Kanser Ayları ve Renkleri
Kanser kurdeleleri, kansere yakalanmış ya da sağlıklı kişilerin, bu hastalık hakkında farkındalık yaymak ve desteklerini göstermek için giydikleri basit kurdele halkalarıdır.
Her biri kendi sembolik rengine sahip çok çeşitli kanser kurdeleleri vardır. Bu yazıda, tüm kanser kurdele renkleri ve amaçlarının yanı sıra belirli kanser türleri hakkında kısa bilgi verip "farkındalık aylarını" da listeliyoruz.
Baş ve boyun kanserleri
Baş ve boyun kanseri, aşağıdakiler dahil olmak üzere bir dizi farklı kanseri kapsamaktadır:
- ağız
- yutak
- gırtlak
- burun boşluğu
- sinüsler
- tükürük bezleri
Baş ve boyun kanserlerinin en önemli 3 sebebinin alkol ve tütün kullanımı ve HPV enfeksiyonu olduğunu hatırlatalım.
- İlgili konu: Baş-boyun kanserleri belirtileri
Nisan başı "Baş Boyun Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır.
Multipl miyelom
Multipl miyelom, bağışıklık sisteminin plazma hücrelerini etkileyen bir hematolojik (kan ve kemik iliği kökenli) kanserdir. Sadece ABD'de 2018 yılında 30 bin yeni multipl miyelom vaka hesaplanmaktadır.
Mart, "Myeloma Farkındalık Ayı"dır.
Lösemi
Lösemi, genellikle kemik iliğinde başlayan bir kan kanseri türüdür. Lösemi ve lenfoma, en sık görülen hematolojik kanserlerdir ve 1960'lardan bu yana onkolojideki en büyük ilerleme bu hematolojik kanserlerde gözükmüştür, öyle ki yaşam süreleri 4 kattan fazla artmıştır.
Eylül, "Lösemi Bilinçlendirme Ayı"dır. Lösemi ayrıca turuncu kurdeleyi böbrek kanseri ile paylaşır.
Böbrek kanseri
Böbrek kanseri, batılı ülkelerde en sık gözüken ilk 10 kanser içindedir. Yaşlı insanlarda ve erkek cinsiyette daha fazla görülme eğilimindedir. Obezite ve sigara kullanımı, öne çıkan böbrek kanseri sebepleridir.
Mart, "Böbrek Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır.
- İlginizi çekebilir: Sayılarla Kanser Gerçekleri – 2018: her 6 kişiden biri kanser nedeniyle yaşamını kaybediyor
Meme kanseri
Muhtemelen en çok bilinen kanser kurdelesi, meme kanserini gösteren pembe kurdeledir. Araştırmacılar ve kuruluşlar, meme kanseri karşısındaki duruşlarını vurgulamak için sayısız kampanya boyunca pembeler kullanırlar veya giyerler.
Ekim, "Meme Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır.
-İlginizi çekebilir: 17 Ekim 2018 Meme Kanseri Farkındalık Yürüyüşümüz
Rahim kanseri
Uterus veya endometrium kanseri olarak da adlandırılan rahim kanseri, en sık olarak 60 yaş sonrası, yani menopoza girmiş kadınları etkilemektedir. Ülkemizde kadınlarda en sık görülen 4. kanser çeşididir (2015 istatistiği).
Eylül, "Jinekolojik (kadınlara özgü) Kanser Bilinçlendirme Ayı"dır.
Apendiks kanseri
Kehribar / amber renkli kurdele, apandisit kanserini temsil etmektedir. İnce bağırsağın sonunda yerleşen ve elin küçük parmağı boyutundaki bu organın kanseri, nadir tümörler sınıfındadır.
Ülkemiz için apendiks kanseri verileri net değildir, ABD'de ise 100.000 kişi başına sadece yaklaşık 1.2 apendiks kanseri vakası vardır.
Şu anda apendiks kanseri için belirli bir farkındalık ayı bulunmamaktadır.
Çocukluk çağı kanseri
Altın bir kurdele, çocukluk döneminde ortaya çıkan tüm kanserleri temsil eder. Eylül, "Çocukluk Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır.
