İksabepilon (Ixempra) nedir, nasıl kullanılır, yan etkileri – meme kanseri tedavisi

• Etken madde adı: İksabepilon (ixabepilone)
• Piyasa adı: Ixempra

İxabepilon nasıl etki eder?

İxabepilon, antimikrotübül ajan türünden bir kemoterapi ilacıdır. Hücrenin bölünme döngüsü üzerinde etkilidir. Miktotübüller hücrelerin iskeleti oluşturan yapılardır ve mitoz bölünme sırasında kromozomlar bu yapılara tutunarak hareket eder. İksabepilon, mikrotübülün bir bölümüne bağlanarak hücrenin mikrotübül yapısına ve işlevine etki eder. Bu, mikrotübül fonksiyonunu durağanlaştırır ve hücrenin bölünme döngüsüne devam etmesini durdurarak kanserli hücrenin ölümüne neden olur.

İksabepilon ile tedavinin amacı nedir?

İksabepilon, kanser hücrelerini öldürmek veya kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatarak hastalığı kontrol altına almak için tasarlanmıştır. 2007 yılında, daha önce çoklu tedaviler (antrasiklin, taksan ve kapesitabin) almış ve bu tedaviler altında hastalığı ilerleyen meme kanserli hastaların tedavisi için FDA onayı almıştır.

Uygulama şekli, dozu ve program

İxabepilone 40 mg/m2, 1. gün toplardamardan (İntraVenöz = İ.V.) ilk kürde 3 saatte içerisinde yavaşça, 21 günde bir uygulanır. Bu şekilde, damar yoluyla belli bir sürede ilaç uygulamaya infüzyon denir.

İksabepilon tedavisinin toplam tahmini süresi

• İksabepilon uygulamasında ortaya çıkabilecek alerjik reaksiyonları en aza indirmek için tedaviye başlamadan önce feniramin (Avil), ve ranitidin (Ranitab) uygulanır.
• İksabepilon uygulaması, 5 saate kadar sürebilir. Eğer infüzyonla ilgili reaksiyonlar oluştuysa, infüzyonun durdurulması gerekebilir.
• İnfüzyon süreleri klinik araştırmalara dayanmaktadır, ancak doktor tercihine veya hastanın tedaviyi tolere etme durumuna bağlı olarak değişebilir. Ön ilaçlar ve sıvı destekleri daha fazla zaman katabilir.
• İksabepilon tedavisi genelde hastaların tedavi sonrası evine döndüğü günübirlik kemoterapi ünitelerinde uygulanır.
• İksabepilon tedavisi her 21 günde (3 hafta) bir tekrarlanır. Bu döngü 1 kür olarak bilinir. Tedavinin süresi hekiminizin önerisine bağlı olarak, ilaçtan görülen fayda bitene ve istenmeyen yan etkiler görülmeye başlanana kadar devam eder.

Ixempra yan etkileri nelerdir?

Aşağıda görülen yan etkilerin görülme olasılığı yüzde 30’dan fazladır;

• El ve ayaklarda nöropati: Nadir görülmekle birlikte ciddi bir yan etkidir. Duyu kaybı, uyuşukluk ve karıncalanma ve yürüme zorluğu, tedavi devam ettiği sürece görülebilir. Tedavinin devam etmesi ile bu yan etkiler gittikçe daha şiddetli hale gelebilir. Buna bağlı olarak doktorunuz dozunuzu azaltmaya karar verebilir.
• Güçsüzlük
• Kas ev eklem ağrısı
• Saç kaybı
• Bulantı ve kusma
• Beyaz kan hücrelerinin sayısında azalma (nötropeni) Aşadağıdaki yan etkilerin görülme olasılığı yüzde 10-29 kadardır:
• Ağız yaraları
• İshal
• Kas ve eklem ağrıları
• İştahsızlık
• Kabızlık
• Karın ağrısı
• Baş ağrısı

*Beklenmedik bir yan etki görülmesi durumunda mutlaka hekiminizi bilgilendirin.

Ne sıklıkla takip gereklidir?

