COVID-19 tedavisi için ilk hap, yıl sonuna kadar hazır olabilir
COVID-19 hastalarını tedavi etmek için yeni haplar, şu anda orta aşamadaki klinik çalışma seviyelerinde ve başarılı olursa yıl sonuna kadar hazır olabilir.
Hastanede yatan COVID-19 hastaları için sadece remdesivir etken maddeli Veklury ile yapılan tedavi FDA (ABD Gıda ve İlaç Dairesi) tarafından tamamen onaylanmıştır ve bu ilaç intravenöz (damardan) uygulanmaktadır.
COVID-19 hastalarının vücutlarını sadece bir hap ile virüsten kurtaracağımız günün geleceğine dair umutlar, bir tıbbi konferansta erken çalışma sonuçları sunulduğunda arttı.
Oseltamivirin (Tamiflu) grip hastaları için yapabildiklerini, COVID-19 hastaları için yapmak üzere tasarlanmış oral (ağızdan) deneysel COVID-19 ilacı molnupiravir için ara faz 2 sonuçları Retrovirüsler ve Fırsatçı Enfeksiyonlar Konferansı (CROI) 2021 Yıllık Toplantısı’nda sunuldu.
Molnupiravir nedir? Molnupiravir, ağızdan alındığında aktifleşen ve aslında daha önce influenza (grip) tedavisi için geliştirilmiş deneysel bir antiviral ilaçtır. Sentetik nükleosit türevi N4-hidroksisitidinin bir ön ilacıdır ve viral RNA replikasyonu (kopyalanması) sırasında kopyalama hatalarının eklenmesi yoluyla antiviral etkisini gösterir.
Molnupiravirin denendiği küçük klinik çalışmada, hap, semptomatik olan (belirti veren) ve önceki 4 gün içinde COVID-19 testi pozitif çıkan ancak hastaneye kaldırılmamış hastalarda bulaşıcı virüsü önemli ölçüde azalttı.
5 günlük tedaviden sonra, molnupiravir alan katılımcıların hiçbirinde saptanabilir virüs görülmezken, plasebo alanların %24'ünde tespit edilmiştir.
Diğer denemeler
RedHill Biopharma tarafından iki başka oral ajan geliştirilmektedir: biri hastanede yatan hastaların şiddetli COVID-19 enfeksiyonu için ve diğeri evde hafif enfeksiyonlu hastalar için.
Birincisi, opaganib (Yeliva), şirketin aralık ayında üst düzey güvenlik ve etkinlik verilerini açıklamasının ardından hastanede yatan hastalar için faz 2/3 küresel çalışma aşamasına geçti. Faz 2'de, ilacın oksijene ihtiyaç duyan ciddi COVID-19 hastalarında güvenli olduğu ve tedavi süresinin sonunda oksijen ihtiyacını etkili bir şekilde azalttığı gösterilmiştir.
RedHill'in baş operasyon sorumlusu Gilead Raday, Medscape Medical News'e verdiği demeçte, ilacın hem antiviral hem de antiinflamatuar etkili olmasının önemli bir özellik olduğunu söylemiştir. İlacın 464 hastadaki performansına ilişkin veriler yıl ortasında bekleniyor. İlaç, remdesivir üzerinde veya deksametazona ek olarak test edilmektedir.
İkincisi, upamostat (kod adı RHB-107), şu anda ABD'de faz 2/3 çalışma aşamasından geçiyor ve hastaneye kaldırılmamış COVID-19 hastalarında kullanım için araştırılıyor.
Raday, "Verilerin bu yılın ikinci yarısında hazır olmasını bekliyorum." dedi.
Şirkete göre, upamostat viral girişte yer alan insan hücre faktörlerini hedeflediği için ortaya çıkan varyantlara karşı etkili olması beklenen yeni bir serin proteaz inhibitörüdür.
Diğer ilaçlar, daha erken aşamalarda olan çalışmalarla araştırılmaktadır.
COVID-19 için acil oral ilaç ihtiyacı
Enfeksiyon hastalıkları uzmanları coşkuyla bir COVID-19 hapına doğru giden ilerlemeyi izliyor.
San Francisco, Kaliforniya Üniversitesi’nde bulaşıcı hastalıklar uzmanı Dr. Sarah Doernberg, "COVID için ağızdan tedavi seçeneğine şiddetle ihtiyacımız var." dedi.
Medscape Medical News'e verdiği demeçte, "Ayakta tedavi için COVID-19’a karşı silah depomuzda gerçek bir boşluk var, ki bu COVID-19'a yakalananların çoğunun bakım arayacağı yer aslında." dedi.
Bazı çalışmaların, monoklonal antikorların önleme ve erken tedavi için faydasını göstermesine rağmen, mevcut tüm seçenekler IV (intravenöz, damar içi) uygulama gerektirdiğinden önemli lojistik sorunlar olduğunu açıkladı.
