Radiology Dergisi’nde yayımlanan bir çalışmaya göre; meme kanseri yönünden şüphe uyandıran bir mamografi sonrası çekilen meme manyetik rezonans görüntüleme (MR = emar), memenin farklı bölgelerinde ilave kanser odakları saptayabilir ve saptanan bu odaklar, mamografiyle belirlenen esas kitleden daha agresif olabilir. Bu da tedavi kararını etkileyebilir. Cilt kanserlerinden sonra kadınlar arasında en sık görülen kanser türü olan meme kanserinde iyi bir tedavinin ön koşulu, tanının ve hastalık yayılımını ifade eden ve evrelemenin doğru yapılmasıdır. Meme kanseri tanısı; memede ele gelen kitle, akıntı, ağrı, meme cildinde değişiklik gibi şikayetlerle başvuran hastanın muayenesi ile başlamaktadır. Hastanın öyküsü dinlenip, muayenesi yapıldıktan sonra şüphelenildiği takdirde mamografi çekilir ve saptanan kitle(ler)den biyopsi alınıp patolog tarafından mikroskop altında değerlendirilir ve teşhis konulur. Teşhis sonrası hastalık yaygınlığını belirleme amacıyla manyetik rezonans (MR) be PET/BT gibi görüntüleme yöntemlerine deneyimli merkezlerde başvurulur. MR, meme kanserinin tespitinde günümüz için en hassas yöntemlerden biridir. Özellikle yüksek riskli hastaların taranması ve cerrahi öncesi değerlendirmede başvurulan bir yöntemdir.

Meme MR, özellikle yoğun meme dokusuna sahip kadınlarda mamografinin saptayamadığı, memenin aynı anda farklı kadranlarında bulunan (multisentrik) kanser odaklarını tespit edebilmektedir. Ancak MR ile ilaveten tespit edilen bu ilave odakların klinik anlam taşımadığı; esas kitlenin dışında farklı odaklarda bulunan bu tümörlerin, tedavi kararını etkileyecek düzeyde olmadığını savunanlar da vardır. Hatta MR ile bu odakların gereksiz yere saptanmasının, hastanın gereğinden fazla tedavilere maruz kalmasına neden olacağı da tartışılmaktadır. Buna karşıt görüş ise, kullanılmadığı takdirde yetersiz tedavi alınmasına neden olunacağı düşünülerek kullanılması gerektiği savunulmaktadır. Bu yüzden meme kanserinde mamografi sonrası MR ile değerlendirme tartışmalıdır. İşte geçtiğimiz günlerde “Radiology” dergisinde ve Amerikan Klinik Onkoloji Derneği’nin (ASCO) sitesinde bu tartışmanın yönünü belirleyici nitelikte bir çalışma yayınlanmıştır.

Çalışmada; yeni teşhis edilen ve cerrahi planı öncesi mamografiye ilaveten MR çekilen 2021 meme kanserli kadının verileri değerlendirilmiştir. Sonuçta; kadınların 285’inde (%14) MR ile, mamografiyle belirlenemeyen odakların saptandığı; bunların 73’ünün mamografiyle saptanan kitleden farklı kadranda olduğu (multisentrik) görülmüştür. Bunların da %25’inin tedavi kararı için sınır kabul edilen 1 cm’den büyük olduğu belirlenmiştir. Hatta 17’sinde MR ile saptanan ilave kanser odağının, mamografiyle saptanan esas kitleden daha büyük olduğu gözlenmiştir.

Sonuç olarak; bu çalışmaya göre meme kanserinde mamografi sonrası MR ile tespit edilen çok odaklı (multisentrik) kanserler, tedavi kararını etkileyecek düzeyde olabilmektedir. Bu çalışma, mamografi sonrası tedavi kararında MR’ın kullanımını destekleyici niteliktedir. Ancak bu sonuçlar meme kanserli her hastada MR kullanılması gerektiği anlamına gelmemektedir. Bu, çok yönlü bir değerlendirmeyle hekimlerin vereceği bir karardır.

İleri okuma: Hangi durumlarda meme dokusu, MR görüntüleme ile değerlendirilmelidir?

  • Silikon implant bütünlüğünün tespiti: Silikon meme implantlarında hasar oluşumu şüphesini değerlendirmek için kullanışlı bir görüntüleme yöntemidir.
  • Okkült primer meme kanseri tanısında: Koltuk altı lenf bezelerinde meme kanseri metastazı saptandığı halde, memede USG veya mamografi ile ana kitlenin tespit edilemediği durumlarda, ana (primer) meme kanserini tespit etmek için,
  • Yeni tanı meme kanserinde hastalık yayılımının belirlenmesi amacıyla,
  • Bölgesel olarak ilerlemiş meme kanserinde, ameliyat öncesi uygulanan küçültücü (neoadjuvan) kemoterapiye yanıtı değerlendirme amacıyla,
  • Meme kanserinde hastalık tekrarı (nüks) şüphesi durumunda,
  • Şüpheli mamografi bulgularını netleştirilmesi amacıyla,
  • Yüksek riskli hastalarda (BRCA mutasyonu pozitif, meme kanseri yönünden güçlü aile öyküsü nedeniyle riski %20-25'in üzerinde olanlar) tarama amacıyla
  • Yoğun meme dokusuna sahip kadınlarda mamografinin saptayamadığı, olası kanser odaklarını tespit etme amacıyla.