Bu yıl pandemi nedeniyle yeni yılı çoğumuz evde geçireceğiz. Koronavirus ile mücadelemizin en kısa zamanda sonlanmasını ve 2021 yılının, tüm dünyaya sağlık ve mutluluk getirmesini dileriz. Ümitle beklediğimiz 2021 yılına girerken, bedensel ve ruhsal sağlığınızı geliştirmenize yardımcı olacak yaşam tarzı önerilerini sizler için hazırladık. Uygularken zorlanmayacağınız, sürdürülebilir yaşam tarzı önerilerimiz, 2021 yılında bedensel sağlığınızı geliştirmenize yardımcı olurken, ruhsal ve sosyal sağlığınızı da destekleyecektir.

21 sağlıklı yaşam önerisi

İşlenmemiş gıda tüketiminizi artırın

Sağlığı, beslenme ile geliştirmenin en sağlıklı ve sürdürülebilir yolu işlenmemiş gıdalara yönelmektir. Bu besinlere örnek olarak sebze, meyve, kuru yemişler, tam tahıllar, balık gibi besinleri verebiliriz. Bu besinler vücudunuzun optimal düzeyde çalışması için ihtiyaç duyduğu çok sayıda besin maddesi içerir.

Yapılan bilimsel araştırmalar, işlenmemiş gıda tüketiminin yüksek olduğu diyet modellerinin, tip-2 diyabet, kalp-damar hastalıkları, obezite gibi çeşitli sağlık problemlerinden korunmaya katkı sağladığını göstermektedir.

Beslenmenizde işlenmemiş gıda tüketimini olabildiğince yüksek tutmak en doğru yaklaşım olacaktır. Ancak, işlenmemiş gıda tüketmeye alışkın değilseniz, değişime beslenmenize her gün en sevdiğiniz sebzeden bir porsiyon ekleyerek başlayabilirsiniz. Bu sayede, yavaş fakat daha sürdürülebilir bir yol izlemiş olacaksınız.

Oturarak geçirdiğiniz vakti azaltın

Birçoğumuzun günü, işimizden dolayı maalesef ki masabaşında geçiyor. Ancak, bu durumun sağlık üzerine olumsuz etkileri olabiliyor. Öğle arası yapacağınız 15 dakikalık bir yürüyüş veya saat başı masadan kalkıp hareket edeceğiniz 5 dakika bile sağlığınıza katkı sağlayacaktır.

Şekerli içecekleri hayatınızdan çıkartın

Şekerli içecekler obezite, yağlı karaciğer, tip 2 diyabet, kalp-damar hastalıkları, diş çürükleri gibi hastalıkların riskini artırabilmektedir. Bu nedenle, şekerli içecekleri hayatınızdan çıkarmak, sağlığınız için yararlı bir karar olacaktır. Şekerli içecekler yerine tuzsuz ayran, kefir, doğal maden suyu (tansiyon hastası değilseniz) gibi sağlıklı içecekler tüketmeyi deneyebilirsiniz.

Kaliteli uykuya özen gösterin

Kaliteli uyku, genel sağlığın önemli bir parçasıdır. Uyku yoksunluğu konsantrasyon bozukluğu, anksiyete gibi sağlık problemlerine yol açabilir. Uyku yoksunluğunun stres, ortamın uykuya uygun olmaması gibi farklı nedenleri olabilmektedir. Uyku kalitenizi artırmanız için genel olarak önerilerde bulunacak olursak; yatmadan önce ekrana bakmamanızı, kafein tüketiminizi azaltmanızı, odanın ışığını kısmanızı ve yatağa erken saatlerde gitmenizi tavsiye edebiliriz (ayrıca bakınız iyi bir uyku için tüketilmesi önerilen 9 besin).

Keyif aldığınız bir fiziksel aktivite bulun

Yeni yıla girerken, birçok kişi hayatında sağlık adına değişiklikler yapmak istediği için pahalı spor salonlarına, online fitness programlarına yazılıyor. Ancak,  kararlı bir başlangıç yapılsa da, bu tutum çoğu zaman sürdürülebilir olmuyor. Bu nedenle, tam olarak hangi spor dallarına ilginiz olduğunu keşfetmek, sürdürülebilir bir spor hayatınızın olmasına yardımcı olacaktır. Özellikle spor yapmaya yeni başlayan biriyseniz, gerçekçi hedefler ile ilerlemek çok daha sürdürülebilir olacaktır. Örnek verecek olursak; hiç spor yapmazken, bir gecede yaşam tarzınızı değiştirip, haftanın her günü koşuya çıkmayı hedeflemek yerine, ilk olarak haftada 1-2 kez koşmayı deneyebilirsiniz.

