Lenfatik Sistem 1652 – Hem alarm hem savunma
Doktor David Weissmann, "Lenf düğümleri, hırsız alarmı ve West Point'in (Askeri Akademi) birleşimidir" yazarken vücudun lenfatik sisteminin savunma gücünü övüyor. Bir hırsız alarmı gibi, yabancı antijenlere karşı tetikteler. West Point gibi, düğümler de militan seçkin bir grubu eğitme işindedir. Davetsiz misafirlere karşı antikorlar yaparak yanıt veren ve davetsiz misafirin izini yıllarca hatırlayacak bir B ve T hücreleri topluluğu oluşturan lenfoid hücreler.
Lenf sistemi, aşağıdakileri yapan bir damar, düğüm ve organ ağı içerir:
- Bağışıklık sisteminin bir parçasıdır (vücudu bakteri gibi istilacılardan korumak için);
- Vücut dokularından fazla sıvıyı emer ve kan dolaşımına geri döndürür; ve
- İnce bağırsağın minik villusundaki (parmak benzeri çıkıntılar) diyet yağının emilmesini kolaylaştırır.
Berrak lenf sıvısının içinde dolaştığı lenfatik damarlar, sıvıları vücut dokularından sol ve sağ subklavyen damarlara (köprücük kemiklerinin yakınındaki kan damarları) yönlendirmeye yardımcı olan tek yönlü bir valf sistemi içerir. Lenf sıvısı kan dolaşımına girmeden önce sıvı, bakterileri yok etmeye ve filtrelemeye yardımcı olmak için T lenfositleri ve B lenfositleri (beyaz kan hücreleri) içeren küçük fasulye şeklindeki lenf düğümlerinden geçer. Lenfatik sistem neredeyse tüm vücut dokularıyla yakından ilişkili olduğundan, lenfatik sistem bazen kanser hücrelerini yayar. Lenf düğümleri ayrıca kanser hücrelerini de yakalayabilir, ancak hücreleri yok edemezlerse, düğümler tümör bölgeleri haline gelebilir.
Karında bulunan dalak, lenfatik sistemin bir parçasıdır ve patojenleri yutan lenfositlerin bir bölgesidir. Göğüste bulunan timus bezi, T lenfositlerin gelişimini ve korunmasını kontrol eder. Lenfatik sistem ayrıca B hücrelerinin olgunlaştığı kemik iliğini ve bademcikleri içerir.
1652'de Danimarkalı Doktor Thomas Bartholin, insan lenfatik sisteminin kapsamlı bir tanımını yayınladı ve lenfatik damarlar terimini icat etti. Yaklaşık aynı zamanda, İsveçli bilim adamı Olaus Rudbeck de benzer keşifler yaptı.
Yazı görselinin açıklaması: Dalak sağ altta olacak şekilde lenfatik sistemin (yeşil) bir kısmı.
Yazıda ismi geçen tarihi kişiler: Thomas Bartholin (1616–1680), Olaus Rudbeck (1630–1702)
Lymphatic System 1652. Page 103. The Medical Book: From Witch Doctors to Robot Surgeons, 250 Milestones in the History of Medicine. 2012