Metastatik kanser süreci en iyi nasıl yönetilir?
Kanserli hücrelerin başka doku ve organlara yayılmasına; metastaz, metastatik kanser ya da 4. evre kanser denir. Metastatik kanser için ilerlemiş kanser tanımı da kullanılır.
Metastatik kanserin tanımlanmasında yayılan bölgeler doğrudan telaffuz edilmez. Örneğin meme kanseri ileri evrede kemiğe yayılmışsa buna kemik kanseri değil, metastatik meme kanseri denir.
Bu yazımızda metastatik kanser süreci, tedavisi, tedavilerin amacı ve bu dönemi manevi ve duygusal anlamda en iyi şekilde yönetmeye yardımcı olacak bilgiler derledik.
Metastatik kansere sahip olmak ne demektir?
Eskiden metastatik kanser hastaları daha sınırlı süreler yaşamaktaydı. Günümüzde ise metastatik kanserli hastaların yaşam sürelerini daha fazla uzatmak ve yaşam kalitelerini artırmaya yönelik gelişmiş tedavi yöntemleri mevcuttur. Tedaviler, ileri evre kanserleri tam şifaya ulaştıramayacak olsa bile hastaya mutlaka tedavi şansı sunulur.
Ayrıca metastatik kanserler de artık kendi içinde gruplara ayrılmaktadır; oligometastaz dediğimiz, bir kanserin az sayıda organa metastaz yapması ile, çok sayıda organa metastaz yapmasının sonuçları aynı değildir. Oligometastatik kanserlerde çok daha uzun süre hastalığı kontrol altında tutmak hatta bazen tüm kanser belirti ve bulgularını ortadan kaldırmak mümkün olmaktadır.
4. evre bir kanserde daha iyi bir hastalık gidişatının göstergeleri şunlardır:
- az sayıda metastaz (oligometastatik kanser)
- lenf düğümlerine veya kemiklere metastaz
- hormona duyarlı bir kansere sahip olmak (meme ve prostat kanserlerinin çoğu)
Metastatik hastaların, kanser tıbbındaki gelişmelerle son yıllarda aylarca hatta bazen yıllarca iyi bir yaşam kalitesi ile hayatta kalmaları oldukça umut vericidir.
Metastatik kanserlerde hangi tedaviler uygulanır?
Kanser, kontrolsüz hücre çoğalması ile karakterize çok fazla farklı türü olan bir hastalık grubudur. Uygulanacak kanser tedavisi kanserin türüne, evresine (yayılma derecesi), hastanın yaşına, genel sağlık durumuna, daha önce görülen tedavilere ve diğer faktörlere bağlı değişir.
Metastatik kanser tedavileri arasında; kemoterapi, immünoterapi, hormon tedavisi, hedefe yönelik akıllı ilaçlar, ameliyat ve radyoterapi gibi seçenekler bulunmaktadır.
Metastatik kanserlerde tedavilerin amacı nedir?
Kanser teşhisi almış pek çok hastada tedavinin amacı kanseri iyileştirmektir. Bu, kanser hastalığının tamamen sona ermesi anlamına gelir. Fakat kanserin tam anlamıyla tedavi edilmesi metastatik kanserlerde her zaman gerçekçi bir hedef olamayabilir. Metastatik kanserlerde tedavilerin amacı çoğunlukla hastalığın ilerlemesini durdurmak ve hastanın yaşam kalitesine katkıda bulunarak yaşam süresini uzatmaktır. Tedavinin hedeflerini daha belirgin hale getirmek için 4 bölüme ayıralım:
- Kanserin kendisine bağlı şikayetleri en aza indirmek
- Kansere yönelik uygulanan tedavilerin yan etkilerini en aza indirmek
- Hastanın yaşam kalitesini en iyi düzeyde tutmak
- Hastaya mümkün olan en uzun yaşam süresini sağlamak
Her hastada öncelik farklı olabilir. Hasta için hangisi öncelikse doktoruna ve bakım ekibine söylemesi önemlidir. Metastatik kanser hastasıysanız, buna yönelik tedavi almak daha uzun yaşamanıza ve kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir. Tedavi alıp almamak sizin kararınızdır.
