Koronavirüs salgınında KOAH ve astım hastaları ne yapmalı?

KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) ve astım, alt solunum yolu hastalıklarıdır. KOAH, sıklıkla sigara içenlerde ve daha çok ileri yaşlarda görülmektedir. Hem KOAH'ta hem astımda nefes darlığı, öksürük, balgam ve hırıltılı solunum, en sık görülen belirti ve şikayetlerdir. Hastalarının akciğer fonksiyonu genel olarak zayıftır ve kan oksijen seviyesini yükseltmede zaman zaman yetersiz kalabilir.

Yeni tip koronavirüse bağlı COVID-19 hastalığının inkübasyon süresi (hastalık oluşturması veya belirti vermesi için gereken süre) uzundur. Bu nedenle, COVID-19’a bağlı gelişen viral pnömoni (zatürre) genellikle sinsi başlar ve birçok belirti-bulgusu, KOAH şikayetleri ile karışabilir. Geç fark edilebilen koronavirüs pnomonisi de KOAH’lı hastanın akciğer fonksiyonunu ciddi şekilde bozalabilir.

Kronik akciğer hastalığı olanlar COVID-19’dan nasıl korunmalı?

KOAH, astım, bronşiektazi gibi kronik akciğer hastalığı olanların COVID-19’dan korunması için, normalde önerilen korunma önlemleri dışında özel ek bir korunma yöntemi yoktur. Ancak, KOAH ve astım tanısı almış kişilerin bronşit ya da zatürreye daha kolay yakalanabileceği, hatta bu solunum yolu enfeksiyonlarının onlarda daha ağır seyredebileceği unutulmamalıdır. O nedenle genel olarak önerilen korunma önlemlerini kronik akciğer hastalarının titizlikle uygulamaları gerekmektedir.

COVID-19'dan genel korunma önerileri

• Eller sabunla en az 20 saniye boyunca düzenli olarak yıkanmalıdır. Eğer su ve sabun yoksa alkol temelli dezenfektan solüsyonlar kullanılabilir.
• Her durumda, olabildiğince, yıkanmamış ellerle gözlere, buruna ya da ağıza dokunmaktan kaçınılmalıdır.
• Enfeksiyonu olan kişilerle yakın temastan kaçınılmalıdır.
• Hastaların mümkün olduğunca evden çıkmamaları, öksürürken ya da hapşırırken ağız ve burunlarını mümkünse kâğıt mendille kapatıp, mendili çöp kutusuna atmaları gereklidir. Kâğıt mendil yoksa ağız ve burunlarını kollarının iç yüzüyle örtmeleri önerilir (bu şekilde ellerinin görece temiz kalması ve virüsün el teması yoluyla yayılmasının önlenmesi amaçlanır). Hasta kişilerin maske takması da virüsün saçılmasını ve bulaşmayı azaltmaktadır.
• Hasta kişinin elle temas ettiği yüzeylerin düzenli olarak temizlenmesi önerilir. Bu yüzeylerin temizliğinde kullanılan klorheksidin, biguanidler gibi dezenfektan maddeler bazı astım hastalarında bronşlarda daralmayı tetikleyebilir. Bu nedenle astımlı hastalar yüzey temizleyici olarak bu tür maddelerden kaçınmalıdır.

Yeni tip koronavirüsün bulaşması için 2 ana yol bulunmaktadır:

1. Virüs olan bir şeye temas etmek,
2. Öksürük veya hapşırma yoluyla bulaşma

Ama bir 3. bulaşma yolundan daha söz edilebilir: ortamda asılı kalan mikropartiküller / mikrodamlacıklar!.. İşte, virüsün yayılma riskinin dar ve kapalı alanlarda neden daha fazla olduğunu aşağıdaki kısa belgeselde görebilirsiniz.

Diğer yandan, KOAH ve astımlı hastaların tıbbi maske takarak korunmaları solunum sıkıntısı ve nefes darlığı hislerinin belirginleşmesine neden olabilir. Ayrıca KOAH hastalarının korunma amaçlı maske takmaları genel olarak önerilmemektedir. O nedenle, maske takılmasına gerek olmayacak biçimde, mümkün olduğunca kapalı, kalabalık ortamlarda bulunmamaları salgından korunmada yararlı olacaktır.

