Yeni yapılan bir araştırmaya göre ileri evre (metastaz yapmış) prostat kanserlerinde DNA onarım proteinlerinden olan “BRCA2 , ATM ve CHEK2” genlerinde kalıtsal mutasyonlar saptandı. Hastaların yaklaşık %12’sinde saptanan bu mutasyonlar meme kanseri, over (yumurtalık) kanseri ve pankreas kanserinden tanıdığımız kalıtsal geçişe neden olan genlerdir.
Saygın tıp dergilerinden olan New Englan Jornal of Medicine’de yayımlanan bu çalışmada 692 hastada 16 tamir geninde mutasyon taranmış ve hastaların 82’sinde (%11.8) DNA tamir gen mutasyonu saptanmıştır. Bilindiği üzere normal, yani mutasyona (kalıcı genetik değişiklik) uğramamış DNA tamir genleri hücrede ortaya çıkan genetik hasarı tamir eder ve hücrenin kanserleşme sürecini önler. Ancak DNA tamir genlerinde ortaya çıkan bu tür mutasyonlar bireyde yaşam boyu oldukça yüksek oranda kanserle karşılaşmasına neden olur. Erken evre prostat kanserlerinde yapılan farklı bir çalışmada DNA tamir genlerindeki mutasyon oranı %4’lerde bulunmuştur. Ancak özellikle 4. evre yani metastaz yapmış hastalarda yapılan bu çalışmada bu oran erken evre prostat kanserlerine göre tamir genlerindeki mutasyon oranı neredeyse 3 kat fazla oranda bulunmuştur.
Bu yeni bilgi ile bir grup prostat kanserinin gerek oluşum mekanizmalarını anlamakta, gerekse tedavisinde önemli gelişmelere neden olacaktır. Bununla birlikte genetik geçişin tanımlandığı hasta ve yakınlarında yeni takip ve erken tanı yaklaşımlarında yol gösterici olacaktır. Bu çalışmada 72 hastanın 51’inde (%71) birinci derece yakınlarında kanser saptanmıştır ki bu oran genetik mutasyon taşımayan gruba göre belirgin olarak yüksektir.
DNA tamir geninde mutasyona bağlı gelişen over (yumurtalık) kanserinde PARP inhibitörü (etkisini bloke eden) olarak adlandırılan ilaçlar etkili olmuştur. Bununla birlikte benzer mutasyonlara bağlı gelişen meme kanserinde platinler olarak adlandırılan kemoterapi ilaçları oldukça etkili olmuştur. Benzer ilaçlar prostat kanserinin bu türünde de bir umut olabilir.
Önümüzdeki süreçte prostat kanserinde bu önemli keşif hastalarımızın lehine önemli katkılar sağlayacağı aşikârdır. Biz de bu alandaki gelişmeleri yakından takip ediyor olacağız.