Uzun vadede kanserle yaşamak
Metastatik kanserle yaşamanın zorlukları vardır. Zorluklar hem hasta hem de yakını için farklıdır.
- Kanser hastalarının bakımıyla ilgilenen yakınları için 6 öneri
- İçerdiği zorluklar arasında şunlar sayılabilir;
- Daha önce kanser tedavisi görmüş ve hastalığınız tekrarladı ise; umutsuz, öfkeli, üzgün ya da aileniz dahil hiç kimse sizi anlamıyormuş gibi hissedebilirsiniz.
- Yoğun kaygı durumunda medikal tedavi kadar psikolojik destek ihtiyacı da ön plana çıkar. • Testler, doktor randevuları ve karar verme süreci sıkıntı verebilir.
- Aileniz ve arkadaşlarınızla kanser hakkında konuşmak yorucu olabilir.
- Yorgun hissederseniz veya tedavi yan etkileri olursa, günlük aktivitelerle ilgili yardıma ihtiyacınız olabilir.
- Tedavinin maliyetiyle başa çıkmak - Sigortanız olsa bile, her şeyi kapsamayabilir.
Metastatik kanserle ilgili zorlukların üstesinden gelmek
Durumunuzu anlamak ve net karar vermek için ikinci bir görüş almak isteyebilirsiniz. Birçok doktor farklı onkologlardan görüş almaya teşvik eder. Doktorunuz ve ilgili sağlık ekibiniz size hastalık ve tedavi yan etkilerini en aza indirmek için yardımcı olur.
Duygular ve yaşam tarzı değişiklikleri de metastatik kanserle yaşamanın önemli bir parçasıdır. Baş etme yolları olarak şunlar sayılabilir:
- Metastazı öğrenin – Mümkün olan her şeyi bilmek ya da sadece temel bilgiler farkındalığınızı artırır.
- Durumunuz hakkında bir danışmanla konuşabilirsiniz - Örneğin, bir psikolog, psikiyatr veya onkoloji sosyal hizmet uzmanı.
- Stresiniz yönetebilirsiniz – Sanat terapileri, meditasyon, yoga veya müzik terapisi gibi stres seviyenizi düşürmenize yardımcı olacak pek çok seçenek vardır.
- Daha iyi hissedeceğiniz diğer her şey – Bunları siz düşünebilirsiniz. Örneğin ibadet etmek, danışman ya da inancınıza göre din görevlileri ile konuşmak yardımcı olabilir.
Kanser suistimallerinden uzak durmalısınız
Kanser, malesef ticari amaçla suistimallerin de en yoğun yaşandığı hastalıktır. Abartılı vaadlerle her türlü kanserin iyileşebileceğini söyleyenlerin peşi sıra gidilmesi maddi-manevi, hatta bedeli yaşam olan zararlara sebep olmaktadır. Zerdeçal, reishi mantarı, yüksek doz C vitamini, alkali tedaviler, ozon tedavisi, Küba kanser aşısı, insülinli tedavi, ökse otu, homeopati ve esrar yağı gibi alternatif uygulamaların her biri için şimdiye kadar onlarca bilimsel çalışma yapılmış, fakat hiçbirinin insanlarda tümör küçültücü bir etkisi gösterilmemiştir ve bu nedenle alternatif tıp uygulaması olarak sınıflandırılmışlardır. Bu alternatif tıp uygulamaları ve fitoterapiler ne günümüzde ne de gelecekte kanser tedavisi olarak hastaların işine yaramayacaktır.
- Kanserde Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavilere İhtiyaç Hissedilmesinin 7 Sebebi
Duygularınızın ve endişelerinizin farkında olun
Tedavinizde her şey beklendiği gibi gidiyor olsa bile korkular ve endişeler hakkında konuşmak çok önemlidir. Doktorunuza ve sağlık ekibinize duygusal durumunuz hakkında bilgi verin. Unutmayın günümüzde metastatik kanserli bireyler yıllarca yaşayabiliyor. Doktorunuz mümkün olan en iyi yaşam kalitesini size sağlamaya yardımcı olacaktır.
İlginizi çekebilir:
