Mide ve over kanserinde karın içi sıcak kemoterapi uygulamasında yeni gelişmeler

Karın zarı (periton) metastazlı mide kanserli hastaların tedavisinde sıcak kemoterapili cerrahinin tek başına cerrahi ile karşılaştırması

Tıp dilinde peritonitis karsinomatoza denilen karın zarı metastazlı mide kanseri, çoğunlukla bir son aşama hastalığı olarak düşünülür. Bu durumun standart tedavisi, yaşam süresini uzatmak ve şikayetleri azaltma amaçlı (palyatif) tek başına kemoterapidir ve bu şekilde tedavi sonuçları tatmin edici değildir. Karın zarı metastazlı hastalara, sitoredüktif cerrahi dediğimiz, ameliyatla gözle görülür tüm tümörlerin çıkarılması ve karın içi sıcak kemoterapi uygulaması ( HİPEK ) yıllardır tartışılagelmektedir. Bu çalışmada, sitoredüktif cerrahi (karın içi görülebilir tümörün ameliyatla olabildiğince alınma işlemi) ile birlikte karın içi sıcak kemoterapi uygulamasının yaşam sürelerine ve diğer hastalık sonuçlarına etkisi araştırıldı.

Not: Sitoredüktif kanser ameliyatları iki türlü sonuçlanır: ya geride görünür bir hastalık bırakılmaz (tam sitoredüksiyon) ya da 10 mm veya daha az çapta tümör kalabilir (optimum sitoredüksiyon).

Çalışma kapsamında 1989 yılından 2014 yılına kadar 19 Fransız kanser tedavi merkezinde karın zarı metastazı ile mide kanseri tedavisi gören ardışık 277 hasta değerlendirildi. Sitoredüktif cerrahi ile birlikte sıcak kemoterapi uygulanan 180 hasta, sadece sitoredüktüf cerrahi yapılan 97 hastayla karşılaştırıldı.

Çalışmanın sonuçlarına göre, sıcak kemoterapi uygulanan grupta yaşam süreleri anlamlı düzeyde daha uzun bulundu:

• Ortanca genel yaşam süresi 19 aya karşı 12 ay idi.

• Sıcak kemoterapi uygulananlarda 3 yıllık genel sağkalım oranı % 26 iken sadece cerrahi yapılanlarda % 20; 5 yıllık genel sağkalım oranları ise % 11’e karşı % 6 idi.

• 3 yıllık hastalıksız sağkalım oranları % 20 ve % 17; 5 yıllık hastalıksız sağkalım oranları % 6 ve % 4 idi.

• Bunlara karşın tedavilere bağlı yaşam kaybı (mortalite) oranları benzerdi. Ayrıca uygulanan tedavilere bağlı yan etkiler de benzerdi.

Sonuç olarak, karın zarı metastazlı mide kanserli hastaların tedavisi için, tek başına sitoredüktif cerrahiye kıyasla, cerrahi ile birlikte sıcak kemoterapi, ek bir yan etkiye neden olmadan yaşam süreleri artırıyor ve hastalık sonuçlarını iyileştiriyor gözükmektedir. Tam bir sitoredüktif cerrahi yapılabilirse, yani ameliyatla ulaşılabilen tüm karın zarı metastazları temizlenebilirse, sıcak kemoterapinin cerrahiye eklenmesi, bu aşama hastalığın yeni standart tedavisi haline gelebilir.

Evre 3C kadın yulurtalık (over) kanserli hastaların tedavisinde sıcak kemoterapili cerrahinin tek başına cerrahi ile karşılaştırması

Yıllardır sorgulanan sıcak kemoterapi ile over kanseri tedavisi bu çalışma ile yanıtını buldu!