Salgının devam ettiği bölgede KOAH ve astımın ani şiddetlenmesini (akut alevlenmesini) önlemek özellikle önemlidir. Şu anda, kış ve bahar mevsimleri KOAH'ın alevlendiği mevsimdir. Salgında, yeni koronavirüs pnömonisi ile KOAH hastalarının akut alevlenmesi kolayca karıştırılabilir.

Akut KOAH alevlenmesi genellikle - sigarayı bırakma, grip aşısı ve pnömokok aşısı ve kullanılan solunum ilaçları ile - önlenebilir. KOAH'ta en sık uzun etkili nefes açıcılar (bronkodilatörler ve glukokortikoid/steroid inhalasyonu) kullanılır.

İlaçların düzenli kullanılması ve önlemlere uyulması, KOAH'ın akut alevlenmesi ve hastaneye yatış süresini azaltabilir. Bu nedenle, yeni koronavirüs salgını sırasında KOAH hastalarının idame (süregelen) tedavisi özellikle önemlidir.

Pandemi döneminde KOAH’lı hastada akut alevlenme durumunda yapılması gerekenler

• Ateşi 48 saat içinde düşme belirtisi göstermeyen ya da solunum sıkıntısı (nefes darlığı) olan kişilerin hızla bir sağlık merkezine başvurması gereklidir
• Tıbbi yardım aldığınız merkezde kişisel korunma önlemlerinizi aldığınızdan emin olun
• Son seyahatiniz dahil yakın çevrenizdeki temasta bulunduğunuz kişi bilgileriniz, sağlık çalışanlarına detaylı bir şekilde söyleyiniz
• Şüpheli veya onaylanmış COVID-19 teşhis edilen KOAH hastaları ya karantinaya alınır ya da hastanede izlenmesi gerekir
• Evde tedavinin denenmesi ve ayaktan tedavi hizmetinden kaçınmak için ihtiyaç anında, evde kişinin kendi nebulizatörü kullanılmalıdır.

KOAH hastaları için COVID-19 Kılavuzu

KOAH hastaları, COVID-19’dan en kötü etkilenebilecek kişiler olabilir. KOAH’lılarda pandemi nedeniyle oluşacak akciğer enfeksiyonunu en aza indirmek için Dünya Sağlık Örgütü ile birlikte çalışan GOLD (KOAH küresel işbirliği), bir yönerge yayımlamıştır:

• KOAH’lı hastaların bu enfeksiyona yakalanma ihtimalini en aza indirmek için, enfeksiyondan korunmak ve bu enfeksiyona ait belirtiler başladığında ne zaman ve nasıl yardım isteyecekleri konusunda kendi ülkelerindeki önerilere uymalarını öneriyoruz.
• KOAH’lı hastaların, COVID-19 pandemisi süresince, inhaler (veya oral) kortikosteroid kullanımından kaçınmaları gerektiğine dair herhangi bir bilimsel kanıt bulunmamaktadır.
• KOAH’lı hastalar düzenli olarak günlük tedavilerini kullanmalıdır.
• Oksijen tedavisinde standart öneriler takip edilmelidir.
• Yeni bir bilgi söz konusu olduğunda, lütfen kendi ülkenizdeki sağlık otoritesinin önerilerini dikkate alarak devam ediniz.
• Daha fazla bilgi için, Dünya Sağlık Örgütü web sayfasına gidin.

Kronik akciğer hastalarının COVID-19 Pandemisi sırasında yapabilecekleri en doğru şey virüsten titizlikle korunma olmalıdır. Sigara veya tütün kullanan kişilerin en kısa sürede bırakmaları önemlidir. Düzenli kullandıkları ilaçlara devam etmeli, koruyucu ilaç ve gıda takviyelerinden kaçınmalıdır.

*

- TÜM KORONAVİRÜS YAZILARIMIZ -

*