Plasebo Etkisi 1955 – Zihnin Tedavi İle Oyunu

Bugün plasebo terimi, genellikle sahte bir ilaç veya girişim gibi etkili olduğuna inanılan bir yöntemin, hastalarda algılanan veya gerçek bir iyileşme sağlaması anlamına gelir. Plasebo etkisi, hastaların beklentilerinin ve özellikle ağrı seviyeleri gibi öznel sonuçlar için beyin sağlığının önemini vurgulamaktadır.

Plasebo etkisinde bilinen en ünlü vaka, 1955 yılında Amerikalı Doktor Henry Beecher’in belgelediği II. Dünya Savaşı'ndaki askerlerin, morfin stokları tükendiğinde verilen tuzlu çözelti enjeksiyonlarının önemli ölçüde ağrı kesici etki gösterdiğidir. 

Plasebo etkisinin bir mekanizması beyin tarafından üretilen doğal ağrı kesiciler olan endojen opioidleri ve nörotransmitter dopamin aktivitesi gibi unsurları içermektedir. Farelere bağışıklık sistemini baskılayan bir bileşik ile tatlı bir kimyasal verildiğinde, zamanla koşullanarak yalnızca tatlandırıcı verildiğinde de bağışıklık baskılanması meydana geldiği görülmüştür. Bu durum koşullandırmanın insan plasebolarında rol oynayabileceğini düşünülmüştür. 

Bir uyarıcı olarak insanlara uygulanan plasebo, kan basıncını artırabilir ya da alkol plaseboları, sarhoşluk etkisi yaratabilir. İlaçların rengi ve boyutu algılanan etkililikte önemli bir fark yaratmaktadır. Plasebo etkisi test edilen topluma ve ülkeye göre değişkenlik göstermektedir. Nosebo etkisi ise hastanın, ilacın kendisine yan etkiler getireceğine inanması nedeniyle, farmakolojik olarak etkisiz bir ilaç (halk arasındaki tabiri ile "şeker hapı") verilse bile hastada hastanın beklediği bazı yan etkilerin görülmesi durumudur. 

Yazı Görselinin Açıklaması: Kişinin beklentileri plasebo etkisini etkilediği için, hapın rengi, boyutu ve şekli plasebo tepkisini tümüyle etkiler. Kırmızı haplar daha iyi uyarıcı olarak işe yararken, "soğuk" renkli haplar daha iyi depresan olarak işe yarar. Kapsüller genellikle özellikle etkili olarak algılanır.

Yazıda Geçen Tarihi Kişiler: Henry Knowles Beecher (1904 – 1976)

• Önceki konu: Doğum Kontrol Hapı 1955 – İstenmeyen Gebeliğin Önlenmesi
• Sonraki konu: Çocuk Felci Aşısı 1955 – Polio Virüsü