Fekal Transplantasyon / Gaita Nakli ile kök hücre nakli sonrası mikrobiyota düzeltme

Küçük bir hematolojik kanser hastası grubunda, otolog fekal mikrobiyota transplantasyonunun (kendine ait gaita mikrobiyota nakli), allojenik hematopoietik kök hücre transplantasyonu sırasında uygulanan mikrobiyota azaltıcı antibiyotik tedavisinden sonra bir hastanın bağırsak mikrobiyotasını yenilediği gösterildi.

Allojenik kök hücre nakli, başta lösemi ve lenfoma olmak üzere, hematolojik (kan ve kemik iliği kaynaklı) kanserlerin tedavisinde sık tercih edilen bir yöntemdir.

Mikrobiyota nedir?

Her insan yaklaşık 60 trilyondan fazla hücreden oluşur. Bu hücrelerin 30 trilyon kadarı insan hücreleridir. 30 trilyon kadarı da insan bedeninde yaşayan mikroroganizmalardır. Virüs, bakteri veya mantar olabilen bu zararsız mikroorganizmalara mikrobiyom / mikrobiyata / flora denir ve en yoğun olarak bağırsak ve ciltte bulunurlar. Bu yararlı mikroorganizmalar ile karşılıklı bir çıkar içinde yaşamaya devam ederiz.

Fekal mikrobiyota transplantasyonu nedir?

Tıpta fekal transplantasyon olarak adlandırılan gaita nakli, son yıllarda adını sık duyduğumuz bir yöntemdir ve amacı, bağırsağın iyi bir mikrobiyata ile desteklenmesidir. Fekal mikrobiyota transplantasyonu, alıcının bağırsak mikrobiyal bileşimini doğrudan değiştirmek ve bir sağlık yararı sağlamak için bir donörden (vericiden) bir alıcının bağırsak sistemine bir dışkı maddesi çözeltisinin uygulanmasıdır (yazımızın konusu olan çalışmada, hastanın kanser tedavisi öncesi alınan gaitası, tedavi sonrası hastaya geri veriliyor, yani verici ve alıcı aynı kişi, bu nedenle otolog nakil deniliyor).

Fekal mikrobiyota transplantasyonu, oldukça ciddi bir bağırsak hastalığı olan Clostridium difficile enfeksiyonunun tekrarlayan formunu başarılı bir şekilde tedavi etmek için kullanılmıştır. İnflamatuvar barsak hastalığı, obezite, metabolik sendrom ve fonksiyonel gastrointestinal bozukluklar gibi diğer durumlar için de terapötik (tedavi edici) potansiyeli taşıyabileceğini gösteren ön belirtiler vardır. Bununla birlikte, fekal transplantasyon, yine oldukça yanlış anlaşılan ve kimi kesimlerce mucizevi anlamlar yüklenen tıbbi bir uygulama haline gelmiştir, örneğin bilimsel kanıtı olmadığı halde otizm gibi nörogelişimsel bir durumun tedavisinde ısrarla önerilmektedir.

Antibiyotikler genellikle, allojenik kök hücre nakli sırasında bağırsak mikrobiyotasını tüketmek/sıfırlamak için verilir, çünkü bu tedavi sırasında bağışıklık sistemi de sıfırlanır ve bu mikroorganizmaların fırsatçı enfeksiyon yapma riski vardır. Ancak bu antibiyotik uygulamasını yapmak, hastayı daha sonrası için özellikle bağırsak enfeksiyonu riski altına sokar, çünkü floranın enfeksiyonlardan koruyucu bir etkisi de vardır. Yani bağırsak florası yerine göre iki ucu keskin bıçak gibidir. Yararlı bakterilerin çeşitliliği ne kadar fazla olursa, flora da o orandan sağlıklıdır.

Çalışmanın detayları

Çalışma bulguları 26 Eylül 2018'de Science Translational Medicine'de yayınlandı.

Araştırma, Memorial Sloan Kettering Kanser Merkezi'nde devam eden randomize, açık etiketli, faz-2 bir klinik çalışmaya kayıtlı, allojenik kök hücre nakli yapılan 25 hastanın verilerinin analizine dayanmaktadır.

Hastalar iki kola ayrıldı; 14 kişiye otolog (kendi) fekal mikrobiyota transplantasyonu (oto-FMT) yapılırken, 11 hasta kontrol grubuna alındı. Dışkı örnekleri, mikrobik çeşitlilik ve kompozisyondaki değişiklikleri değerlendirmek için belli zaman noktalarında toplandı.

Oto-FMT uygulanan hastaların bağırsak mikrobiyotası hızlı bir şekilde, antibiyotik tedavisinden ve allojenik kök hücre naklinden önceki mikrobiyal çeşitliliğini ve kompozisyonunu tekrar kazandı. Bununla birlikte, kontrol grubunda yer alan hastalar, tedavi öncesi bağırsak mikrobiyal bileşimini yeniden kazanamadılar.

Çalışmanın yazarları bu çalışmanın önemini, "Bu sonuçlar, allojenik kök hücre nakli sırasında antibiyotik kullanımına bağlı olarak mikrobiyotası tükenecek hastalar için fekal/gaita örnek bankacılığının, tedavi sonrası bağırsak ve genel sağlığı iyileştirilme potansiyeli olduğunu göstermektedir." şeklinde ifade ettiler.

Araştırmacılar, otolog fekal mikrobiyota transplantasyonunun klinik sonuçları iyileştirip iyileştirmediğini belirlemek için mevcut ve yeni tanı alan hastaları izlemeyi sürdürmektedir.

İlgili Konular:

- Bağırsak florası (mikrobiyota mikrobiyom) nedir? Kolorektal kanserle arasındaki ilişki nasıldır?

- Cilt bakterilerinin, cilt kanserine karşı koruyucu faydaları

- Akdeniz diyeti iyi bağırsak bakterilerini artırıyor!

- Tuz, iyi huylu bağırsak bakterilerini öldürüyor, kötü huyluları besliyor