Çok erken evrede tanı konamamış over kanserinin klasik tedavisi ile elde edilen sonuçlar halen tatmin edici düzeyde değildir. Bu nedenle bilim camiasında yıllardır over kanseri tedavisinde daha iyi sonuçlar elde etme çabası süregelir. Bu çabalardan bir kısmı yeni tedavi seçeneklerinin geliştirilmesi yönünde iken bir diğeri de var olan tedavi yöntemlerini daha etkin kullanma çabasıdır.

Over kanserinin karın zarı yayılımı olan hastalarda ameliyatın hemen bitiminde uygulanan HİPEK olarak adlandırılan karın içine ısıtılmış kemoterapi verilmesi bu çabalardan en önemlisidir. HİPEK uygulamasının zamanı, uygulama sayısı ve bu güne değin bu uygulamadan sonra gözlenen yan etkiler bilim camiasında hep tartışma yaratmıştır. Bu çalışmada tartışılagelen birçok soruya yanıt bulunmuş ve uygulanabilir pratik bir öneride sunulmuştur.

- HİPEK: Hipertermik İntraPEritoneal Kemoterapi

Yeni tanı konmuş ileri evre over kanserinin standart tedavisinde sitoredüktif cerrahi ve sistemik kemoterapi uygulanır. Karın içi sıcak kemoterapinin sitoredüktif cerrahiye eklenmesinin, daha önce küçültücü (neoadjuvan) kemoterapi almış 3. evre over kanserli hastalarda sonuçları iyileştireştirip iyileştirmeyeceğini araştırmak için yeni bir çalışma yapıldı.

Çok merkezli, açık etiketli, 3. aşama (faz-3) bu klinik çalışmada, cerrahi öncesi küçültücü üç kür kemoterapiden (karboplatin-paklitaksel) yanıt alınan hastalar iki kola ayrılarak bir gruba sıcak kemoterapi (sisplatin adlı ilaçla) ile birlikte sitoredüktif cerrahi, diğer gruba küçültücü kemoterapiyi takiben sadece sitoredüktif ameliyat yapıldı.

Çalışmada hangi hastanın ameliyatına sıcak kemoterapi ekleneceği rastgele belirlendi, yani geride görünür bir hastalık bırakmayan (tam sitoredüksiyon) ya da 10 mm veya daha az çapta tümör kalması (optimum sitoredüksiyon) ile sonuçlanan hastalar gruplara rastgele dağıtıldı.

Ameliyat sonrası koruyucu (adjuvan) amaçlı üç ek siklüs daha karboplatin ve paklitaksel kemoterapi rejimi uygulandı. Çalışmanın öncelikli amacı, tedavi sonrası hastalığın tekrarlamasına kadar geçen süreleri (rekürrenssüz sağkalım); ikincil amacı ise genel sağkalım ve yan etkileri karşılaştırmak olarak belirlendi.

Çalışmanın sonuçlarına göre;

• Sitoredüktif ameliyata sıcak kemoterapi eklenmesi hastalık tekrarı veya yaşam kaybı riskini % 34 azaltmıştır.

• Ortanca tekrarlamasız sağkalım sadece ameliyat grubunda 11 ay iken, ameliyat ile birlikte HİPEK grubunda 14 ay idi.

• Ortanca 4.7 yıllık izlemde, sadece ameliyat yapılan grupta 76 hasta (% 62), ameliyat-artı-HİPEK grubunda ise 61 hasta (% 50) yaşamını kaybetti.

• Ortanca genel sağkalım, ameliyat grubunda 34 ay, ameliyat-artı-HİPEK grubunda 46 ay idi.

• Ciddi yan etki (grade 3 veya 4) görülme oranı her iki grupta benzerdi (ameliyat grubunda % 25, ameliyat-artı-HİPEK grubunda % 27).

Sonuç olarak 3. evre over kanseri olan hastalar arasında, sitoredüktif cerrahiye karın içi sıcak kemoterapi ilavesi, yan etki riskini artırmadığı halde, tek başına ameliyata kıyasla daha uzun tekrarsız sağkalım ve genel sağkalım ile sonuçlandı.