Kasım 2017'de Nature'da yayımlanan bir araştırma, yüksek tuz tüketiminin bazı yararlı bağırsak bakterileri için öldürücü olduğunu ve bunun yüksek tansiyon ve bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklara katkıda bulunabileceğini göstermektedir.

Fazla tuz vücudumuzun hassas dengesini nasıl bozar?

Zaten fazla tuzun kullanıldığı bir diyetin, yüksek tansiyon ve kalp-damar hastalıkları riskini belirgin bir şekilde artırdığı bilinmektedir. Fakat aşırı tuz tüketiminin, önemi her geçen gün daha iyi anlaşılan yararlı bağırsak bakterileri (mikrobiyota, mikroniyom) üzerine zararlı etkileri net değildi.

Yüksek tuzlu diyetler ile alınan fazla sodyumun, multipl skleroz (MS) gibi otoimmün beyin-sinir sistemi hastalıklarının ilerlemesini de hızlandırdığı bilinmektedir. Bununla birlikte, bazı tuzların (Himalaya tuzu veya diğer kaya tuzları gibi), sodyum içermediği veya az içerdiği doğru değildir; lezzet ayrı bir konudur, fakat daha sağlıklı bir tuz yoktur!

- İlgili konu: Toplam alınan günlük tuz miktarı, 1 çay kaşığından daha az olmalıdır!

Yeni çalışma, fazla tuzun, Laktobasillus türü yararlı bağırsak bakterilerini öldürmesinin arkasında olabilecek bir mekanizmayı açığa çıkardı.

Laktobasillus (Lactobacillus) nedir?

Bazı mayalanmış yiyeceklerde (yoğurt, peynir ve tarhana gibi) bulunan Laktobasillus (Lactobacillus) adı verilen bir bakteri türü iyi bakteri olarak kabul edilir; bazı hastalıklara karşı koruma sağladıkları düşünülmektedir.

Her insan, 60 trilyondan fazla hücreden oluşur. Bu hücrelerin 30 trilyon kadarı insan hücreleridir. 30 trilyon kadarı da insan bedeninde yaşayan mikroroganizmalardır. Virüs, bakteri veya mantar olabilen bu zararsız, hatta karşılıklı çıkar ilişkisi içinde bizimle birlikte yaşayan mikroorganizmalara mikrobiyom / mikrobiyata / flora denir ve en yoğun olarak bağırsak ve ciltte bulunurlar.

Lactobacillus'un, antibiyotiklere dirençli tehlikeli bakterilerin çoğalmasını engellediğini ve lupus adı verilen bir hastalığa sahip kadınlarda, böbrek sorunlarının azaltılmasına yardımcı olabileceğini ortaya koyan çalışmalar vardır.

Araştırmacılar, farelerde bulunan bir Lactobacillus türünün, tuzla zengin bir diyetle beslendiklerinde yok olduğunu buldular. Yüksek tuzlu diyet ayrıca farelerin kan basıncının yükselmesine ve TH17 hücreleri olarak adlandırılan inflamasyon tetikleyici bağışıklık hücrelerinin aktifleşmesine neden olduğu bulundu.

Fareler, multiple sklerozda gözüken nörolojik durum belirtileri de gösterdi.

Araştırmacılar, farelere, farelerin kan basıncını da düzenleyen eden Lactobacillus'un probiyotik tedavisini vererek, nörolojik şikayetlerin ve TH17 hücre sayısının azaltılabileceğini buldular.

Yazarlar daha sonra bulgularını insanlarda denediler. 12 sağlıklı erkeğe, 2 hafta boyunca, her gün, ekstra 6 gr tuz verildi.

2 haftanın sonunda, çoğu katılımcıda Lactobacillus'un, bağırsak florasından kaybolduğu bulundu. Fareler gibi, çalışmadaki erkekler de daha yüksek tansiyona ve TH17 hücre sayımına sahip oldu.

Bilim insanları zaten TH17 hücrelerinin bağırsak mikrobiyomundan etkilendiğini biliyor olsa da tuzun, mikrobiyomda bulunan sağlıklı bakterileri öldürdüğü bulgusu yenidir.

Vücut floramızda bulunan bakterilerin hastalıklarda oynadıkları rol, tıpta araştırılan konuların başında gelmektedir, fakat vücudun bağırsakta yaşayan bakterilerle nasıl etkileştiği konusunda hala birçok bilinmez var.

Bağırsak mikrobiyomu, yüksek tansiyon ve ödem (şişlik) gibi tuzla ağırlaştığını bildiğimiz durumları tedavi etmek için uygun bir hedef olarak görülmeye başlanmıştır. Bunun bir örneği kanser tedavileridir; örneğin yeni nesi kanser ilaçları olan immünoterapilerin etkinliği, çeşitliliği fazla olan bir mikrobiyom ile artabilir.

İşin bir başka boyutu ise, fazla tuzlu bir diyet, yararlı bakterileri öldürürken, mide kanserinin ana nedeni olan Helikobakter pylori enfeksiyon riskini artırmaktadır.

İlgili Konular:

- Akdeniz diyeti iyi bağırsak bakterilerini artırıyor!

- Cilt bakterilerinin, cilt kanserine karşı koruyucu faydaları