Her geçen gün kanser tedavisinde kullandığımız yöntemler çeşitlilik kazansa da bir çok ileri evre solid (katı, organ) tümörde halen istenilen tedavi yanıtı alınamamaktadır. 2 Eylül 2020'de Science Translational Medicine adlı dergide yayımlanan bir çalışmada araştırmacılar bu sorunun üstesinden gelebilmek için, solid tümörlerde tek başına yeterli olmayan CAR T-hücre tedavisinin onkolitik virüslerle birlikte etkinliğini test ettiler. Sonuçlar heyecan verici!

Not: Kanserler iki ana gruba ayrılır: solid (organ) tümörler ve hematolojik (kan ve kemik iliği kaynaklı) kanserler. Bu iki grubun tedavilerine yaklaşım ve kullanılan ilaçlar büyük oranda farklıdır.

Klinik çalışmaları yürütmek için umut olan klinik öncesi denemelerde bilim insanları, solid tümör hücrelerine girerek yüzeylerinde CD19 proteini sergilemelerini sağlayacak onkolitik bir virüs geliştirdiler. Yüzeyde CD19 sergilenmesinden sonra, kanser hücrelerini tanımak ve onları yok etmek üzere CD19 hedefli CAR T-hücrelerini kullandılar. 

CD19 hedefli CAR T-hücre tedavisi, ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından B hücreli lenfoma ve akut lenfoblastik lösemi tedavilerinde kullanılmak üzere onay alan bir tedavidir (bakınız ilgili onaylar). Yapılan yeni araştırmalar, solid tümörü olan hastaların tedavisi için de CD19 hedefli CAR T-hücrelerinin kullanımını genişletebilmesi açısından son derece önemlidir.

Aşağıda yer alan mikroskob videosu, CD19-CAR T hücrelerinin, virüs bulaşmış kanser hücrelerine, ortadan kaldırılıncaya kadar saldırdığını gösteriyor. 

Ekipte yer alan araştırmacı çalışmanın önemi şu sözlerle özetliyor: "Solid tümörlerin tedavisinde kullanılan immünoterapi yöntemlerinde karşımıza çıkan iki temel sorun vardır. Bunlardan birincisi T hücrelerinin tümör bölgesine erişiminin yetersiz olmasıdır. Bir diğer sorun da solid tümörlerin immün-baskılayıcı ortamları, tümöre ulaşan CAR T hücrelerinin etkili bir şekilde işlev görmesini engellemektedir. Yaptığımız çalışma, onkolitik virüslerin CAR T-hücre tedavisi ile birlikte kullanılabileceğini göstermekte ve ilerisi için solid tümörlerin tedavisinde yeni bir tedavi yöntemi sunmaktadır. Burada sağladığımız en önemli avantajlardan biri, geliştirilen onkolitik virüslerin, solid tümör çevresinde oluşturulan ve CAR T-hücrelerinin ortama ulaşmasını engelleyen mikroçevre bariyerini yıkmaya yardım etmesidir’.

Üçlü negatif meme kanseri, pankreas kanseri, prostat, yumurtalık, baş-boyun ve beyin kanseri hücre hatları ve hayvan modelleri ile yapılan çalışmalarda araştırmacılar başarılı sonuçlar elde etti. Hayvan modelleri ile yapılan denemelerde de onkolitik virüsler ve CAR T-hücresel tedavinin birlikte kullanımı, kanserlerde güçlü antitümör etkinlik göstermiş ve uzun süreli anti-tümör bağışıklık yanıt sağlamıştır.

Hastalarda güvenilirliği test edilecek olan onkolitik virüslerin, olumlu sonuçlar vermesi durumunda CAR T-hücresel tedavisi ile birlikte etkinliği klinik çalışmalar (insan deneyleri) ile test edilmeye başlanacak. Solid tümörlerin tedavisinde karşılaşılan zorlukların üstesinden gelmeyi vaat eden bu çalışma gelecek için pek çok hastaya umut olmaktadır.