İlk kez meme kanseri teşhisi konulduğunda, hastalığın hayatınızı nasıl değiştireceği hakkında muhtemelen hiçbir fikriniz yoktu. Büyük ihtimalle beklemediğiniz durumlarla karşılaşacaksınız ve bu, sizin için hem fiziksel hem de zihinsel olarak zorlayıcı olabilir.

Herkes kanseri farklı şekilde deneyimlese de hayatınızda neredeyse evrensel olan bazı ortak değişiklikler vardır. Daha bu yolculuğun başındayken sizi nelerin bekleyebileceğini bilmek, meme kanseri tedavisi sırasında zorluklarla ve değişimlerle başa çıkmanızı kolaylaştırabilir.

Gelin, bu evrensel olabilecek değişiklikleri beraber inceleyelim.

Meme kanseri tanısından sonra hayatım nasıl değişecek?

Meme kanserinin duygusal / psikolojik etkileri nelerdir?

Meme kanserinin, üzerinizde duygusal etkileri olması muhtemeldir. Kendi vücudunuz tarafından ihanete uğramış ve sağlığınızın kontrolünü kaybettiğinizi hissedebilirsiniz.

Şu an şok geçiriyor olabilirsiniz, bunun için kendinize zaman verin. İyimser biriyseniz, bunu tedavi sırasında da sürdürebilirsiniz. Yaşamı tehdit eden bir hastalıkla karşı karşıya kalındığında, birçok kişinin ruh hali dikkatli bir ölçüde değişebilir. Bu ruh hali değişiminde korku, öfke ve depresyon duyguları yaygındır.

Çoğu insan, yaşamı tehdit eden bir teşhis-tedavi sürecini aynı şekilde yaşamaz ve bir kerede hemen bu durumu kabul edemez. Bunun yerine inkâr, pazarlık, öfke ve depresyon gibi ortak aşamaları yaşayabilirsiniz. Bu süreçte, bazı hastalar hissettikleri duygular ve yaşadıkları deneyimler hakkında günlük tutmayı faydalı buluyor.

Meme kanserinin neden olduğu dış görünüm değişiklikleri

Fiziksel görümününüz, meme kanseri tedavisi sırasında başkalarının da fark edebileceği şekilde değişebilir. Göğüsleriniz sizin için kadın kimliğinizin önemli bir parçası olabilir. Ameliyata ihtiyacınız varsa bu memelerin simetrisini etkileyebilir ve yara izlerine, şekil değişikliklerine veya bir veya iki memenin kaybına neden olabilir.

Lumpektomi (memeden sadece kanserli kitlenin çıkartılması) hastaları üzerinde yapılan bir çalışma, önemli bir simetri kaybının, kanserin tekrarlama korkusunun artmasına ve ayrıca depresyon için daha büyük bir riske neden olabileceğini gösterdi. Eğer lumpektomi gibi bir durumla karşı karşıyaysanız ve bu sizi rahatsız ederse meme rekonstrüksiyonu (onarımı) ve meme protezi (silikon) gibi seçenekleri doktorunuzla konuşabilirsiniz.

Kemoterapiye ihtiyacınız varsa, saçlarınızı kaybedersiniz ve kilo değişiklikleri yaşayabilirsiniz. Saç dökülmeyi önleyici Dignicap adlı cihaz, peruklar, eşarplar ve şapkalar saç dökülmesiyle baş etmenize yardımcı olabilir.

Bu noktada diyet ve egzersiz, kilonuzu ve genel sağlığınızı korumak için çok yardımcı olabilir.

Fiziksel zorluk yaşayacak mıyım?

Meme kanseri tedavileri genellikle yan etkilere neden olur. Radyoterapi alıyorsanız, tedavi edilen bölgede cilt değişiklikleri, biraz yorgunluk ve muhtemelen şişlik bekleyebilirsiniz. Onkoloğunuz zamanla kaybolması gereken bu belirtilerle başa çıkmanıza yardımcı olacaktır.

Kemoterapi tüm vücudunuzu etkiler ve mide bulantısı, yorgunluk, cilt ve tırnak değişiklikleri, iştahsızlık, koku ve tat değişiklikleri, menopoz yakınmaları, kemo-beyin ve uyku bozuklukları gibi çeşitli yan etkilere neden olur. Tedaviye başlamadan bu yazıyı okuyorsanız şimdiden bu geçici yan etkilerle nasıl başa çıkacağınızı düşünüyor olabilirisiniz, fakat günümüzde kanser tedavi yan etkileri ile başa çıkmak veya yan etkiler daha oluşmadan önlemek için çok sayıda etkili ilaç/yöntem mevcuttur. Hatta bazı kişilerin mevcut yan etki azaltma uygulamaları ile çok az bulantıya sahip olduğunu veya hiç olmadığını unutmamak önemlidir.