Kendinize daha fazla vakit ayırın

Kimseyle ve hiçbir işle ilgilenmeden, sadece kendinize vakit ayırmanın bencillik olmadığını unutmamalısınız. Yoğun iş temposu ve yetersiz zaman, kendimizden uzaklaşmamıza ve ruhumuzu beslemeyi unutmamıza sebebiyet verebiliyor. Öncelikle size neyin iyi geldiğini keşfetmeli ve kendinize zaman ayırmayı alışkanlık haline getirmelisiniz. Kendinize ayıracağınız vaktin uzun olmasına da gerek yok. Sıcak bir banyoda geçireceğiniz yarım saat, kendinize sağlıklı bir öğün hazırlamak veya haftada birkaç kez yoga seanslarına katılmak bile yeterli olabilir.

Evde daha fazla yemek pişirin

Hazır alınan öğünlerin içerisinde, evde hazırlanan öğünlere kıyasla çok daha fazla kalori bulunabiliyor. 2017 yılında, International Journal of Behavioural Nutrition and Physical Activity dergisinde yayınlanan ve 11.396 katılımcı ile yürütülen bir çalışma;

  • Haftada 5 kez veya daha fazla ev yapımı öğün tüketen katılımcıların, 3 defadan daha az tüketenlere kıyasla; kilolu olma ihtimalinin %28 daha düşük olduğu sonucuna vardı.

Elinizden geldiğince yemeklerinizi evde ve sağlıklı besinler kullanarak hazırlamanız, sağlığınızı geliştireceği gibi, yemek masraflarınızın da azalmasına yardımcı olacaktır.

Açık havada daha fazla vakit geçirin

Pandemi sürecindeyiz, dolayısıyla sosyal mesafemizi korumalı, kapalı ortamlardan olabildiğince uzak durmalıyız. Temiz havada vakit geçirmek hem bulaş riskinizi azaltacak, hem de stres seviyenizi düşürmeye katkı sağlayarak daha neşeli hissetmenize yardımcı olacaktır.

Ekrana baktığınız süreyi limitleyin

Birçok kişi günün çoğu saatini telefon, bilgisayar veya televizyon ekranına bakarak geçiriyor. Ancak, elektronik aletler karşısında geçirilen uzun saatler ruhsal ve bedensel sağlığımıza iyi gelmiyor. Bu nedenle, bu süreyi kısıtlamanızı ve hayatınızda kitap okumak, resim yapmak, puzzle yapmak gibi size uygun gelen diğer aktivitelere de yer vermenizi tavsiye ederiz.

Meditasyon yapmayı deneyin

Meditasyon, zihinsel sağlığı geliştirmenin kanıta dayalı bir yoludur. Özellikle anksiyete veya depresyon yaşayan kişiler için faydalı olacaktır. Evde meditasyon yapmaya başlamak isteyen kişiler, kitaplardan veya internet ortamındaki uygulamalardan yararlanabilirler.

Paketli gıda tüketimini sınırlayın

Her ne kadar lezzetli ve hazırlaması kolay da olsa, bu besinlerden olabildiğince uzak durmalısınız. Paketli cipsler, kurabiyeler, hazır donmuş yemekler gibi besinleri çok fazla tükettiğiniz takdirde, obezite, kalp-damar hastalığı, tip 2 diyabet gibi diğer birçok hastalığa davetiye çıkarmış olursunuz.

Sağlıklı bir diyet modeli ile beslenmeyi tekrardan deneyin

Diyet yapan kişilerin genellikle yaptığı en temel hata, çok düşük karbonhidratlı diyetler gibi kısıtlayıcı ve sürdürülebilir olmayan diyet modellerine uyum göstermeye çalışmalarıdır. Bu diyet modelleri hızlı kilo vereceğini iddia ederken, sağlığınızı olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Ayrıca, sürdürülebilir olmadıkları için diyeti yarıda bırakıp, eski yaşam tarzınıza geri dönerek verdiğiniz kilodan çok daha fazlasını geri almanız da muhtemeldir. Bu nedenle, kısıtlayıcı diyetler yerine yaşam tarzınız haline getirebileceğiniz Akdeniz diyeti gibi sürdürülebilir diyet modellerini denemenizi tavsiye ederiz.

Daha sık mutfak alışverişi yapın

Evde sağlıklı gıdaların oluşu, evde yemek yapma isteğinizi artıracak ve işinizi kolaylaştıracaktır. Size uygun olan bir günde, haftada 1 kez mutfak alışverişine çıkmak veya eve sipariş etmek, yemek pişirmek için ihtiyacınız olan motivasyonun artmasına yardımcı olacaktır.