-İlginizi çekebilir: Kanserden korunmanın 10 altın kuralı
Kemik kanseri (osteosarkom)
Sarı kurdele kemik kanserini (osteosarkom) temsil eder . Kemik kanseri ayrıca kıkırdak veya miyofasiyal doku gibi vücudun bağ dokularını da etkiler.
Temmuz, "Sarkom Bilinçlendirme Ayı"dır.
Non-Hodgkin lenfoma
Non-Hodgkin lenfoma, lenfatik sistemi etkiler. Bu hematolojik kanser türünde, vakaların yaklaşık yüzde 85'inde kanser, enfeksiyonla mücadeleye yardımcı antikorları üreten B lenfositlerde başlar.
Lenfoma ve lösemi, her ikisi de kanı etkiledikleri için sıklıkla birlikte gruplandırılmış iki ayrı kanser şeklidir.
Eylül, non-Hodgkin lenfoma ve diğer kan ve lenf kanseri formlarını destekleyen "Dünya Lenfoma Farkındalık Ayı"dır.
Karaciğer kanseri
Gelişmiş ülkelerde birçok kanserin görülme sıklığı son yıllar içinde benzer seyrederken, karaciğer kanserinin sıklığı artmaktadır. Hatta yüksek gelirli ülkelerde karaciğer kanserinin iki kat arttığını gösteren bulgular vardır.
Ekim, "Karaciğer Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır.
Over (kadın yumurtalık) kanseri
Ülkemizde kadınlarda en sık görülen 6. kanser çeşididir. Araştırmacılar 75 kadından birinin yaşamları boyunca yumurtalık kanseri ile karşılaşacağını tahmin ediyor.
Eylül, "Yumurtalık Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır. Bununla birlikte, 8 Mayıs da "Dünya Yumurtalık Kanser Günü"dür.
Serviks (rahim ağzı) kanseri
Pap-smear ve HPV testi gibi serviks kanseri taramaları sayesinde, bu hastalığa bağlı yaşam kayıpları yüzde 70'ten fazla azaltmıştır.
-İlgili konu: Avustralya, HPV aşısı ile serviks kanserini tamamen bitirmek üzere
Ocak, "Servikal Kanser Bilinçlendirme Ayı"dır.
Prostat kanseri
Her 9 erkekten birinin yaşamları boyunca prostat kanseri tanısı alacağı tahmin edilmektedir.
50 yaşından başlayarak yapılan rutin taramalar prostat kanserini erken teşhis etmeye ve ciddi komplikasyonlardan kaçınmaya yardımcı olabilir.
Eylül, "Prostat Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır.
-İlgili konu: Prostat kanseri tedavisinde yenilikler
Kolon ve rektum kanseri
Kolon ve rektum kanseri kalın bağırsağı etkiler. En önemli risk faktörleri obezite, hareketsizlik, az lifli beslenme, işlenmiş et tüketimi ve sigaradır. Ayrıca Crohn veya kolit gibi inflamatuvar bağırsak hastalıkları olan insanlar, bu tip kansere yakalanma riski daha yüksektir.
Polipler ve kanser belirtileri için düzenli tarama, son yıllarda hayatta kalma oranlarında iyileşmeye yol açmıştır. Kolon kanserini erken evrelerinde tedavi ettiğimizde, 5 yıllık sağkalım oranı yüzde 90'tır.
-İlgili konu: Kolon ve rektum kanseri erken tanısı için kolonoskopiye alternatif 7 test
Mart, "Kolorektal Kanser Bilinçlendirme Ayı"dır.
Mide kanseri
Yumuşak, pudra-mavisi (kimisi deniz yosunu demekte) bir kurdelenin, mide kanserini temsil etmesi düşünülmüştür. Dünya genelinde mide kanseri, kansere bağlı yaşam kayıplarının ilk 5 nedeni arasında olmasına rağmen, bu kanser hakkında farkındalığın ve ilginin az olduğu görülmektedir.
-İlgili konu: Mide kanserinin şaşırtıcı tarihi, nedenleri ve önemi
Kasım, "Mide Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır.
Testis kanseri
Testis kanseri, 15 ile 44 yaş arasındaki erkeklerde en yaygın görülen kanserdir.
Testislerinde yeni fark edilen bir kitle, bu kanserin en önemli belirtisidir.
Nisan, "Testis Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır.
