Pancoast Tümörü Nedir? Omuz Ağrısı ve Akciğer Kanseri Arasında Nasıl Bir İlişki Var?
Kas zedelenmelerine veya omuz eklemlerinde iltihaba bağlı olarak sık omuz ağrısı yaşarız. Daha az bir oranda ise akciğer kanserinin bir belirtisi olarak omuz ağrısı yaşanabilir.
Omuz ağrısı, akciğer kanserinin yaygın bir belirtisi olmasa da herhangi beklenmedik ve kalıcı omuz ağrısında bir doktora başvurmak gerekir.
Akciğer Kanseri Nasıl Omuz Ağrısı Yapar?
Akciğer kanseri, omuzda meydana gelen bir ağrıya sebep olabilir. Bu ağrı, ağrının vücudun bir bölgesinde başladığı ancak kişinin onu farklı bir bölgede deneyimlediği anlamına gelir – ki tıpta bu tür ağrılara “yansıyan ağrı” diyoruz. Yazının devamında inceleyeceğimiz “bazı akciğer kanseri türleri”, diğer türlere göre daha büyük ihtimalle bu ağrıya sebep olurlar.
Pancoast Tümörü Nedir?
Pancoast tümörler, nispeten akciğer kanserinin nadir görülen bir formudur. Dünya genelinde her yıl ortaya çıkan 2 milyondan fazla akciğer kanserinin %3 – 5’lik bir kısmını bu tür tümörler oluşturur. Bu tümörler, akciğerlerin üst kısmında superior sulcus olarak adlandırılan bölgede gelişirler. Superior sulcuslar omuzlara yakın olduğundan genellikle vücudun etkilenen akciğerle aynı tarafındaki omuzda yoğun bir ağrıya sebep olurlar. Pancoast tümörleri, “superior sulcus tümörleri” olarak da adlandırılır.
Eğer pancoast tümör, brakial pleksusu (omuzların üzerindeki bir sinir ağı) etkilerse, omuzda ve kolda ağrıya sebep olabilir. Ağrı, baş, boyun ve göğüslere de yansıya bilir. Kişi ayrıca ellerinde ve parmaklarında güçsüzlük, ağrı ya da karıncalanma hissedebilir.
Pancoast akciğer kanseri tümörlerine sahip kişilerin %96’sı, ilk belirtilerden biri olarak omuz ağrısı yaşadıklarını bildirmektedir.
Horner Sendromu
Pancoast tümörüne sahip bazı kişiler, Horner Sendromu olarak adlandırılan bir grup belirti de yaşayabilir, ki bu durum zamanla omuz ağrısına sebep olabilmektedir. Bu sendrom ayrıca aşağıdaki asimetrik belirtilere de sebep olabilir;
- Etkilenen taraftaki göz kapağının sarkıklığına
- Bir göz bebeğinde küçülme
- Yüzün bir bölgesinde azalan terleme gibi terlemede değişikliklere
- Bir göz küresinin kemikli boşluğa batması
Horner Sendromu’nun belirtileri genellikle hafif olurken, altta yatan sebep büyük olasılıkla zamanın da tanı ve acil tedavi gerektirecektir.
Mezotelyoma (Akciğer Zarının Kanseri)
Mezotelyoma, genellikle asbeste üzün süre maruz kalmanın bir sonucu olarak gelişen toraks-göğüs bölgesi kanserlerin bir türüdür. Mezotelyoma belirtileri, akciğer kanserinin diğer türlerinin belirtileri ile benzerdir. Omuz ağrısı ise ayrıca mezotelyomanın bir belirtisi olabilir, ancak belirtinin ne kadar yaygın olduğuna dair net verilerimi bulunmamaktadır.
Mezotelyoma’nın diğer belirtileri şunları içerir;
- Nefes darlığı
- Göğsün bir tarafında ağrı
- Ses kısıklığı ve öksürük
- Yutkunmada güçlük
- Yüzde ve kollarda şişlik
Genellikle mezotelyoma oldukça yavaş gelişen bir kanserdir ve belirtileri, tümör kendini belli etmeden önce yıllar sürebilir. Çoğu zaman bu belirtiler, artrit (eklem iltihabı) ile karıştırılabilir. 65 ve üzeri kişilerin %50’si herhangi bir ekleminde artrit tanısı aldığı için ayırıcı tanısı zordur.