Daha sağlıklı ev ve kişisel ürünleri kullanın

Çamaşırınızı yıkadığınız deterjandan, vücudunuza sürdüğünüz kreme kadar tüm ürünlerin genel sağlığınız üzerinde önemli bir rolü vardır. Bu yıl bir değişiklik yapın ve daha doğal içerikler ile hazırlanmış ürünleri tercih etmeye başlayın.

Alkol tüketimini sınırlayın veya durdurun

Haftada 1-2 kadeh kırmızı şarap içmek sağlıklı bir diyetin parçası olarak kabul edilebilir. Ancak, aşırıya kaçan alkol tüketimi sağlık açısından oldukça zararlı olabilmektedir. Bu nedenle alkol tüketiminizi olabildiğince düşük tutmanızı veya hayatınızdan tamamen çıkarmanızı tavsiye ederiz. Alkol tüketilen bir ortama girdiğiniz zaman alkolsüz kokteyller gibi diğer alternatifleri deneyerek, alkol tüketiminizi sınırlayamayı deneyebilirsiniz.

Yeni bir hobi edinin

Herkesin bir hobisi olmalı!

Yaş ilerledikçe, yoğun iş temposu ve motivasyon eksikliği sebebiyle, bir zamanlar sevilen hobilerden uzaklaşmak oldukça yaygın bir davranıştır. Bu yıl, kendinize zaman ayırıp, size mutluluk katacak yeni hobiler edinerek, ruhsal sağlığınızı geliştirmeye katkı sağlayabilirsiniz.

Doktor ziyaretlerinizi aksatmayın

Doktorunuz tarafından düzenli muayene edilmek, kan tetkiklerinizi ve görüntülemelerinizi yaptırmak oldukça önemlidir. Düzenli yapılan kontroller, sağlık problemlerini erken teşhis ederek, ciddi ve kalıcı hasar oluşturmasını engelleyebilmektedir.

Diş ve ağız sağlığınıza özen gösterin

Dişlerinizi düzenli olarak fırçalamak ve diş ipi kullanmak, diş eti hastalığı ve ağız kokusu gibi ağız sorunlarının önlenmesine yardımcı olabilmektedir. Bazı araştırmalar ise, tedavi edilmeyen diş eti veya ağız hastalıklarının daha ciddi problemlere yol açabileceğini göstermektedir.

Tatile çıkın

Pandemi sürecinde olduğumuz için şu sıralar tatile çıkmamız pek mümkün değil. Ancak, dileriz ki pandemi en erken zamanda son bulur. Pandemi bittiğinde ilk fırsatta dilediğiniz yere tatile gitmek üzere yola çıkabilirsiniz. Sevdiklerinizle birkaç günlüğüne bile olsa, farklı bir ortam ve şehirde vakit geçirmek ruhsal sağlığınızı desteklemek için oldukça faydalı olacaktır.

Olumsuz düşüncelerden kurtulun

Hem kendi bedeniniz hem de etrafınızda yaşanan olaylar ile ilgili olumsuz düşünceler hiçbir durumu iyileştirmeyeceği gibi, sizin stres seviyelerinizin daha da artmasına sebebiyet verecektir. Bu nedenle, olabildiğince olumlu düşünmek ve kendinize karşı acımasız olmamanız stres seviyelerinizi düşürebilmeniz için doğru bir yaklaşım olacaktır.

Bahçenizde taze sebze ve meyve yetiştirmeyi deneyin

Sebzeler ve meyvelerin, vitamin, mineral ve flavonoid içeriğinden dolayı sağlık üzerinde birçok olumlu etkisi bulunmaktadır. Ayrıca, bahçenizde yetiştireceğiniz sebze ve meyveleri tüketmek, marketten aldıklarınızdan çok daha sağlıklı ve eğlenceli olacaktır.

Sonuç

Yazımızda yaptığımız 21 öneriye uyum göstermeniz, 2021 yılında bedensel ve ruhsal sağlığınızı geliştirmenize yardımcı olacaktır. Her zaman söylediğimiz gibi, kendinize gerçekçi hedefler koymanız, daha sürdürülebilir olacaktır. Bu nedenle, önerilerimizin hepsini bir gecede değil de, daha yavaş bir şekilde hayatınıza eklemeniz faydalı olacaktır. 2021 yılının, tüm dünyaya sağlık ve mutluluk getirmesi dileğiyle…

*

- Kanser hastaları için özenli ve uygun HEDİYE nasıl seçilir?