Salpingektomi 1883 – Dış Gebelik Tedavisi

 Cerrah Harold Ellis, “1883'e kadar, dış gebelik bir ölüm cezasıydı” diye yazmıştı. 

1809'dan itibaren bazı öncü cerrahlar, acı çeken kadınlardan başarıyla, yumurtalık kistlerini çıkarmış olsalarda “bazı nedenlerden dolayı cerrahlar, çaresiz durumlar içinde kalabiliyordu”

Normalde bir yumurta, kadınların yumurtalıklarından rahime giden fallop tüpünde döllenir. Rahime girdikten sonra, döllenmiş yumurta veya zigot, rahim duvarına yerleşir ve embriyo rahim içinde gelişir. Ancak bazen, ektopik bir gebelikte (dış gebelik), zigot rahim dışına örneğin dar fallop tüpünün duvarına yerleşir. Fallop tüpü patlarsa veya patlamaya yakınsa, kadının hayatını korumak için tüpün cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.

1883'te, İskoç Cerrah Lawson Tait tarafından salpingektomi olarak adlandırılan cerrahi işlemle ilk kez bir tüp, cerrahi olarak çıkarıldı. Cerrah, ilk salpingektomisinden şöyle bahsediyor: “Sağ fallop tüpü patlamıştı ve plasenta oradan çıkıyordu. Tüpü bağladım ve çıkardım. Fetüsü aradım ama bulamadım. Bağırsak kıvrımları arasında kaybolmuş ve emilmiş olmalı. Hasta çok uzun bir iyileşme dönemi geçirdi ama sonuçta tamamen iyileşti.”

1883’ten bu yana sayısız kadının hayatını kurtaran salpingektomi, ayrıca bazı kanser veya tehlikeli enfeksiyonlar için de uygulanabilir. Bugün eğer dış gebelik, gebeliğin erken aşamalarında tespit edilirse;

• Gelişmekte olan embriyonun büyümesini sonlandırmak için metotreksat adlı ilaç verilerek salpingektomi bazen önlenebilir. 
• Bazı durumlarda, dış gebelik fallop tüpünü geri dönüşümsüz olarak hasarlandırmamışsa, doktor yanlış yere yerleşmiş embriyoyu çıkarmak için tüpte küçük bir kesik yaparak salpingostomi yapabilir. 
• Fallop tüplerinde minimal invaziv laparoskopik cerrahi de yapılabilmektedir.

Yazı Görselinin Açıklaması: Yaklaşık beş haftalık 10 milimetrelik embriyo ve ektopik gebeliği olan açılmış bir fallop tüpü fotoğrafı.

Yazıda Geçen Tarihi Kişiler: Robert Lawson Tait (1845–1899)

• Önceki konu: Sağlık Sigortası 1883 – Tıbbi Maliyete Karşı Koruma
• Sonraki konu: Lokal Anestezi Olarak Kokain 1884 – Acıyı Engelleyen Bitki