Mezotelyoma ve artritler, benzer yaştaki kişileri etkilediğinden dolayı, mezotelyomaya bağlı omuz ağrısı yaşayan kişiler, yaşadıkları belirtileri artirt olarak yanlış değerlendirebilirler. Bu da tanıyı geciktirebilir ve sonucun kötüleşmesine sebep olabilir.
Metastatik (4. evre) Akciğer Kanseri
Metastatik akciğer kanseri, vücudun diğer bölgelerine yayılan kanserdir. Akciğer kanseri, kemikler ve lenf nodları gibi yakın bölgelere yayıldığında, omuz ağrısı meydana gelebilir.
- İlgili konu: Akciğer Kanseri Metastaz Belirtileri Nelerdir?
Metastatik akciğer kanseri, etkilediği vücut sistemine özgü bir dizi belirtiye sebep olabilir. Örneğin, karaciğere yayılan akciğer kanseri, sarı cilt gibi sarılık belirtilerine sebep olabilir.
Kanserin yayıldığı yere bağlı olarak metastatik akciğer kanserinin yaygın görülen diğer belirtileri şunları içerir;
- Kanlı öksürük
- Beklenmedik kilo kaybı
- Akciğerlerin etrafında sıvı
Akciğer Kanserine Bağlı Omuz Ağrısının Özellikleri
Akciğer kanserine bağlı omuz ağrını tanımlayan spesifik bir karakteristik belirti yoktur.
Mezotelyoması bulunun kişilerdeki omuz ağrısının araştırıldığı bir çalışmada, katılımcılar ağrı yoğunluğunu 10 üzerinden ortalama 4 olarak puanladı. Ancak çalışmaya katılan birkaç katılımcı daha önemli belirtiler yaşadı. Bunlar, hareket kabiliyetinin azalmasını içeriyordu.
Pancoast tümörlerinin neden olduğu ağrı gibi bazı kanserle ilişkili omuz ağrıları omuzdan başlar ve baş, boyun ve göğse yayılabilir. Kanser ile ilişkili omuz ağrısı yaşayan bazı kişiler, kollardan ellere doğru ilerleyen ağrılar da yaşayabilir. Etkilenen tarafta elde ve parmaklarda bazen uyuşmalar karıncalanmalar da olabilir.
Diğer Belirtiler
Küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK), akciğer kanserinin en yaygın görülen türüdür. KHDAK’ne bağlı yaşanabilecek diğer belirtiler şunlardır;
- Kalıcı öksürük
- Kanlı veya pas rengi mukuslu öksürük
- Ses kısıklığı veya hırıltı
- Açıklanamayan kilo kaybı
- Nefes darlığı
- Göğüs rahatsızlığı veya ağrı
- Bronşit ve zatürre gibi geçmeyen veya tekrar eden solunum yolu enfeksiyonları
Omuz Ağrılarının Yaygın Görülen Diğer Nedenleri Nelerdir?
Çoğu omuz ağrısı vakası, kötü duruş veya kas gerilmeleri nedeniyle meydana gelir. Bu ağrıların en yaygın sebepleri şunlardır;
- Kısa süreli yaralanmalar: Bunlar, omuzdaki kasların aşırı gerilmesi veya aşırı kullanımı nedeniyle meydana gelebilir. Belirtiler genel olarak sadece yaralı eklemde bulunur.
- Vücudun diğer bölgelerinden yansıyan ağrı: Sırt ve boyun ağrısı, omuzdaki ağrıyı tetikleyebilir. Bir kastaki zayıflık, omuz kaslarının telafi etmesine neden olarak ağrıya sebep olabilir.
- Omurga yaralanmaları: Bunlar, belirli sinirlere baskı yapan fıtık olmuş diskleri içerebilir. Bu sinirlerin bir kısmı omuzda ağrıya yol açar.
- Osteoartrit: Kıkırdak, eklemler arasında aşındıkça ilerleyen dejeneratif bir durumdur.
- Romatoid artrit (RA): RA, bazen omuzu etkileyebilen uzun süreli inflamatuar bir durumdur. Bağışıklık sistemi eklemlere saldırdığı zaman, ağrı ve iltihaba neden olduğunda meydana gelir.
