Diyaliz 1943 – Böbrek Yetmezliğinin Tedavisi

Böbreklerimiz, hormon salgılama ve idrar kesesine yönlendirilen atıkların uzaklaştırılması da dahil olmak üzere birçok işlevi yerine getirir. 

Diyabet gibi hastalıklar, böbrek yetmezliğine neden olduğunda, kaybedilen böbrek fonksiyonu, kanı filtrelemek için yapay bir membran kullanan diyaliz makineleri tarafından gerçekleştirilebilir. Hemodiyaliz sürecinde, kırmızı kan hücreleri ve büyük proteinler gibi daha büyük maddeler, kanla temas halinde olan membranın bir tarafında hapsolur. Hasta kanındaki toksinler, difüzyon yoluyla dializat adı verilen bir sıvıya geçer ve dializat ile atılır. Arındırılmış kan vücuda geri verilirken, kan içindeki fazla sıvı da uzaklaştırılır.

1924’te Alman Doktor Georg Haas bir hastada diyaliz yapmış olsa da ekipmanı, hastaların hayatını kurtarmaya yetmedi. Hollandalı Doktor Willem Kolff, 1943'te ilk tam ölçekli diyaliz makinesini inşa ederek diyalizin babası olarak kabul edilmiştir. Orijinal versiyonunda sosis derileri ve çeşitli yedek parçalar kullanılmıştı. Kolff’un bu orijinal diyaliz makinesiyle kurtarılan ilk hasta, komaya giren akut böbrek yetmezliği olan bir kadındı. 1945'te 11 saat boyunca diyalize girerek bilincini yeniden kazanan kadının, komadan çıkarken söylediği ilk anlaşılır sözler, "Kocamdan boşanacağım!" olmuştur.

Bağlantı cihazları - örneğin Doktor Belding Scribner tarafından icat edilen Teflon şant - olmadığından 1960'larda kan damarlarına zarar vermeden diyaliz tekrarlanamıyordu. Ayrıca bu dönemde, sınırlı sayıda diyaliz makinesi olması vardı. Bu nedenle de kimin yaşayacağına veya kimin hayatını kaybedeceğine anonim komiteler karar veriyordu.

Doktor John Maher şöyle yazıyor: 

"Diyaliz tedavisi alan kontrol hastalarının, sağlıklı böbrek fonksiyonlarına sahip olanlarla yaklaşan sağkalım oranları, olağanüstü teknolojik başarılardan biridir. Ancak diyaliz, eksik bir böbrek fonksiyonu yerine geçmekte ilahi bir prototip ile karşılaştırıldığında, daha pahalı ve zaman alıcıdır. Ayrıca diyaliz, böbreklerin hormonal ve metabolik faaliyetlerini yerine getiremez."

Yazı Görselinin Açıklaması: Böbrek nakli bekleyen insanlar tarafından kullanılan döner pompalı bir hemodiyaliz makinesi. Hemodiyaliz genellikle haftada üç kez dört saatlik seansları içerir.

Yazıda Geçen Tarihi Kişiler: Georg Haas (1886–1971), Willem Johan Kolff (1911–2009), Belding Hibbard Scribner (1921–2003)

• Önceki konu: Otizm ve Bileşenleri 1943 – Karmaşık Nörolojik Bozukluk
• Sonraki konu: Blalock – Taussig Şantı 1944 – Mavi Bebek Sendromunun Tedavisi