Yaş, meme kanseri gelişmesi için önemli risk faktörlerden biridir
Bir kişi yaşlandıkça, meme kanseri gelişme riski artar.
Meme kanseri, memedeki hücreler bir tümör oluşturmak üzere kontrolsüz bir şekilde büyüdüğünde gelişir. Kötü huylu tümörler çevreleyen dokuya ya da vücudun uzak kısımlarına yayılabilir ve buna metastaz denir. Bununla birlikte, erken tanı ve tedavi bunun önlenmesine yardımcı olabilir.
Meme kanseri, ülkemizde kadınlarda en yaygın görülen kanser türüdür. Yaklaşık her 8 kadından 1'inin yaşamlarının bir noktasında meme kanseri geliştireceği hesaplanmaktadır.
Meme kanseri için risk faktörlerini bilmek bir kişinin tarama ve yaşam tarzı alışkanlıkları konusunda olumlu bir tutum izlemesine yardımcı olabilir.
Bu yazıda yaş ve meme kanseri riski arasındaki bağlantıya baktık. Ayrıca diğer meme kanseri risk faktörlerini de kısaca değerlendirdik.
Meme kanseri ortalama tanı yaşı nedir?
- 50 yaş üstü kadınlarda meme kanseri teşhisi konması daha olasıdır.
- Bir insanın meme kanseri gelişme riski yaşlandıkça artar. İnsanlar yaşlandıkça, hücrelerinde anormal değişiklikler oluşması daha olasıdır.
- Kadınların en sık meme kanseri tanısını 55-64 yaş arasında almaktadır.
- 2012-2016 ABD verilerine göre, meme kanserli kadınlarda medyan (ortanca) tanı yaşı 62'dir.
Farklı yaş grupları için risk
Kadınlar 50 yaşına ulaştıktan sonra meme kanseri geliştirme olasılığı daha yüksek olsa da genç kadınlarda da meme kanseri görülebilir.
ABD'de yapılan bir çalışmaya göre, 10 yıl içinde bir kadının meme kanseri teşhisi alma riskleri yaşlara göre şu şekilde:
- 30'lu yaşlar için 227’de 1’i (% 0,44)
- 40'lı yaşlar için her 68 kişiden 1'i (% 1,47)
- 50'li yaşlar için her 42 kişiden 1'i (% 2,38)
- 60'lı yaşlar için her 28 kişiden 1'i (% 3,56)
- 70'li yaşlar için her 26 kişiden 1'i (% 3.82)
ABD'de 2012 - 2016 yılları arasında meme kanseri tanısı alan 437 bin kadının:
- % 1.9'u 20-34 yaşları arasındaydı.
- % 8.4'ü 35-44 yaşları arasındaydı.
- % 20,1'i 44-55 yaşları arasındaydı.
- % 25.6'sı 55-64 yaşları arasındaydı.
- % 24.8'i 65-74 yaşları arasındaydı.
- % 13.7'si 75-84 yaşları arasındaydı.
- % 5.6’sı 84 yaş +
- İlgili konu: Türk Bilim İnsanı Besim Öğretmen, kanser ve yaşlanma arasında yeni bir bağlantı buldu
Meme kanseri için diğer risk faktörleri nelerdir?
Yaş meme kanseri gelişimi için sadece bir risk faktörüdür. İnsanların kontrol edemediği diğer risk faktörleri şunlardır:
Kadın olmak
Meme kanseri hem erkek hem de kadınlarda gelişebilir. Bununla birlikte, kadınların meme kanseri gelişme ihtimalinin erkeklerden yaklaşık 150 kat daha fazla olduğu bilinmektedir.
Genetik mutasyonlar
BRCA1 ve BRCA2 genleri, göğüsler gibi belirli dokularda DNA'nın tamirinde rol alan proteinleri üretir. Bu genlerde meydana gelen değişiklikler veya mutasyonlar, meme kanseri riskini önemli ölçüde artırabilir.
RCA1 veya BRCA2 gen mutasyonunu alan kadınlar, 80 yaşına kadar kabaca % 70 oranında meme kanseri gelişme şansına sahipler.
Bu genetik mutasyonlara sahip olan kadınların daha genç yaşta meme kanseri geliştirmesi ve her iki memede de kanser olması muhtemeldir. Ayrıca over (yumurtalık) kanseri riski daha yüksektir.
Diğer birçok gende meydana gelen mutasyonlar, bir kişinin meme kanseri riskini de artırabilir.
- İlgili konu: Kimler kalıtsal meme kanseri için genetik test yaptırmalı?
Meme kanseri aile öyküsü
Ailede meme kanseri öyküsü olması, kişinin durumu geliştirme riskini arttırır.
Bir kadının riski, meme kanseri olan birinci derece akrabaları varsa neredeyse iki katına çıkar ve eğer iki birinci derece akrabaları varsa, üçe katlanır. Birinci derece akrabalar ebeveynler, kardeşler ve çocuklardır ve erkekleri içerebilir.
Adet ve ilk çocuğuna sahip olma tarihi
Adet döngüsü, kadın cinsiyet hormonları olan östrojenin ve progesteronun vücuttaki seviyesini yükseltir.
Adet dönemine genç yaşta başlamak veya daha geç yaşlarda menopoza girmek, vücudun bu hormonlara daha uzun süre maruz kalmasını sağlar ve bu da bir kişinin meme kanseri riskini artırabilir.
Adetlerine 12 yaşından önce başlayanlar ve 55 yaşından sonra menopoza giren kişilerde meme kanseri riski artmaktadır.
Hiç çocuk sahibi olmayan ve 30 yaşından sonra ilk doğum yapan kadınlarda da meme kanseri riski daha yüksektir.
Yaşam tarzı risk faktörleri
Daha aktif bir yaşam tarzı ve düzenli egzersiz, meme kanseri gelişme riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Bir dizi yaşam tarzı faktörü, birinin meme kanseri riskini artırabilir. Bu faktörlerin farkında olmak, meme kanseri riskini azaltmalarına yardımcı olabilir.
Bu yaşam tarzı faktörleri şunları içerir:
- Aktif olmamak: Fiziksel hareketsizlik, bir kişinin meme kanseri riskini arttırır. Düzenli egzersiz yapmak bu riski azaltmaya yardımcı olabilir.
- Menopozdan sonra fazla kilolu olmak: Menopozdan sonra fazla kilolu kişilerin meme kanseri geliştirme olasılığı daha yüksektir. Sağlıklı bir kiloyu korumak meme kanseri riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Alkol almak: Alkol tüketimi ile meme kanseri riski arasında bir bağlantı var. Bir kişi ne kadar çok içerse, riski de o kadar artar. Bu nedenle, daha az alkol içmek, diğer bazı kanser türlerinin yanı sıra meme kanseri riskini azaltabilir.
İlgili Konu:
- Mamografi sonucu negatif olduğu halde meme kanseri riski var mıdır?