- Rotator manşondaki yırtıklar: Bu omuz yaralanması, kişinin hareket etme, dönme ve kolunu kaldırma yeteneğini bozar.
- Donuk omuz: Omuzdaki hareketliliği sınırlayan bir yaralanmadır. Omuzun yetersiz kullanımı, RA ve olağandışı doku büyümesi donuk omuza neden olabilir.
- Kötü duruş: Bilgisayar başında eğilerek vakit geçirme, vücudu uzun süre biçimsiz bir pozisyonda tutmak ve boynu kıtlatmak, omuzlarda gerginliğe ve ağrıya neden olabilir. Ağrı, boyun ve sırta yayılabilir.
Daha nadir olarak, çeşitli hastalıklar omuz sinirlerini tahriş ederek ağrıyı tetikleyebilir. Kalp hastalığı, safra kesesi hastalığı ve karaciğer hastalığının tümü bu şekilde omuz ağrısına neden olabilir. Sinir ağrısı, omuzda karıncalanma, uyuşma veya iğne batması gibi bir hisse neden olabilir. Vücudun etkilediği bölge sıklıkla değişir ya da zamanla genişler.
Omuz Ağrısının Tedavisi
Çoğu durumda omuz ağrısı geçicidir ve aşırı kullanım, zorlanma ve küçük yaralanmalar nedeniyle meydana gelir. Yeni meydana gelmiş olan bir omuz ağrısını tedavi etmek için şunları denenebilir;
- Yaralanan omzu dinlendirmek, aşırı hareketten veya ağır kaldırmaktan kaçınmak
- Ağrıyı azaltmak için buz ya da sertliği azaltmak için ısı uygulamak
- Şişliği azaltmak için bölgeyi bir bandaj veya sargı ile sarmak
- Ağrılı bölgeyi yüksekte tutmak
Bazı insanlar ayrıca ısı ve buz arasında geçiş yapmanın kan akışını artırmaya, daha hızlı iyileşmeyi desteklemeye ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olduğunu buluyor. Ayrıca hafif esneme, düşük etkili egzersiz ve ibuprofen gibi nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar da rahatlama sağlayabilir.
Birkaç günden fazla süren, sonra geçen ve sonra tekrarlayan veya dayanılmaz hale gelen omuz ağrısı yaşanması durumunda uzmana başvurulmalıdırlar. Sebebe bağlı olarak, bir uzman şunları önerebilir;
- Fizik tedavi
- Egzersiz
- Yapısal sorunları veya hasarı gidermek için ameliyat
- Akupunktur veya kayropraktik bakım gibi alternatif tedaviler
- Omuz ağrısını azaltmak ve hareketliliği artırmak için ağrı kesiciler
Uzun süreli omuz ağrısı, hafiften başlayarak elden ayaktan düşecek dereceye kadar olan ağrılara sebep olabilir. Uzun süren omuz ağrısıyla nasıl başa çıkılacağını öğrenmek, ağrıyı daha katlanılabilir hale getirmeye yardımcı olabilir.
İnsanlar etkilenen omzu kullanmayı bırakmamalıdır çünkü bu, o omzun iyileşmesini önleyebilir. Hareket etmeye devam etmek, omzun donuk omuz olmasını engelleyebilir. Kişi normal aktivitelerine devam etmeli, ihtiyaç düzenli aralar vermelidir. Bazı kişiler uyku şekillerini düşünerek uyurken omuz desteği için ekstra bir yastık ekleyebilirler.
Özet
Omuz ağrısı, akciğer kanserinin yaygın görülen bir belirtisi değildir. Ancak nadir durumlarda Pancoast tümörlerinin veya mezotelyomanın erken bir belirtisi olabilir. Çoğu durumda, omuz ağrısı geçicidir ve omzun aşırı kullanımı, zorlanması ve küçük yaralanmalar nedeniyle meydana gelebilir. Ancak herhangi bir kalıcı ve açıklanamayan ağrı için uzmana başvurmak daha iyidir.
Scott, J., Villines, Z. And Ames, H. (2022). The link between lung cancer and shoulder pain. Medical News Today: https://www.medicalnewstoday.com/articles/316346#how-it-feels