"Özellikle yüksek riskli hastalarda erken COVID'i tedavi etmek için bir hapımız olsaydı, bu, büyük bir boşluğu doldururdu." dedi ve bir hapın insanların daha hızlı iyileşmesine ve hastanede kalmayı engellemesine yardımcı olabileceğini belirtti.
Doernberg'in bildirdiğine göre, molnupiravir çalışmaları, COVID enfeksiyonundan sonraki ilk birkaç günde viral bulaşmayı azalttığını gösteriyor.
İlaç için büyük bir heyecan var, ancak sonuçların hastaneye yatmayı gerektiren kişi sayısında azalmayı ve insanların daha hızlı iyi hissetmesini sağlayıp sağlamadığını görmek önemli olacak.
Doernberg, "Klinik verileri görmek istiyorum." dedi.
Ayrıca önümüzdeki aylarda upamostat ve opaganib sonuçlarını da izleyecek.
"Bu ilaçlar başarılı olursa, onları bu yıl belki acil kulllanım yetkisi altında kullanabileceğimizi düşünüyorum. Bir antiviral hap, COVID-19 tedavisi için uygun bir seçenek olduğunda, kullanımları hakkında sorular ortaya çıkacak." dedi.
Sorulardan biri hastanede remdesivir alan ve 5 gün sonra taburcu olmaya hazır hastaların evde antiviral haplarla tedaviye devam edip etmeyeceğidir.
Bir diğer soru hapların etkili oldukları gösterilirse, COVID sonrası maruziyet için yardımcı olup olmayacağıdır. Bu kullanım, COVID-19'a sahip olmayan ancak aynı ortamda yaşadığı testi pozitif çıkan biriyle yakın temas halinde olan kişiler için önemli olacaktır.
Doernberg, "Bu model bizde var. Örneğin gripte oseltamivirin temas sonrası profilaksi için kullanılabileceğini ve klinik hastalık gelişimini önlemeye yardımcı olabileceğini biliyoruz." dedi.
Ancak COVID ile ilgili bir sorunun, insanların çok erken bulaşıcı olması olduğu konusunda uyardı. Bir hapın, COVID-19'u erken test etme ve hastaları hemen bakıma bağlama becerisine sahip olması gerekir.
"Bunlar küçümsenecek zorluklar değil." dedi.
Tek başına aşılar COVID tehdidini sonlandırabilir mi?
Doernberg, tedavilerin, COVID-19 ile mücadeleye yönelik aşılarla birlikte "garantici ve koruyucu" yaklaşımın bir parçası olduğunu söyledi.
"Aşılarla COVID'i tamamen ortadan kaldırmayacağız. Hala aşıya yanıt vermeyen veya aşı olmamış veya aşıya rağmen hastalık gelişmiş kişiler için tedaviye ihtiyacımız olacak." dedi.
Austin'de Texas Üniversitesi'nde moleküler biyobilimler profesörü olan Kenneth Johnson, oral formülasyonlara çaresizce ihtiyaç duyulduğunu kabul etti.
Şu anda, remdesivir tedavileri, hastaların 5 gün boyunca her gün 30 ila 120 dakika süreyle IV olarak (damar yoluyla) bağlanmasını içermektedir. Ve 5 günlük bir remdesivir tedavi sürecinin maliyeti Amerika Birleşik Devletleri'nde 2340 ila 3120 dolar arasında değişiyor.
"Uygulaması biraz daha kolay olan ve toksik yan etkiler için pek fazla endişe duymadan kullanabileceğimiz bir şeyler bulabileceğimizi umuyoruz." dedi.
Johnson'ın UT-Austin'deki ekibi kısa süre önce remdesivir'in viral RNA'nın kopyalanmasını durdurma yöntemi hakkında önemli bir keşif yaptı.
Virüsün enfeksiyon zincirinde nerede çoğalmaya başladığının ve remdesivir ile nasıl ve nerede reaksiyona girdiğinin anlaşılması, gelecekte daha az toksisite ile daha iyi, daha konsantre antiviral hap formlarının geliştirilmesine yol açabilir.
Ekip, SARS-CoV-2 ile enfekte bir hasta remdesivir aldığında ortaya çıkan süreci adım adım yeniden oluşturmak için bir laboratuvar hücre kültür kabı kullandı.
Johnson, keşfin mevcut krizimiz için etkili bir COVID-19 hapına yol açmayacağını, ancak gelecekteki koronavirüslerle başa çıkmak için gereken yeni nesil ilaçlar için önemli olacağını açıkladı.
Ve başka koronavirüslerin de olacağını ve bunun 20 yıl içinde hayvanlardan insanlara atlayan üçüncü coronavirüs olduğunun altını çizdi. "Bu sadece bir zaman meselesi." dedi.
İLGİLİ KONULAR
First Pill for COVID-19 Could Be Ready by Year's End - Medscape - Mar 12, 2021.