D-Limonene nedir? Limon kabuğu yağının kanser tedavisinde yeri var mı?
D-limonenlerin bilinen diğer isimleri:
- D-Limonene
- Portakal kabuğu yağı
- Narenciye kabuğu yağı
- Sitrin
- p-menta-1,8-dien (bilimsel isim)
D-limonen nedir? D-limonenlerin sağlık etkileri nelerdir?
En yoğun olarak limon kabuğunda olmak üzere, turunçgillerin kabuğundan elde edilen ve bu bitkilere kokusunu veren terpen grubu bileşiklere d-limonenler denir. Akdeniz diyeti ile beslenen kişilerde daha az kanser ve kalp-damar hastalıkları görülmesinin nedenlerinden birinin yoğun turunçgil tüketimi olduğu düşünülmüştür.
Bununla birlikte D-limonenin kanseri önlediği ya da tedavi ettiği görülmemiştir.
Laboratuvar çalışmalarında anti-inflamatuvar, yara iyileştirici ve tümör küçültücü etkileri gösterilmiştir. Yine laboratuvar çalışmalarında D- limonenin, kanser hücrelerindeki büyüme sinyal yollarını etkilediği ve hücreleri programlı ölüme (apoptoz) götürebileceği gösterildi. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda, D-limonen pankreas, mide, kolon, cilt ve akciğer kanserlerinin büyümesini yavaşlatmıştır. Ayrıca kansere neden olan maddelere maruz kalan hayvanlardaki tümör oluşumunu ve ilerlemelerini yavaşlatmıştır. Fakat, bu anti-kanser etkileri insanlarda görülmemiştir.
D-limonen hangi tıbbi amaçlar için denenmektedir?
Kanseri önlemek ve tedavi etmek için
Laboratuvar çalışmalarında d-limonenin, dosetaksel adlı kemoterapi ilacının prostat kanseri hücrelerine karşı etkinliğini artırdığı gösterilmiştir. Toplum araştırmasına yönelik (epidemiyolojik) bir çalışma, turunçgil kabuğu tüketimi ile cildin yassı (skuamöz) hücreli kanseri arasında ters bir ilişki olduğunu bildirmiştir. Ancak bu sonuçlar klinik araştırmalarla desteklenememiştir. D-limonenin kanserin önlenmesinde veya tedavisinde rolü olup olmadığını bulmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Mide ekşimesi ve reflüyü tedavi etmek için
Özellikle mide reflüsü için yoğun denenmekle birlikte bu kullanımı destekleyecek kanıtlar sınırlıdır, hatta d-limonenin kendisi sıklıkla mide şikayetlerine neden olmaktadır. Bu alanda daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
D-limonenin yan etkileri
- Mide bulantısı
- Kusma
- İshal
- Alerjik cilt döküntüsü
- Astımı tetikleme
1. Vigushin DM, et al.
Phase I and pharmacokinetic study of d-limonene in patients with advanced cancer.
Cancer Chemother Pharmacol 1998.
2. Hakim IA, Harris RB, Ritenbaugh C.
Citrus peel use is associated with reduced risk of squamous cell carcinoma of the skin.
Nutr Cancer. 2000
3. Topham EJ, Wakelin SH.
D-Limonene contact dermatitis from hand cleansers.
Contact Dermatitis. 2003
4. Rabi T, Bishayee A.
d -Limonene sensitizes docetaxel-induced cytotoxicity in human prostate cancer cells: Generation of reactive oxygen species and induction of apoptosis.
J Carcinog. 2009