Koltuk altı lenf nodlarınız ameliyat ile alınmış ise, lenfödem riski altında olabilirsiniz. Kol egzersizleri ciddi miktarda kol şişmesini azaltabilir.

Meme kanserinin doğurganlığa etkileri nelerdir?

Genç ve doğurgan kadınlar meme kanseri tedavisi nedeniyle özel zorluklarla karşılaşabilir. Kemoterapi ve hormon tedavisi doğurganlığı ve aile planlamasını etkileyebilir. Birçok kemoterapi ilacı östrojen seviyelerini düşürür ve tıbbi menopoza neden olabilir. Bunun sonucunda, geçici veya kalıcı olarak kısır olabilirsiniz.

Çocuğunuz yoksa veya henüz ailenizi tamamlamadıysanız, tedavi annelikle ilgili beklentilerinizi değiştirebilir. Tedaviye başlamadan önce bu endişelerinizi onkoloğunuzla konuştuğunuzdan emin olun. Doğurganlığınızı korumak için yumurta dondurma gibi seçenekler hakkında bilgi isteyin. Tüm genç meme kanserli hastalara, doğurganlığın korunma stratejileri hakkında bilgi verilmelidir.

Ayrıca sıkça sorulan bir sorunun cevabını vurgulamak isteriz, mastektomi geçiren kadınlar için tek meme ile emzirme mümkündür (bakınız meme kanseri sırasında ve sonrası gebelik-emzirme hakkında bilgiler)

Kadın-erkek ilişkisindeki rollerin değişimi

Aileniz ve arkadaşlarınız için her zaman birincil destek kaynağı olduysanız, özellikle de çok sayıda ev sorumluluğu ve çocuk bakımı üstlenme eğilimindeyseniz, tedavi sırasında rollerinizin ve ilişkilerinizin değiştiğini fark edebilirsiniz. Duygusal ve fiziksel değişiklikler yaşadıkça, çevrenizdekilerden nasıl destek ve ilgiyi kabul edeceğinizi öğrenmeniz gerekebilir.

Aynı şekilde, insanlar geri çekilmeye başlarsa, nedenini merak edebilirsiniz. Bazı insanlar nazik olsalar da kanserle yüzleşmenin duygularıyla başa çıkacak donanıma sahip değildirler. Bir kanser destek grubunda veya iş arkadaşlarınız ve komşularla yeni arkadaşlar bulabilirsiniz.

Meme kanseri cinsel hayatımı nasıl etkileyecek?

Meme kanseri hayatınızın her alanını etkiler. Vücudunuz değişir, bazı geçici yan etkiler yaşarsınız ve hatta iyileştiğinizde bile izler kalabilir (örneğin bazı meme kanseri ameliyatları meme cildinde iz yara izi bırakabilir).

Meme kanseri tedavileri sırasında yeni bir romantizmle ve aynı zamanda uzun vadeli kararlı bir ilişkiyle başa çıkmak zor olabilir.

Yakınlık ve şefkat arzulayabilirsiniz, ancak kimyasal olarak tetiklenen ruh hali değişimleri, düşük libido (cinsel istek), vajinal kuruluk ve yorgunluk nedeniyle cinsel birleşim zorlaşabilir.

Partnerinizle etkili iletişim kurun ve duygularınızı ve düşüncelerinizi dürüst bir şekilde paylaşın. Gerekirse psikoonkoloğunuzdan veya doktorunuzdan (onkolog, jinekolog) yardım isteyin.

İş ve finans

Meme kanseri tedavisi sizin için finansal strese neden olabilir. Çalışıyorsanız iş vereniniz, varsa özel sağlık sigorta sağlayıcınızla iletişime geçip gelecekte sizi ne bekliyor sorusunu konuşabilirsiniz.

Sonuç – Meme kanseri tecrübesinin olumlu bir yanı olabilir mi?

Zorlayıcı olabilecek değişiklikleri bilmek önemlidir, ancak bu yazı teşhisinizin getirebileceği olumlu değişiklikleri vurgulamadan tamamlanmış sayılmayız.

Uzmanlar, kanser tedavisi gören pek çok insanın "travma sonrası büyüme" denen şeyi deneyimlediğini belirtiyor. Yani, örneğin hayatta ikinci bir şansları olduğunu hissediyorlar ve risk almaya ve hayallerini gerçekleştirmeye daha istekli oluyorlar.

Meme kanseri tedavisi bittikten sonra eski hayatınızı geri isteyebilirsiniz. Kanser rehabilitasyonunda uzmanlaşanlar, tedavinizin ne kadar kapsamlı olduğuna bağlı olarak, normale veya en azından "yeni normalinize" dönmenizin genellikle yaklaşık beş yıl sürebildiğini ifade ediyorlar

*