabet yakın ilişkili durumlardır. Dünya çapında çocukların neredeyse 4’te 1’i fazla kilolu veya obezdir. Özellikle çocukluk çağından itibaren fazla kilolu olmak, erişkin dönemde tip 2 diyabet riskini artırmaktadır. 5 Nisan’da NEJM dergisinde yayımlanan çalışmada, çocukluktan ergenlik dönemine kadar olan kilo durumundaki değişikliklerin, tip 2 diyabet riskindeki farklılıklar ile ilişkili olup olmadığını araştırıldı. Sonuçta fazla kilolu olan çocukların özellikle 13 yaşından önce kilo vermesi ve yetişkinlik dönemine kadar normal kiloyu koruması halinde, gelecekte diyabet gelişme risklerini belirgin şekilde azaltabilecekleri ortaya kondu.
Danimarka’da yapılan ve 1930 yılından 1989’a kadar olan dönemde 62.565 erkeğin dahil edildiği çalışmada katılımcıların 7 ve 13 yaşlarında ve erken yetişkinlik döneminde (17-26 yaş) boy ve kilo bilgileri toplanmıştır. Yaş gruplarına göre belirlenen fazla kilo seviyeleri, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDCP) kriterlerine uygun olarak tanımlanmıştır (*).
Çalışmada, fazla kilonun sıklığı, 7 yaşında iken % 5.4, 13 yaşında % 5.5 ve erken yetişkinlik döneminde de % 8.2 oranında olduğu saptandı. Çocukluk dönemi boyunca, her yaşta kilolu olan kişilerin takiplerinde tip 2 diyabet riskinin artmış olduğu gözlendi. 30 yaş sonrasında bu 62 bin erkeğin yaklaşık %10’unda tip 2 diyabet gelişti.
7 ve 13 yaşlarından erken yetişkin dönemine kadar fazla kilolu olan çocukların yetişkinlik döneminde tip 2 diyabet gelişme riski çocukluğunda hiç kilolu olmayanlara kıyasla yüksek olduğu; ancak sürekli yüksek kilolarda seyreden diğer kişilerden ise daha az olduğu saptandı.
Çalışmanın en dikkat çeken bulgusu ise, çocukluğunda fazla kilolu olmasına rağmen 13 yaşından önce kilosunu normal ölçülere getiren çocukların 30-60 yaşları arasında tip 2 diyabet gelişme riskinin, daha önce hiç kilolu olmayan erkeklerdekine benzer olarak saptanmalarıydı.
Çalışmada Özetle;
- Fazla kilolu olma sıklığının 7 yaşında % 5 iken, erken yetişkin dönemde % 8'e yükseldiği,
- 7 yaş-13 yaş arasında veya daha ileri yaşlara kadar fazla kilolu olma hali devam ederse 30 yaş sonrasında tip 2 diyabet gelişme riskinin artması ile ilişkili olduğu,
- Çocukluk döneminde kilosu normal olsa bile erken yetişkinlikte obez olan erkeklerin, tip 2 diyabet gelişme risklerinin yüksek olduğu,
- Ancak fazla kilolu olsa bile, eğer 13 yaş ve sonrasında normal kilolu olabilirse, öncesinde artmış görünen bu riskin azaltılabileceği sonuçları çıkarıldı.
“Yani çocuklukta kilolu olup, genç olduklarında normal kilolu olan erkekler, yetişkin başlangıçlı tip 2 diyabet riskini ortadan kaldırmış gibi görünmektedir.”
Sonuçta sağlıklı bir yaşam için gereken kilo kontrolünün daha çocukluk çağında başlatılmasının önemi bu çalışmayla bir kez daha vurgulanmıştır. Yetişkinlerde kilo kaybına yönelik yaşam tarzı müdahalelerinin, tip 2 diyabetin başlangıcını geciktirdiği bilmekteyiz. Ancak bazen bunun neden yeterli olamayacağını bize izah edebilmesi açısından bu çalışma önemlidir. O nedenle her fırsatta tavsiye ettiğimiz önerimizi tekrarlayabiliriz! “Sağlıklı beslenme ve düzenli spor yapılması sadece kilo vermek için değil, tüm ailenin uyguladığı ve çocuklarına kazandırdığı bir yaşam tarzı modeli olmalıdır.”
(*): Hastalık Kontrolü ve Önleme Merkezleri (CDCP) tarafından erkeklerde yaş gruplarına göre kilolu olarak belirlenen VKİ (vücut kitle indeksi), 7 yaş için ≥ 17.38; 13 yaş için ≥ 21.82 ve erken yetişkinlik dönemi ≥ 25 olarak hesaplanmıştır. VKİ: Kilogram cinsinden ağırlığın metre cinsinden karesine bölünmesiyle elde edilen ağırlıktır.