Pankreas kanseri
Erken tanı tarama testleri mevcut olmadığından, pankreatik kanserin erken evrelerde teşhis edilmesi zordur.
Pankreas kanseri, bir kadının annesine olan sevgisine ithafen mor bir kurdele kullanır. En sevdiği rengi mor olan Rose Schneider adında bir kadın, pankreatik kanser nedeni ile yaşamını kaybetti. Kızı, annesini anmak için, pankreatik kanseri olan insanları desteklemek için Pankreatik Kanser Eylem Ağı'nı (PanCan) kurdu.
Kasım, "Pankreas Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır.
Bütün kanserler
Bir lavanta kurdelesi, genellikle tüm kanser türleriyle yaşayanlar (cancer survivor) için bir destek belirtisidir. Bazen, insanlar aynı şeyi sembolize etmek için bir kurdeleler gökkuşağı veya birçok farklı renkte bir kurdele takarlar.
Her yıl 4 Şubat Dünya Kanser Günü olarak anılır.
Hodgkin lenfoma
Hodgkin lenfoma, lenf nodlarında kanserin başladığı bir kan kanseri türüdür. Hodgkin lenfoma, tüm kanserler içinde en iyi tedavi edilebilen kanser türlerinden biridir.
-İlginizi çekebilir: En kolay atlatılan kanser türleri hangileridir?
Eylül, "Dünya Lenfoma Farkındalık Ayı"dır.
Cilt kanseri
Cilt kanserleri kuzey ülkeler hariç, dünya genelinde en sık görülen kanser türüdür. Bununla birlikte cilt kanserlerinin % 5'ini oluşturan malign melanom, agresif kanserlerden biridir.
Mayıs, "Cilt Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır. İnsanlar ayrıca düzenli cilt kontrolleri ve koruyucu taramaları desteklemek için siyah bir kurdele takabilirler.
Karsinoid kanser
Karsinoid kanseri diğer kanserler kadar iyi bilinmemektedir. Amerikan Kanser Araştırmaları Derneği'ne göre, karsinoid kanseri çok yavaş büyür, genellikle ince bağırsak ve akciğerlerdeki bronşiyal sistemde görülür.
Bazı insanlarda hiç bulgu vermeyebilir veya az bir şikayete yol açabilir, ancak karsinoid kanseri hala hayati tehlike arz edebilir.
Kasım, "Karsinoid Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır.
Beyin kanseri
Muhtemelen beynin "gri madde"sinin bir yansıması olarak gri renkli bir kurdele, beyin kanseri farkındalığını artırmak için kullanılır.
Beyin tümörlerin çoğunluğu benign (iyi huylu) iken, yaklaşık yüzde 37'si kanserlidir.
Mayıs, "Beyin Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır.
Akciğer kanseri
Akciğer kanseri bugüne kadar kansere bağlı ölümlerin önde gelen nedenidir; bu kanser tek başına, kansere bağlı yaşam kayıplarının yaklaşık yüzde 27'sinden sorumludur.
Kasım, "Akciğer Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır.
-İlgili konu: Akciğer kanseri tedavisinde yenilikler
Mesane kanseri
Mesane kanseri için mavi, sarı ve mor bir kurdele kullanılır. Mesane kanserinin tüm kanser vakalarının yüzde 5 kadarını oluşturduğu hesaplanmaktadır. Erkekler bu kanseri, kadınlardan daha fazla geliştirir.
Mayıs, "Mesane Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır.
Tiroid kanseri
Çoğunlukla erken evrede teşhis edilen tiroid kanserleri, çoğunlukla tamamen tedavi edilen kanser türlerinden biridir ve kadınlarda erkeklerden daha sık görülür.
Eylül, "Tiroid Kanseri Bilinçlendirme Ayı"dır.
Son bir not
Belirli bir rengi veya kurdeleyi kullanmak, insanların bir arkadaşına ya da sevdiklerine desteklerini göstermelerine ya da kendi kanser teşhislerini başkalarıyla paylaşmasına yardımcı olabilir.
Sadece bir kurdele giyerek farkındalık kampanyalarına katılmak, kanser araştırmaları hakkında halkı bilgilendirmeye ve yeni tedaviler için finansman sağlamaya yardımcı olabilir.