Kan tahlillerinin her kemoterapi kürü öncesi kontrol edilmesi gereklidir. Gerekli olan kan tahlilleri tam kan sayımı (hemogram), kapsamlı metabolik paneldir (biyokimya). Hekimin önerisine göre başka kan tahlilleri eklenebilir.

Görüntüleme (radyolojik inceleme) ne kadar sıklıkla gereklidir?

Görüntüleme tedaviden önce, daha sonra belli aralıklarla tedaviye verilen yanıtı görmek amacıyla yapılır. Manyetik rezonans görüntüleme (MRG), Pozitron Emisyon Tomografisi (PET) ve bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları yapılan görüntüleme işlemleridir.

Kan testi veya görüntüleme sonuçları tedaviyi nasıl etkiler?

Sonuçlara bağlı olarak doktorunuz İxabepilone kullanımına planladığı gibi devam edebilir, dozunu değiştirebilir veya tedaviyi değiştirebilir.

Ixempra tedavisinde dikkat edilmesi gerekenler

• İksabepilon etken maddeli Ixempra, ülkemizde ruhsatlı değildir. Türk Eczacılar Birliği (TEB) yurtdışı ilaç temin birimi tarafından tedariği sağlanır. İlaç temini sürecinde hekiminiz ve ekibi sizin adınıza Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'na (TITCK) endikasyon dışı başvuruda bulunur. TITCK tarafından ilacı kullanımı onaylanan hastalara ait bilgiler sistem üzerinden talebi yapan hekiminize iletilir. Bu onay alındıktan sonra hekiminiz sizin adınıza bir sağlık raporu çıkarır ve reçete yazar. Hasta veya hasta yakını rapor ve reçete ile İstanbul ve Ankara'da bulanan Türk Eczacılar Birliği şubelerine başvurduğunda reçete belirtilen miktardaki ilaç soğuk zincir şeklinde (ilacın bozulmasını önlemek için) adrese teslim edilir. İlaç size ulaştıktan sonra, ilacınızı buzdolabınızın kapak kısmında saklamalı, her tedavi öncesi hekiminiz size söylediği kadarını hastaneye getirmelisiniz.
• İksabepilon tedavisine başlamadan önce, aldığınız diğer ilaçları doktorunuza bildirdiğinizden emin olun. Onkoloji eczacınız ilaçların birbiriyle ilgili etkileşimi olup olmadığını kontrol etmelidir.
• İksabepilon kullanırken, aksi belirtilmedikçe, 24 saatte bir (özellikle infüzyondan 24 saat önce ve 48 saat sonra) en az 2-3 litre sıvı içmelisiniz.
• İksabepilon kullanılan dönemde greyfurt suyu içmeyin. Greyfurt suyu içmek, kandaki iksabepilon düzeyini artırarak diğer yan etkilerin görülme olasılığını artırır.
• Enfeksiyon riski altında olabilirsiniz, bu nedenle kalabalık yerlerden ve hastalık riski olan kişilerden kaçının.
• Ellerinizi sık sık yıkayın 
• İksabepilon kullanırken ağız yaralarını tedavi etmeye / önlemeye yardımcı olmak için, yumuşak bir diş fırçası kullanın. Bir bardak suya 1 tatlı kaşığı soda ekleyin ve bu solüsyanla günde 3 kere gargara yapın. Bu gargara ağız yaralarının oluşmasını engeller.
• Mide bulantısını azaltmak için, mide bulantısı önleyici ilaçları doktorunuzun önerdiği şekilde kullanın ve iksabepilon kullanırken azar azar ve sık sık yiyin.
• Güneş ışınlarından kaçının. 15 faktör (veya daha yüksek) güneş kremi ve koruyucu giysiler giyin.
• İksabepilon kullanırken alkol tüketilmemelidir. Eğer alkol bırakmakta zorluk yaşıyorsanız bunu doktorunuzla konuşmanız gerekir.
• İksabepilone kullanımı sırasında gebe kalınmamalıdır. Doktorunuzla veya hemşirenizle hangi tür doğum kontrolünün sizin için güvenli olacağını tartışın.
• İksabepilone döneminde emzirilmemelidir.

İlgili Konular:

- Meme kanseri sırasında ve sonrası gebelik-emzirme hakkında bilgiler

- Tüm kemoterapi rejimleri