Pare'nin Akılcı Cerrahisi 1545 – Yara bakımında modern cerrahiye giden yol
Fransız cerrah Ambroise Paré, Avrupa Rönesansının en ünlü cerrahlarından biridir. Cerrah ve biyografi yazarı Geoffrey Keynes şöyle yazdı, "Ambroise Paré, kişiliği ve bağımsız zihni sayesinde, inancın ölü elinden cerrahinin özgürleştiricisiydi. Yaşadığı süre boyunca başka hiçbir ülkede karşılaştırılabilecek bir uygulayıcı yoktu ve etkisi Avrupa'nın her yerinde hissedildi. Topladığı çalışmalarında, kendi becerisine ve insanlığına ameliyat tarihinde eşi benzeri olmayan bir anıt bıraktı." Paré’nin hasta bakımı konusundaki mütevazı inancı, "Giydirdim, Tanrı onu iyileştirdi" idi.
Paré, hekimlerin genellikle ameliyatı onurlarının altında gördükleri bir dönemde yaşadı ve vücudun kesilmesi daha az prestijli olan "berber-cerrahlara" bırakıldı. Ancak Paré, cerrahların statüsünü yükseltti ve cerrahi bilgisini geleneksel Latince yerine Fransızca yazarak yaydı.
Paré, ilk önemli tıbbi keşfini, zehirli olduğu düşünülen ve genellikle yarayı yakmak için kaynar yağ dökülerek ele alınan ateşli silah yaralarını tedavi ederken yaptı. Bir gün Paré'nin yağı bitti ve terebentin içeren bir merhemle doğaçlama yapmaya zorlandı. Ertesi gün, kaynar yağ ile tedavi edilen askerlerin şişmiş yaralarla acı çektiğini keşfetti. Bununla birlikte, daha yatıştırıcı merhem ile tedavi edilen hastalar, çok az enfeksiyon belirtisi ile nispeten rahat bir şekilde dinlendi. O günden itibaren Paré, yaraları tedavi etmek için acımasız sıcak yağı bir daha asla kullanmayacağına söz verdi.
1545'te Paré, Yaraları Tedavi Etme Yöntemi'nde yara tedavilerini popüler hale getirdi ve böylelikle insancıl “akılcı” cerrahi uygulamasının geliştirilmesine öncülük etti. Tıbba bir başka önemli katkı da yarayı sıcak demirle yakmanın geleneksel yöntemi yerine, ampütasyon (bir uzvun kesilmesi) sırasında kanamayı önlemek için kan damarlarının bağlanmasını (örneğin sicim ile bağlama) teşvik etmesiydi. Paré ayrıca bebeklerin daha güvenli doğumunu sağlayan uygulamaları kullanarak doğum biliminin ilerlemesine olanak sağladı.
Yazı görselinin açıklaması: Ambroise Paré’nin Instrumenta chyrurgiae et icones anathomicae'sinden (Cerrahi Aletler ve Anatomik Çizimler) yapay el, 1564, Paris.
Yazıda ismi geçen tarihi kişiler: Ambroise Paré (1510–1590)
Paré’s “Rational Surgery” 1545. Page 82. The Medical Book: From Witch Doctors to Robot Surgeons, 250 Milestones in the History of Medicine. 2012
